Metalist Charków (ukr. ФК «Металіст» Харків) – ukraiński klub piłkarski z siedzibą w mieście Charków, w północno-wschodniej części kraju, działający w latach 1925–2016.

Metalist Charków
«Металіст» Харків
Ilustracja
Pełna nazwa

Футбольний клуб «Металіст» Харків
(Futbolowy Klub „Metalist” Charków)

Przydomek

Хорьки (Łasice)
Жовто-Сині (Żółto-Niebiescy)

Barwy

       

żółto-niebieskie

Data założenia

11 grudnia 1925

Debiut w najwyższej lidze

1992

Państwo

 Ukraina

Obwód

 charkowski

Siedziba

Charków

Adres

ul. Plechanowska 65, 61001 Charków

Stadion

Stadion Metalist

Prezes

Serhij Kurczenko

Stroje
domowe
Stroje
wyjazdowe
Strona internetowa

W latach 2006–2009 zawodnikiem tego klubu był reprezentant Polski Seweryn Gancarczyk, w latach 2009–2011 – Marcin Burkhardt.

Historia

edytuj

Chronologia nazw

edytuj
  • 12.1925: ChPZ Charków (ukr. ХПЗ [Харківський паровозобудівний завод] Харків, ros. ХПЗ [Харьковский паровозостроительный завод] Харьков)
  • 04.1946: Traktor Charków (ukr. «Трактор» Харків, ros. «Трактор» Харьков)
  • 05.1946: Dzerżyneć Charków (ukr. «Дзержинець» Харків, ros. «Дзержинец» Харьков)
  • 1953: Awanhard Charków (ukr. «Авангард» Харків, ros. «Авангард» Харьков)
  • 1967: Metalist Charków (ukr. «Металіст» Харків, ros. «Металлист» Харьков)
  • 19.04.2016: klub rozwiązano
  • 19.08.2016: SK Metalist Charków (ukr. СК «Металіст» Харків)
  • 30.11.2016: klub rozwiązano

Drużyna piłkarska ChPZ została założona w Charkowie w grudniu 1925 roku[1] i reprezentowała Charkowską Fabrykę Parowozów (ChPZ). W 1935 roku drużyna po raz pierwszy została mistrzem Charkowa, a w kolejnym sezonie 1936 zadebiutowała w rozgrywkach Pucharu ZSRR. W 1938 po raz drugi startowała w rozgrywkach Pucharu ZSRR.

Po rozpoczęciu II wojny światowej Fabryka Parowozów, która już produkowała czołgi, została przeniesiona na Ural do miasta Niżny Tagił. Wszelkie rozgrywki sportowe zostały zawieszone. Dopiero po wyzwoleniu Charkowa od niemieckich okupantów w sierpniu 1943 Zakład maszyn transportowych został przywrócony do Charkowa w 1945 roku. W kwietniu 1946 roku nowo utworzony zespół Traktor[2] wywalczył w turnieju z charkowskimi drużynami Zdorowja Traktor Sim i Dynamo miejsce w przyszłych rozgrywkach Mistrzostw ZSRR[3]. Następnie w maju 1946 roku już jako Dzerżyneć debiutował w ukraińskiej strefie Grupy III Mistrzostw ZSRR, zwyciężając najpierw w swojej grupie Wschód, a potem plasując na trzeciej pozycji w finale ukraińskiej strefy[3]. W 1947 roku nastąpiła reorganizacja systemu lig ZSRR i klub razem z Łokomotywem otrzymał prawo reprezentować miasto na poziomie drugim mistrzostw ZSRR, w których zajął 9.miejsce w ukraińskiej strefie Grupy II[4]. W 1948 zespół został sklasyfikowany na 7.pozycji w podgrupie A ukraińskiej strefy Grupy II, a w 1949 awansował na 6.pozycję w klasyfikacji ukraińskiej strefy Grupy II. W 1947 i 1949 również brał udział w rozgrywkach Pucharu ZSRR. W 1950 ponownie nastąpiła reforma systemu lig ZSRR, w wyniku czego klub został pozbawiony możliwości występów w Mistrzostwach ZSRR. Od 1951 zespół startował w rozgrywkach Mistrzostw i Pucharu Ukraińskiej SRR.

