Marta Niewczas

polska samorządowiec

Marta Agata Niewczas (ur. 3 września 1974[1]) – polska samorządowiec, radna miasta Rzeszowa w latach 2002–2014 i ponownie od 2024, sześciokrotna mistrzyni świata w karate tradycyjnym, pracowniczka naukowo-dydaktyczna Kolegium Nauk Medycznych Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Życiorys edytuj

Wykształcenie edytuj

W latach 1993–1999 studiowała w rzeszowskiej filii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, uzyskując tytuł magistra prawa na podstawie pracy Umowa międzynarodowa jako źródło prawa międzynarodowego. W listopadzie 2007 obroniła pracę doktorską w zakresie nauk o kulturze fizycznej na Zamiejscowym Wydziale Kultury Fizycznej poznańskiej Akademii Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Gorzowie Wielkopolskim pod tytułem Kultura fizyczna studentów w dobie transformacji systemowej po 1989 roku w państwowych wyższych szkołach technicznych w Polsce[2]. Stopień został nadany 24 marca 2009[potrzebny przypis]. Promotorem pracy był Kazimierz Obodyński[2].

Kariera sportowa edytuj

W ciągu dwudziestoletniej kariery sportowej, zakończonej w październiku 2012, zdobyła sześć tytułów mistrzyni świata w karate tradycyjnym[3]. Zajeła pierwsze miejsce na organizowanych przez Międzynarodową Federację Karate Tradycyjnego(inne języki) mistrzostwach świata w Pruszkowie w 1999 (w kategorii fukugo), w Bolonii w 2000 (w kategorii fukugo), w Saskatoon w 2006 (w kategoriach kumite i fukugo), w Wilnie w 2008 (w kategorii kumite) i w Łodzi w 2012 (w kategorii kumite)[4]. Wygrała także dwukrotnie zawody o Puchar Świata w Warszawie w 2003 i w Warszawie w 2005[4]. Była przewodniczącą sądu dyscyplinarnego Polskiego Związku Karate Tradycyjnego. Jest instruktorką zawodników z kadry narodowej PZKT[5]. W lutym 2020 weszła do zarządu Polskiej Unii Karate Tradycyjnego[1], a od 2021 jest licencjonowanym egzaminatorem PUKT[2].

Zatrudnienie edytuj

W 1999 podjęła pracę w Instytucie Wychowania Fizycznego i Zdrowotnego Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie[2]. Od 2001 jest pracowniczką Uniwersytetu Rzeszowskiego (UR)[6], gdzie zajmowała stanowisko adiunkta w Katedrze Sportu na Wydziale Wychowania Fizycznego, a od 2019 w Instytucie Nauk o Kulturze Fizycznej. W latach 2007–2010 kierowała Zakładem Sportów i Sztuk Walki UR. Sprawowała opiekę nad sekcji karate tradycyjnego w Akademickim Związku Sportowym na UR, której zawodnicy zdobyli kilkadziesiąt medali[2]. Pracowała także w latach 2011–2017 w Wyższej Szkole Społeczno-Przyrodniczej im. Wincentego Pola w Lublinie[6].

Od 2002 prowadzi Akademię Karate Tradycyjnego w Rzeszowie[2][7].

Działalność polityczna i pozarządowa edytuj

W 2002 uzyskała mandat radnej Rzeszowa z listy komitetu „Nasz Dom – Rzeszów”[8]. Od września 2003 do kwietnia 2008 była wiceprezesem Stowarzyszenia „Nasz Dom – Rzeszów”, kierowanego przez członka komitetu założycielskiego Rzeszowskiego Klubu Karate, Jerzego Maślankę[9][10]. W 2005 bez powodzenia kandydowała do Sejmu z listy Platformy Obywatelskiej[11]. W 2006 uzyskała reelekcję do rady miasta z listy lewicowego komitetu Tadeusza Ferenca „Rozwój Rzeszowa”[12]. W 2009 bezskutecznie kandydowała do Parlamentu Europejskiego z listy SLD-UP[13]. W 2010 ponownie uzyskała reelekcję w radzie Rzeszowa z listy „Rozwoju Rzeszowa” (jako kandydatka Sojuszu Lewicy Demokratycznej)[14]. W 2011 bez powodzenia startowała do Sejmu z listy SLD[15]. W latach 2011–2015 zasiadała w radzie nadzorczej Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. Fryderyka Chopina w Rzeszowie[16], a w latach 2011–2014 także w radzie nadzorczej Wojewódzkiego Zespołu Specjalistycznego w Rzeszowie[17].

12 kwietnia 2013 została pełnomocnikiem stowarzyszenia Europa Plus na województwo podkarpackie[18], w związku z czym trzy dni później została usunięta z klubu radnych SLD[19][20], a 21 maja tego samego roku na wniosek SLD odwołana z funkcji wiceprzewodniczącej rady Rzeszowa[21][20] (zajmowała to stanowisko od poprzedniej kadencji). W październiku tego samego roku przystąpiła do nowo powołanej partii Twój Ruch (stanęła na czele jej podkarpackich struktur). W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2014 była liderką listy komitetu Europa Plus Twój Ruch w okręgu podkarpackim, zdobywając 4959 głosów[22] (koalicja nie osiągnęła progu wyborczego). W tym samym roku powołała komitet „Aktywny Rzeszów”[23], z ramienia którego startowała na prezydenta Rzeszowa, zajmując ostatnie, 4. miejsce. Komitet nie zdobył żadnych mandatów w radzie miasta, w związku z czym Marta Niewczas nie uzyskała reelekcji do tego gremium[24]. W styczniu 2015 odeszła z Twojego Ruchu[25]. W 2018 kandydowała do sejmiku podkarpackiego z listy komitetu SLD Lewica Razem, który nie zdobył mandatów[26].

