Lista terytoriów Antarktyki
Lista terytoriów Antarktyki – terytoria znajdujące się na terenie Antarktyki. Na tym kontynencie nie ma ani jednego niepodległego państwa.
Na terenie Antarktyki znajduje się 8 roszczeń terytorialnych (z których jedno to Ziemia Adeli (część Francuskich Terytoriów Południowych i Antarktycznych), a dwa to zwyczajne integralne części dwóch państw południowoamerykańskich (które mogą być klasyfikowane jako antarktyczne roszczenia terytorialne): Argentyny i Chile). Ponadto niewielkie fragmenty lądów zaliczane tradycyjnie do kontynentu antarktycznego stanowią integralne części terytoriów trzech państw południowoamerykańskich – Argentyny (Antarktyda Argentyńska), Chile (Chilijskie Terytorium Antarktyczne) i Georgii Południowej i Sandwichu Południowego[a] (antarktyczna część archipelagu Sandwichu Południowego o powierzchni 170,5 km²); dwóch państw afrykańskich – RPA (Wyspy Księcia Edwarda) i Wyspy Świętej Heleny, Wyspy Wniebowstąpienia i Tristan da Cunha[a] (Gough); a także dwóch państw oceańskich – Australii (Macquarie) i Nowej Zelandii (Nowozelandzkie Wyspy Subantarktyczne). Dodatkowo do Antarktydy zalicza się trzy terytoria zależne Norwegii, Francji i Australii.
Największym antarktycznym roszczeniem terytorialnym jest Australijskie Terytorium Antarktyczne (6 120 000 km²), a najmniejszym – Wyspa Piotra I (249,2), przy czym najmniejszym roszczeniem położonym na stałym lądzie jest Ziemia Adeli (część Francuskich Terytoriów Południowych i Antarktycznych) (432 000 km²). Poza tym wszystkie roszczenia terytorialne (z wyjątkiem Ziemi Adeli) są praktycznie bezludne ze względu na warunki pogodowe na Antarktydzie, ale niektóre ze wszystkich terytoriów antarktycznych może być zaludnione (np. Francuskie Terytoria Południowe i Antarktyczne o populacji 186 mieszkańców (w tym Ziemia Adeli (ich roszczenie terytorialne (w tym całej Francji)) o populacji 33 mieszkańców)), Chilijskie Terytorium Antarktyczne o populacji 130 mieszkańców, albo Antarktyda Argentyńska o populacji 469 mieszkańców).
Lista roszczeń terytorialnych
edytuj| Flaga | Godło | Nazwa roszczenia[1] | Język urzędowy[2] | Powierzchnia[2] | Liczba ludności[2] | Głowa państwa |
|---|---|---|---|---|---|---|
 |
 |
Antarktyda Argentyńska Antártida Argentina (hiszpański) |
hiszpański | 1 461 597 km² | 469 | prez. Javier Milei |
 |
 |
Australijskie Terytorium Antarktyczne Australian Antarctic Territory (angielski) |
angielski | 6 120 000 km² | 0 | król Karol III |
 |
 |
Brytyjskie Terytorium Antarktyczne British Antarctic Territory (angielski) |
angielski | 1 709 400 km² | 0 | król Karol III |
 |
 |
Chilijskie Terytorium Antarktyczne Territorio Chileno Antártico (hiszpański) |
hiszpański | 1 250 257,6 km² | 130 | prez. Gabriel Boric |
.svg) |
 |
Dependencja Rossa Ross Dependency (angielski) |
angielski | 750 000 km² | 0 | król Karol III |
 |
 |
Wyspa Piotra I Peter I Øy (norweski) |
norweski | 249,2 km² | 0 | król Harald V |
 |
 |
Ziemia Adeli[b] Terre-Adélie (francuski) |
francuski | 432 000 km² | 33 | prez. Emmanuel Macron |
| |
|
Ziemia Królowej Maud Dronning Maud Land (norweski) |
norweski | 2 700 000 km² | 0 | król Harald V |
Lista państw i terytoriów zależnych, których główna część położona jest poza Antarktyką