W 1953 roku Dobrowolne Towarzystwo Sportowe (DST) "Dzierżyniec", które zrzeszało związki zawodowe pracowników produkcji maszyn transportowych, w ramach konsolidacji DST zostało dołączone do towarzystwa "Awanhard"[5][6][7], w związku z czym klub zmienił nazwę na Awanhard. W 1956 roku po 7-letniej przerwie zespół zadebiutował po raz drugi na arenie ogólnokrajowej, zastępując przedstawiciela Kolei PołudniowejŁokomotyw Charków[2]. Zajął 10.miejsce w strefie I Klasy B Mistrzostw ZSRR[8]. W roku 1959 klub zakończył sezon na trzeciej pozycji w strefie II Klasy B i zdobył historyczny awans do Klasy A jako najlepszy ukraiński zespół Klasy B[9]. W debiutowym 1960 roku zespół zajął najpierw 9.miejsce w podgrupie A, a potem w turnieju o 13-18 miejsca został sklasyfikowany na pierwszej pozycji (końcowe 13.miejsce)[10]. W 1963 po kolejnej reformie systemu lig ZSRR klub został zdegradowany do Drugiej Grupy A.

Dopiero w roku 1967 klub otrzymał nazwę Metalist Charków[2]. W 1973 klub zajął przedostatnie 19 miejsce w Pierwszej Lidze i spadł do Drugiej Ligi. W 1975 na rok powrócił do Pierwszej Ligi, jednak nie potrafił utrzymać się w niej.

Dopiero od 1979 roku klub ponownie występuje w Pierwszej Lidze. W 1981 klub zajął pierwsze miejsce i awansował do Wyższej Ligi, w której występował do 1991.

W 1983 roku Metalist Charków dotarł do finału Pucharu ZSRR, gdzie uległ Szachtarowi Donieck. Pięć lat później sięgnął po swój największy sukces – Puchar ZSRR (po pokonaniu Torpedo Moskwa 2:0). W ostatnim sezonie w ZSRR (1991), Metalist grał w najwyższej lidze.

Ukraina

edytuj

Klub został przydzielony do Ukraińskiej Wyższej Ligi. Od 1992 roku, gdy wystartowała liga ukraińska Metalist opuścił w niej 5 sezonów, grając na zapleczu ekstraklasy w latach 1994–1998 i 2003/04. Na początku XXI wieku w klub zainwestował człowiek z pierwszej dziesiątki najbogatszych Ukraińców – Ołeksandr Jarosławski. W 2004 został wybrany jego honorowym prezesem. Dzięki temu od 2006 roku Metalist jest w czołówce ligi. W sezonie 2006/07 klub stanął po raz pierwszy na podium mistrzostw Ukrainy, zajmując 3 miejsce w lidze. Ten sukces został powtórzony i w następnym sezonie 2007/08. W kolejnych sezonach 2008/09, 2009/10, 2010/11 oraz 2011/12 klub również uzyskiwał trzecią lokatę. Podczas przerwy zimowej sezonu 2012/13 klub opuścił jego prezes i nowym sponsorem została grupa kompanii „GazUkraina”[11]. 7 lutego 2013 roku na Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy klubu Metalist obrano nowego Prezesa klubu – Pana Serhija Kurczenka[12]. Sezon 2012/13 był najlepszy w historii. Klub zdobył wicemistrzostwo Ukrainy, rozdzielając tym samym w tabeli dwa największe kluby tego kraju Szachtar Donieck i Dynamo Kijów co dało im prawo udziału w eliminacjach do Ligi Mistrzów UEFA. Jednak okazało się, że klub został zamieszany w aferę korupcyjną. Chodziło o mecz przeciwko zespołowi Karpaty Lwów w kwietniu 2008 roku. W związku z tym UEFA 14 sierpnia 2013 podjęła decyzję o wykluczeniu Metalistu Charków z eliminacji Ligi Mistrzów. W związku z powyższym klub odwołał się od decyzji do Sportowego Sądu Arbitrażowego przy Międzynarodowym Komitecie Olimpijskim, jednak odwołanie zostało odrzucone 16 sierpnia 2013. Dodatkowo klub został pozbawiony 3. miejsca w mistrzostwach Ukrainy w sezonie 2007/2008.

