Wikipedia

Ngozi Okonjo-Iweala

nigeryjska ekonomistka, polityk i przedsiębiorca

Ngozi Okonjo-Iweala (ur. 13 czerwca 1954 w Ogwashi-Uku) – nigeryjska ekonomistka, polityk i przedsiębiorca, minister finansów Nigerii w latach 2003–2006 i 2011–2015, ekonomistka Banku Światowego, od 2021 dyrektorka generalna Światowej Organizacji Handlu.

Ngozi Okonjo-Iweala
Ilustracja
Ngozi Okonjo-Iweala w 2008 roku
Data i miejsce urodzenia

13 czerwca 1954
Ogwashi Uku

Minister finansów
Okres

od 15 lipca 2003
do 21 czerwca 2006

Małżonek

Ikemba Iweala

Minister finansów
Okres

od 17 sierpnia 2011
do 29 maja 2015

Minister gospodarki
Okres

od 17 sierpnia 2011
do 29 maja 2015

Minister spraw zagranicznych
Okres

od 21 czerwca 2006
do 30 sierpnia 2006

Multimedia w Wikimedia Commons
Ngozi Okonjo-Iweala podczas spotkania z prezydentem Nigerii Umaru Yar’Aduą

Życiorys edytuj

Wczesne życie edytuj

Okonjo-Iweala urodziła się w Ogwashi Uku w stanie Delta w Nigerii. Jej ojciec był profesorem nauk matematycznych i wykładał matematykę i statystykę na uczelniach w Londynie, Erlangen i w Kolonii. Należał do rodziny królewskiej rodu Obahai. Zmarł w wieku 91 lat w 2019 roku[1].

Ngozi Okonjo-Iweala uczęszczała do Queen's School w Enugu, St. Anne’s School w Molete oraz w International School w Ibadanie[2]. W 1973 roku wyjechała jako nastolatka do USA, by studiować na Uniwersytecie Harvarda i ukończyła tamże ekonomię w 1976 roku[3]. W 1981 roku uzyskała stopień doktora nauk ekonomicznych na Massachusetts Institute of Technology broniąc pracy pt. Polityka kredytowa, wiejskie rynki finansowe i rozwój rolnictwa w Nigerii[4]. Otrzymała stypendium międzynarodowe od American Association of University Women, które wspierało jej studia doktorskie[4][5].

Wyszła za mąż za dr. Ikembę Iweala, neurochirurga, z którym ma czworo dzieci – córkę Onyinye oraz synów Uzodinma, Okechukwu i Uchechi – które również ukończyły Harvard[3][6].

Kariera światowa edytuj

Bank Światowy edytuj

Przez 25 lat pracowała w Banku Światowym w Waszyngtonie jako ekonomista ds. rozwoju. Przewodziła kilku inicjatywom Banku Światowego, aby pomóc krajom o niskich dochodach w latach 2008–2009 w kryzysach żywnościowych i podczas kryzysu finansowego. W 2010 roku była przewodniczącą Międzynarodowego Stowarzyszenia Rozwoju oraz wicedyrektorem do spraw operacyjnych[7]. Podczas pracy w Banku Światowym była również członkiem Komisji ds. Skutecznej Współpracy Rozwojowej z Afryką, utworzonej przez premiera Danii Andersa Fogh Rasmussena[8].

W 2012 roku była kandydatką na prezesa Banku Światowego, przegrywając w głosowaniu z dotychczasowym prezesem Jim Yong Kimem[9].

I kadencja jako minister edytuj

Okonjo-Iweala była dwukrotnie ministrem finansów Nigerii, pełniła także obowiązki ministra spraw zagranicznych. Była pierwszą kobietą, która objęła te pozycje. Podczas swojej pierwszej kadencji jako minister finansów pod rządami prezydenta Olusẹguna Ọbasanjọ przewodziła negocjacjom z paryskimi wierzycielami, które doprowadziły do zlikwidowania 30 mld dolarów długu Nigerii, w tym całkowitego umorzenia 18 miliardów dolarów. W 2003 roku kierowała staraniami na rzecz poprawy zarządzania makroekonomicznego w Nigerii[10].

 
Okonjo-Iweala jako Wicedyrektor Banku Światowego i minister finansów Indii Shri Pranab Mukherjee podczas spotkania w New Delhi (2011)

Wprowadziła także praktykę publikowania w gazetach miesięcznych raportów finansowych każdego stanu Nigerii. Działania te przyczyniły się do zwiększenia przejrzystości zarządzania. Przy wsparciu Banku Światowego i Międzynarodowego Funduszu Walutowego pomogła zbudować rządowy, zintegrowany system zarządzania finansami oraz zintegrowany system informacji o płacach i personelu pomagający ograniczyć korupcję[11]. Uważa się, iż dzięki tym działaniom budżet Nigerii został wzbogacony o ok. 1,25 mld dolarów[12].

Przyczyniła się także do uzyskania przez Nigerię pierwszego w historii suwerennego ratingu kredytowego w 2006 roku. Po swojej pierwszej kadencji jako minister finansów wróciła do Banku Światowego jako dyrektor zarządzający[5].