edytuj| Flaga | Godło | Nazwa państwa/terytorium zależnego[1] | Stolica[1] | Pełna nazwa państwa/terytorium zależnego[1] | Język urzędowy[2] | Powierzchnia[2] | Liczba ludności[2] | Waluta[2] | Głowa państwa/terytorium zależnego |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |
|
Australia[c] Australia (angielski) |
Canberra | Związek Australijski Commonwealth of Australia (angielski) |
angielski | 7 688 287 km² | 26 821 600 | dolar australijski | król Karol III |
 |
.svg) |
Południowa Afryka[d] South Africa (angielski) Suid-Afrika (afrikaans) |
Pretoria[e] Kapsztad Bloemfontein |
Republika Południowej Afryki Republic of South Africa (angielski) Republiek van Suid-Afrika (afrikaans) |
angielski i inne[f] | 1 219 090 km² | 57 516 665 | rand | prez. Cyril Ramaphosa |
.svg) |
.svg) |
Wyspa Świętej Heleny, Wyspa Wniebowstąpienia i Tristan da Cunha[a][g] Saint Helena, Ascension and Tristan da Cunha (angielski) |
Jamestown | Wyspa Świętej Heleny, Wyspa Wniebowstąpienia i Tristan da Cunha Saint Helena, Ascension and Tristan da Cunha (angielski) |
angielski | 420 km² | 6563 | funt Świętej Heleny | król Karol III |
Lista terytoriów zależnych
edytuj| Flaga | Godło | Nazwa terytorium[1] | Stolica[1] | Państwo | Status terytorium | Język urzędowy[2] | Powierzchnia[2] | Liczba ludności[2] | Waluta[2] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |
|
Francuskie Terytoria Południowe i Antarktyczne[h] Terres australes et antarctiques françaises (francuski) |
– |  Francja
|
terytorium zamorskie | francuski | 440 000 km² | 186 | euro |
 |
 |
Georgia Południowa i Sandwich Południowy South Georgia and the South Sandwich Islands (angielski) |
King Edward Point |  Wielka Brytania
|
terytorium zamorskie | angielski | 4190 km² | 35 | funt szterling |
| |
|
Wyspa Bouveta Bouvetøya (norweski) |
– |  Norwegia
|
terytorium zależne | norweski | 58,5 km² | 0 | korona norweska |
| |
|
Wyspy Heard i McDonalda Heard Island and McDonald Islands (angielski) |
– |  Australia
|
terytorium zewnętrzne | angielski | 412 km² | 0 | dolar australijski |
Zobacz też
edytujUwagi
edytuj- ↑ a b c Brytyjskie terytorium zamorskie.
- ↑ Część Francuskich Terytoriów Południowych i Antarktycznych.
- ↑ Większość terytorium Australii jest położona w Australii i Oceanii, ale jej integralną część w Antarktyce stanowi wyspa Macquarie.
- ↑ Większość terytorium RPA jest położona w Afryce, ale jej integralną część w Antarktyce stanowią Wyspy Księcia Edwarda.
- ↑ RPA posiada trzy oficjalne stolice: Pretoria – stolica egzekutywna (siedziba rządu i wszystkich ambasad); Kapsztad – stolica legislacyjna (siedziba parlamentu) oraz Bloemfontein – stolica sądownicza (siedziba władzy sądowniczej).
- ↑ Status języka urzędowego w RPA ma jedenaście języków: afrikaans, angielski, xhosa, ndebele, pedi, sotho, suazi, tsonga, tswana, venda, oraz zulu.
- ↑ Większość terytorium Wyspy Świętej Heleny, Wyspy Wniebowstąpienia i Tristan da Cunha jest położona w Afryce, ale jej integralną częścią w Antarktyce stanowi wyspa Gough.
- ↑ Do Francuskich Terytoriów Południowych i Antarktycznych należy także Ziemia Adeli położona na Antarktydzie oraz Wyspy Rozproszone zaliczane do Afryki.