Po zakończeniu sezonu 2015/16 klub ogłosił o bankructwie i został wyłączony z rozgrywek zawodowych. Został pozbawiony statusu zawodowego latem 2016 roku z powodu ogromnego długu wynikającego z niechęci właściciela Serhija Kurczenki do dalszego utrzymywania Metalista i jego odmowy sprzedaży klubu innym potencjalnym inwestorom. Jednak już wkrótce, w lipcu 2016 został utworzony przez przedstawicieli Serhija Kurczenki nowy klub z nazwą SK Metalist, który zgłosił się do amatorskich mistrzostw obwodu charkowskiego[13]. Zajął ostatnie miejsce w tabeli końcowej. W 2017 roku SK Metalist nie brał udziału w żadnych oficjalnych rozgrywkach piłkarskich i de facto przestał istnieć.

Wcześniej, 17 lipca 2016 powstał nowy klub, który został nazwany jako Metalist 1925 Charków[14] i zgłosił się do amatorskich mistrzostw Ukrainy[15]. Po zdobyciu wicemistrzostwa Ukrainy wśród amatorów latem 2017 został włączony do Drugiej Ligi.

Sukcesy

edytuj

Trofea międzynarodowe

edytuj
  Zdobyte trofea w rozgrywkach międzynarodowych (stan na: 31-05-2012)
Rozgrywki Osiągnięcie Razy Sezon(y)

Liga Europy
(Puchar UEFA)
zdobywca 0
finalista 0
1/4 finału 1 2011/12
 
Puchar Zdobywców
zdobywca 0
finalista 0
II runda
(1/8 finału)
1 1988/89

Trofea krajowe

edytuj
Ukraina
  Zdobyte trofea w rozgrywkach Ukrainy (stan na: 31-05-2012)
Rozgrywki Osiągnięcie Razy Sezon(y)
 
Mistrzostwo
I miejsce 0
II miejsce 1 2013
III miejsce 5 2007, 2008*, 2009, 2010, 2011, 2012

Puchar
zdobywca 0
finalista 1 1992

II liga
I miejsce 0
II miejsce 1 2004
III miejsce 1 1998
ZSRR
  Zdobyte trofea w rozgrywkach Związku Radzieckiego (stan na: 1-01-1992)
Rozgrywki Osiągnięcie Razy Sezon(y)

Mistrzostwo
I miejsce 0
II miejsce 0
III miejsce 0
6 miejsce 1 1961

Puchar
zdobywca 1 1988
finalista 1 1983
 
Superpuchar
zdobywca 0
finalista 1 1989

Puchar Ligi
zdobywca 0
finalista 1 1987

II liga
I miejsce 1 1981
II miejsce 1 1968 (2 grupa)
III miejsce 4 1957 (1 grupa), 1959 (2 grupa), 1965, 1969 (3 grupa)

*został pozbawiony 3. miejsca zgodnie z decyzją Sportowego Sądu Arbitrażowego w Lozannie od 2.08.2013[16].

Inne trofea

edytuj

Stadion

edytuj

Od 1926 roku klub rozgrywa swoje mecze domowe na stadionie Metalist (do 1967 nazywał się Traktor, a potem Dzierżyniec), który po rekonstrukcji na Euro 2012 może pomieścić 38 633 widzów i ma wymiary 105 × 68 metrów.

Piłkarze

edytuj
Z tym tematem związana jest kategoria: Piłkarze Metalista Charków.

Trenerzy

edytuj
Z tym tematem związana jest kategoria: Trenerzy piłkarzy Metalista Charków.

Statystyki

edytuj

Jubileuszowe bramki w Wyszczej Lidze Ukrainy

edytuj

Zobacz też

edytuj

Europejskie puchary

edytuj

  Legenda do wszystkich tabel:

