Wikipedia

Mieczysław Mierzejewski

Mieczysław Mierzejewski (ur. 10 listopada 1905 w Poznaniu, zm. 11 stycznia 1998 w Warszawie) – polski kompozytor i dyrygent.

Mieczysław Mierzejewski
Ilustracja
Mieczysław Mierzejewski w latach 60.
Data i miejsce urodzenia

10 listopada 1905
Poznań

Pochodzenie

polskie

Data i miejsce śmierci

11 stycznia 1998
Warszawa

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

dyrygent, kompozytor

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Medal 10-lecia Polski Ludowej
Multimedia w Wikimedia Commons
Nagrobek Mieczysława Mierzejewskiego na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Życiorys edytuj

W latach 1921–1927 kształcił się w konserwatorium w Poznaniu u Bohdana Zalewskiego (fortepian) i Władysława Raczkowskiego (organy i teoria muzyki), a w latach 1927–1928 w konserwatorium w Warszawie (kompozycja u Kazimierza Sikorskiego, dyrygentura u Grzegorza Fitelberga i Emila Młynarskiego). W 1926 podjął pracę dyrygencką w Poznaniu. Prowadził chóry amatorskie (Koło Śpiewackie im. Stanisława Moniuszki i Chór Pocztowców), a także przedstawienia operetkowe w Teatrze Wielkim w Poznaniu (operetki „Księżniczka dolara” Leo Falla i „Farinelli” Hermanna Zumpego, 1929) i operowe w Teatrze Wielkim w Warszawie („Konrad Wallenrod” Żeleńskiego, 1930). W latach 1930–1932 kontynuował studia w Hochschule für Musik w Berlinie (dyrygentura u Juliusa Prüwera, teoria u Paula Hörfera, fortepian u B. Elsnera), a także w Wiedniu i Paryżu.

W 1932 r. Piotr Stermich-Valcrociata zaangażował go do Studia Operowego przy nowo utworzonym w Warszawie Towarzystwie Opery Narodowej. Mierzejewski pracował tam do 1934 r. i wspólnie z adeptami studia przygotował m.in. „Uprowadzenie z seraju” Wolfganga A. Mozarta. Równocześnie występował na koncertach filharmonicznych w Warszawie zyskując nawet u surowych krytyków, jak Piotr Rytel, wysokie oceny za „wręcz doskonałe interpretacje” („Gazeta Warszawska” z 9 stycznia 1934).

Począwszy od sezonu 1933/1934 był dyrygentem w Teatrze Wielkim w Warszawie, gdzie dyrygował m.in. „Faustem” Gounoda (1933), „Halką” i „Strasznym dworem” Moniuszki (1934 i 1936). Od 1936 był drugim dyrygentem Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia, z którą wykonał po raz pierwszy w Polsce m.in. utwory Aleksandra Tansmana (1936). Dyrygował też koncertami w filharmonii w Warszawie, m.in. z udziałem Jana Hofmana (1938) i Nikołaja Orłowa (1939). W 1937 dwukrotnie prowadził wykonanie „Stabat Mater” Karola Szymanowskiego w Warszawie (24 marca i 7 kwietnia na nabożeństwie żałobnym po zgonie kompozytora), zaś podczas międzynarodowej wystawy sztuki i techniki w Paryżu przedstawieniem baletowym z udziałem Polskiego Baletu Reprezentacyjnego i Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia, na którym wykonano utwory Chopina, „Legendę czyli baśń krakowska” Michała Kondrackiego i „Pieśń o ziemi” Romana Palestra. Z Polskim Baletem Reprezentacyjnym występował następnie w Anglii i Niemczech, Warszawie (1938), na Festiwalu Wawelskim w Krakowie (1938) i ponownie w Warszawie (1939) podczas XVII Festiwalu Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej („Harnasie” Szymanowskiego).

1 września 1945 w Krakowie podczas Festiwalu Polskiej Muzyki Współczesnej dyrygował Orkiestrą Filharmonii Krakowskiej prawykonującej Uwerturę skomponowaną w 1943 przez Grażynę Bacewicz[1]. W latach 1945–1946 był kierownikiem muzycznym Teatru Wojska Polskiego w Łodzi, a w latach 1946–1947 dyrygentem Opery Śląskiej w Bytomiu, gdzie przygotował premiery „Strasznego dworu” Moniuszki (1946), „Cyganerii” Pucciniego (1946) i „Aidy” Verdiego (1947). Od 1947 do 1950 r. współpracował z filharmonią w Warszawie. W latach 1949–1972 był dyrygentem opery w Warszawie. Prowadził uroczysty koncert na otwarcie gmachu Teatru Wielkiego (19 listopada 1965), a w serii 4 premier inaugurujących działalność przedstawił „Króla Rogera” Szymanowskiego.

Był dyrygentem wszechstronnym. Z wysoką oceną spotkały się jego realizacje dzieł scenicznych, m.in. „Halki” w inscenizacji Leona Schillera (1951), „Fausta” Gounoda (1956), „Carmen” Bizeta (1957), „Don Carlosa” Verdiego (1964), spektaklu baletowego z muzyką Szymanowskiego („Mandragora”, „Nokturn i Tarantela” oraz „Harnasie”, 1966), a także przedstawienia operowe zrealizowane za granicą: „Król Roger” Szymanowskiego (Palermo, 1949) i „Halka” Moniuszki (Staatsoper w Berlinie 1953, Göteborg 1955, Tuluza 1957). W repertuarze koncertowym w szerokim zakresie uwzględniał muzykę polską (Ignacy Jan Paderewski, Karol Szymanowski, Roman Palester, Andrzej Panufnik, Aleksander Tansman, Piotr Perkowski).

W latach powojennych komponował muzykę do filmów[2]:

Ponadto jest kompozytorem znanych piosenek z repertuaru Mieczysława Fogga: „Ja mam czas ja poczekam” (sł. Emanuel Szlechter), „Niebieskie róże” (sł. Kora Jaroszowa)[4].

Jego żoną była aktorka Janina Romanówna[5][6].

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 183-6-18)[6].

Ordery i odznaczenia edytuj

Nagrody edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ Małgorzata Gąsiorowska, Bacewicz, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1999, s. 138, 454, ISBN 978-83-224-0547-5.
  2. ↑ a b c d e f g Mieczysław Mierzejewski w bazie filmpolski.pl
  3. ↑ Jerzy Armata, Magazyn Filmowy SFP, 50/2015, 7 lutego 2016.
  4. ↑ Mierzejewski, Mieczysław – Osoby – Cyfrowa Biblioteka Polskiej Piosenki [online], bibliotekapiosenki.pl [dostęp 2020-04-09].
  5. ↑ Mieczysław Mierzejewski archiwum.teatrwielki.pl [dostęp 2023-12-09].
  6. ↑ a b Cmentarz Stare Powązki: JÓZEFA ROMAN, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-01-19].
  7. ↑ Uchwała Rady Państwa. Monitor Polski, 18.04.1956. [dostęp 2023-12-19].
  8. ↑ Mieczysław Mierzejewski – Życie i twórczość [online], Culture.pl [dostęp 2020-01-30] (ang.).
  9. ↑ M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1564 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki”.
  10. ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.

Bibliografia edytuj

  • Wielka Encyklopedia Powszechna PWN (1962–1969).

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Mieczysław_Mierzejewski&oldid=72261027”