Marchwiak z makiem
Marchwiak z makiem – tradycyjny wyrób pochodzący z północno-wschodniej części Lubelszczyzny[1], słodki pieróg[2] z nadzieniem marchwiowo-makowym. W Kąkolewnicy i jej okolicach był dawniej tradycyjną potrawą przygotowywaną z okazji dnia Wszystkich Świętych[2]. Częstowano wtedy nim ubogich gromadzących się przy cmentarzach i kościołach[2].
Marchwiak wygląda podobnie jak zwinięta w rulon rolada[2]. Ma kształt walca, w przekroju poprzecznym spiralny układ warstw ciasta i nadzienia[2]. Długość gotowego wyrobu wynosi około 30 cm (w zależności od wielkości blachy piecowej), natomiast średnica zewnętrzna około 10 cm[2]. Po upieczeniu ma na zewnątrz barwę pociemniałego złota, wewnątrz barwę na przemian kremową i pomarańczową, a w marchwiowym nadzieniu widoczne są ziarenka maku[2]. Smak tych tradycyjnych wypieków jest lekko słodki, charakteryzujący się intensywnym zapachem marchwi[2].
Dawniej ciasto na marchwiak z makiem wyrabiano z mąki pszennej, mleka, jaj, cukru, smalcu oraz soli[1]. Nadzienie przygotowywano z marchwi surowej, maku wyłuskanego z makówek oraz cukru[1]. Do wypieku używano pieców chlebowych[1]. W przeciągu lat receptura uległa niewielkim zmianom: dodawano więcej żółtek, a mniej całych jajek (czasem nawet z jajek rezygnuje się całkowicie), w miejsce tłuszczów wprowadzano masło, margarynę lub śmietanę, zaczęto dodawać zapachy do ciast[1][3]. Współcześnie przed wstawieniem do piekarnika pieróg zawijany jest luźno w papier do pieczenia[1][3].
„Marchwiaki z makiem” zostały wpisane 21 listopada 2005 na Listę produktów tradycyjnych polskiego Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi[2].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f Jolanta Śliwińska: Marchwiaki z makiem. [w:] Lista produktów tradycyjnych - Smakuj Lubelskie [on-line]. 29 czerwca 2017. [dostęp 2019-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-20)].
- ↑ a b c d e f g h i Marchwiaki z makiem. [w:] Lista produktów tradycyjnych (woj. lubelskie) [on-line]. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. [zarchiwizowane z [brak tego adresu] (2017-08-27)].
- ↑ a b „Marchwiak z makiem Elżbiety”. W: W krainie lubelskich produktów tradycyjnych. tekst: Elżbieta Wójcik, Wojciech Klusek, Stanisław Turski; opracowanie: Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego w Lublinie Departament Rolnictwa i Środowiska, Departament Koordynacji Projektów Europejskich. Lublin: Publikacja opracowana przez Sekretariat Regionalny Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich Województwa Lubelskiego, 2014, s. 13.