  • Q – runda eliminacyjna, 1/16, 1/8, 1/4, 1/2 – odpowiednia faza rozgrywek, Grupa – runda grupowa, 1r gr – pierwsza runda grupowa, 2r gr – druga runda grupowa, F – finał, R – runda, PO – play-off
  • k. – rzuty karne, los. – losowanie, Dogr. – dogrywka, w. – zasada bramek strzelonych na wyjeździe
Sezon Rozgrywki Runda Przeciwnik Dom Wyjazd Ogólnie
1988/89 Puchar Zdobywców Pucharów 1R   Borac Banja Luka 4–0 0–2 4–2
2R   Roda JC 0–0 0–1 0–1
2007/08 Puchar UEFA 1R   Everton 2–3 1–1 3–4
2008/09 Puchar UEFA 1R   Beşiktaş JK 4–1 0–1 4–2
Grupa B   Hertha BSC 0–0 1. miejsce
  Galatasaray SK 1–0
  Olympiakos SFP 1–0
  SL Benfica 1–0
1/16   UC Sampdoria 2–0 1–0 3–0
1/8   Dynamo Kijów 3–2 0–1 3–3, w.
2009/10 Liga Europy 3Q   HNK Rijeka 2–0 2–1 4–1
PO   Sturm Graz 0–1 1–1 1–2
2010/11 Liga Europy PO   Omonia Nikozja 2–2 1–0 3–2
Grupa I   PSV Eindhoven 0–2 0–0 2. miejsce
  UC Sampdoria 2–1 0–0
  Debrecen 2–1 5–0
1/16   Bayer 04 Leverkusen 0–4 0–2 0–6
2011/12 Liga Europy PO   FC Sochaux-Montbéliard 0–0 4–0 4–0
Grupa G   AZ Alkmaar 1–1 1–1 1. miejsce
  Austria Wiedeń 4–1 2–1
  Malmö FF 3–1 4–1
1/16   Red Bull Salzburg 4–0 4–1 8–1
1/8   Olympiakos SFP 0–1 2–1 2–2, w.
1/4   Sporting CP 1–1 1–2 2–3
2012/13 Liga Europy PO   Dinamo Bukareszt 2–1 2–0 4–1
Grupa K   Bayer 04 Leverkusen 2–0 0–0 1. miejsce
  Rosenorg 3–1 2–1
  Rapid Wiedeń 2–0 0–1
1/16   Newcastle United 0–1 0–0 0–1
2013/14 Liga Mistrzów 3Q   PAOK FC 1–1 2–0 3–1
PO   FC Schalke 04 walkower[18]
2014/15 Liga Europy PO   Ruch Chorzów 0–0 1–0 1–0
Grupa L   Legia Warszawa 0–1 1–2 4. miejsce
  Trabzonspor 1–2 1–3
  Lokeren 0–1 0–1

Przypisy

edytuj
  1. Ukraine – List of Foundation Dates – RSSSF.
  2. a b c ХПЗ, "Дзержинец", "Авангард" и "Металлист" – Вехи истории клуба! [online], metalist-kh-stat.net.ua [dostęp 2024-10-30] (ros.).
  3. a b Харьковский "Дзержинц" в 8-м чемпионате СССР. 1946 г. 3-я группа. Восточная зона. (2-я лига) [online], metalist-kh-stat.net.ua [dostęp 2024-10-30] (ros.).
  4. 1947 г. 9-й чемпионат СССР. Вторая группа СССР. УССР (Первая лига) - статистика турнира [online], metalist-kh-stat.net.ua [dostęp 2024-10-30] (ros.).
  5. Спортивные флаги СССР. [dostęp 2024-10-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-31)]. (ros.).
  6. Объединения добровольно-спортивные. [dostęp 2024-10-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-23)]. (ros.).
  7. А.Ф.Коломиец, Официальные эмблемы футбольных команд мастеров Украинской ССР, shron1.chtyvo.org.ua, Киев 2005 [dostęp 2024-10-30] (ros.).
  8. 1956 г. 18-й чемпионат СССР. Класс «Б» СССР. 1 зона (Первая лига) - статистика турнира [online], metalist-kh-stat.net.ua [dostęp 2024-10-30] (ros.).
  9. 1959 г. 21-й чемпионат СССР. Класс «Б» СССР. 2 зона (Первая лига) - статистика турнира [online], metalist-kh-stat.net.ua [dostęp 2024-10-30] (ros.).
  10. 1960 г. 22-й чемпионат СССР. Класс «А» СССР (Высшая лига) - статистика турнира [online], metalist-kh-stat.net.ua [dostęp 2024-10-30] (ros.).
  11. Ярославский: Я слагаю с себя полномочия президента „Металлиста” – UA-Футбол.
  12. Сергей Курченко официально стал президентом ФК „Металлист” – UA-Футбол.
  13. Кутєпов: Головним тренером СК Металіст буде Юрій Рудинський – UA-Футбол.
  14. Стали известны учредители нового "Металлиста" – харьковские новости Status quo.
  15. Харківський Металіст 1925 зіграє в аматорському чемпіонаті України – UA-Футбол.
  16. Лозанна вынесла вердикт по матчу „Карпаты” – „Металлист” – UA-Футбол.
  17. UA-Футбол. Carpe diem. „Металлист” забил 500-й гол в элитном дивизионе.
  18. Metalist Charków został wykluczony z rozgrywek za ustawianie meczów w sezonie 2007/08.

Bibliografia

edytuj