W lipcu 2021 została ambasadorem programu profilaktyki zdrowotnej Narodowego Funduszu Zdrowia i Ministerstwa Zdrowia „Profilaktyka 40 plus”[2].

W styczniu 2024 została powołana do Społecznej Rady Sportu przy Prezydencie Miasta Rzeszowa jako jej wiceprzewodnicząca[27]. W wyborach z 2024 uzyskała ponownie mandat do rady miasta Rzeszowa z ramienia Koalicji Obywatelskiej, zdobywając 834 głosy[28]. W kampanii wyborczej postulowała rozbudowę infrastruktury sportowej w mieście[29].

W 2024 udzieliła poparcia dla wizji zmian na Uniwersytecie Rzeszowskim proponowanej przez nowo wybranego rektora Adama Reicha, którą określiła „innym poziomem w myśleniu, działaniu” na rzecz uczelni[30].

Odznaczenia i nagrody edytuj

W 2004 została odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi[31].

Otrzymała wiele nagród rządowych, samorządowych, klubowych, związkowych i dziennikarskich za osiągnięcia sportowe i szkoleniowe, była laureatką plebiscytów na najlepszego sportowca Polski południowo-wschodniej (1998) i Podkarpacia (2010)[2].

Przypisy edytuj

  1. a b Polska Unia Karate Tradycyjnego (0000829149), Krajowy Rejestr Sądowy.
  2. a b c d e f g h Marta Niewczas, Autoreferat do wniosku o przeprowadzenie postępowania habilitacyjnego [online], 2021.
  3. Marta Niewczas złotą medalistką Mistrzostw Świata. rzeszowska24.pl, 8 października 2012.
  4. a b Marta Niewczas, O mnie [online], Akademia Karate Tradycyjnego – Szkoła Marty Niewczas [dostęp 2024-05-11].
  5. Władze PZKT
  6. a b dr Marta Agata Niewczas [online], Ludzie Nauki [dostęp 2024-05-11].
  7. Akademia Karate Tradycyjnego w Rzeszowie (0000122785), Krajowy Rejestr Sądowy.
  8. Serwis PKW – Wybory 2002
  9. Stowarzyszenie „Nasz Dom – Rzeszów” (0000172806), Krajowy Rejestr Sądowy.
  10. Rzeszowski Klub Karate (0000040692), Krajowy Rejestr Sądowy.
  11. Serwis PKW – Wybory 2005
  12. Serwis PKW – Wybory 2006
  13. Serwis PKW – Wybory 2009
  14. Serwis PKW – Wybory 2010
  15. Serwis PKW – Wybory 2011
  16. Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. Fryderyka Chopina w Rzeszowie (0000054470), Krajowy Rejestr Sądowy.
  17. Wojewódzki Zespół Specjalistyczny w Rzeszowie (0000003893), Krajowy Rejestr Sądowy.
  18. Małgorzata Froń: Marta Niewczas pełnomocnikiem Europy Plus na Podkarpaciu. nowiny24.pl, 13 kwietnia 2013.
  19. Beata Terczyńska: Marta Niewczas usunięta z klubu radnych SLD. Będą dalsze kroki. nowiny24.pl, 15 kwietnia 2013.
  20. a b Jaromir Kwiatkowski, Marta Niewczas: To odwołanie polityczne, nie merytoryczne [online], Biznes i Styl, 21 maja 2013.
  21. Bartosz Gubernat: Marta Niewczas odwołana z funkcji wiceprzewodniczącej Rady Miasta Rzeszowa. nowiny24.pl, 21 maja 2013.
  22. Serwis PKW – Wybory 2014
  23. Małgorzata Froń, Znamy kandydatów do rady miasta Rzeszowa z listy "Aktywny Rzeszów" Marty Niewczas [online], Nowiny, 9 października 2014.
  24. Serwis PKW – Wybory 2014
  25. Marta Niewczas: Koniec. niewczas.com, 24 stycznia 2015.
  26. Serwis PKW – Wybory 2018
  27. Pracownicy INoKF wybrani do Społecznej Rady Sportu [online], Uniwersytet Rzeszowski, 26 stycznia 2024.
  28. Niewczas Marta Agata. Kandydatka do Rady Miasta Rzeszowa, [w:] Wybory samorządowe 7 kwietnia 2024 [online], Państwowa Komisja Wyborcza [dostęp 2024-05-11].
  29. Wokul, Koalicja Obywatelska pokazała program. Chcą „kompaktowego” miasta [online], Czytaj Rzeszów, 20 marca 2024.
  30. Agata Kulczycka, Niespodziewany wynik wyborów rektora Uniwersytetu Rzeszowskiego. Po archeologu władzę przejmuje lekarz [online], Gazeta Wyborcza (Rzeszów), 16 kwietnia 2024.
  31. M.P. z 2005 r. nr 19, poz. 304

Bibliografia edytuj