II kadencja jako minister edytuj

W 2011 roku Okonjo-Iweala została ponownie powołana przez prezydenta Goodlucka Jonathana na stanowisko Ministra Finansów Nigerii, pełniąc też funkcję Ministra Gospodarki. Jej osiągnięcia w tej kadencji to m.in.: wzmocnienie publicznych systemów finansowych Nigerii i rozbudowa sektora mieszkaniowego[13]. Wsparła także kobiety i młodzież Nigerii programem „Growing Girls and Women in Nigeria”, polegający na dostosowaniu systemu płac do wieku i płci oraz wysoko ceniony program wspierający przedsiębiorców, którzy stworzyli tysiące miejsc pracy[14]. Umożliwiło to także stworzenie warunków do kształcenia zawodowego młodzieży i przygotowaniu ich do dorosłego życia[15]. Program ten został oceniony przez Bank Światowy jako jeden z najskuteczniejszych programów tego typu na świecie[16].

Pod jej kierownictwem Krajowe Biuro Statystyki przeprowadziło ponowne obliczenie produktu krajowego brutto. Uważa się, że dzięki jej działaniom Nigeria stała się krajem o największej gospodarce w Afryce[13][17][16].

 
Okonjo-Iweala podczas briefingu prasowego Ministerstwa Finansów (2003)

Pozostałe przedsięwzięcia edytuj

We wrześniu 2015 roku dołączyła do firmy Lazard jako starszy doradca, a w styczniu 2016 roku została mianowana przewodniczącą Global Alliance for Vaccines and Immunization(inne języki) (organizacji zajmującej się szczepieniami)[18]. Do 2019 roku dzięki GAVI zaszczepiono ponad 580 milionów dzieci na całym świecie[19].

Jest współprzewodniczącą Globalnej Komisji ds. Gospodarki i Klimatu z Nicholasem Sternem i Paulem Polmanem[20]. W lipcu 2017 roku została dyrektorem brytyjskiego banku Standard Chartered PLC[21].

19 lipca 2018 roku Jack Dorsey ogłosił, że Okonjo-Iweala dołączyła do zarządu Twittera. Obecnie przewodniczy również African Risk Capacity, agencji Unii Afrykańskiej zajmującej się pomocą państwom członkowskim w przygotowaniu się na ekstremalne zdarzenia pogodowe i klęski żywiołowe[22].

Od 31 marca 2021 roku pełni funkcję dyrektorki generalnej Światowej Organizacji Handlu.

Wyróżnienia i nagrody edytuj

Okonjo-Iweala otrzymała wiele wyróżnień i nagród. Została wymieniona w rankingach 50 największych światowych liderów w 2015 roku (wg magazynu „Fortune”), 100 najbardziej wpływowych osób na świecie (wg „Time” w 2014 roku), 100 najbardziej wpływowych kobiet na świecie („Forbes”, w latach 2011, 2012, 2013 i 2014), 3 najbardziej wpływowych kobiet w Afryce („Forbes”, 2012 rok), 150 najważniejszych kobiet na świecie (wg „Newsweek”, 2011 rok), 100 inspirujących osób na świecie dla dziewcząt i kobiet (wg „Women Deliver”, 2011)[23].

Otrzymała także m.in.: Nagrodę Davida Rockefellera i złoty medal prezydenta Republiki Włoskiej, oraz honorowe stopnie naukowe na 14 uniwersytetach na całym świecie, m.in. : Uniwersytecie Pensylwanii, Yale, Uniwersytecie Browna i Northern Caribbean University na Jamajce oraz Uniwersytetu Telawiwskiego[24][25].

W 2019 roku Okonjo-Iweala została członkiem honorowym Amerykańskiej Akademii Sztuk i Nauk[26].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Bassey Udo, Okonjo-Iweala's father, Chukuka Okonjo, is dead [online], 13 września 2019 [dostęp 2020-03-28] (ang.).
  2. ↑ Ngozi Okonjo-Iweala- An Economist And An International Development Expert-Who Has Left Her Foot Prints In The Sands Of Time. [dostęp 2020-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-28)]. (ang.).
  3. ↑ a b Dr. Ngozi Okonjo-Iweala - The B Team [online], web.archive.org, 12 czerwca 2017 [dostęp 2020-03-15] [zarchiwizowane z adresu 2017-06-12].
  4. ↑ a b Ngozi Okonjo-Iweala, Credit policy, rural financial markets, and Nigeria's agricultural development by Ngozi Okonjo-Iweala., 1981 [dostęp 2020-03-15].
  5. ↑ a b Nigeria receives its first sovereign credit ratings [online], Center For Global Development [dostęp 2020-03-15] (ang.).
  6. ↑ Interviews: Ann McFerran, Ngozi Okonjo Iweala and her son Uzodinma, ISSN 0140-0460 [dostęp 2020-03-15] (ang.).
  7. ↑ World Bank’s Fund for The Poorest Receives Almost $50 Billion in Record Funding [online], World Bank [dostęp 2020-03-15] (ang.).
  8. ↑ https://www.ft.dk/samling/20072/lovforslag/l188/pgf/6/spm/1/svar/570287/594322.pdf
  9. ↑ - The Washington Post [online], Washington Post [dostęp 2020-03-15] (ang.).
  10. ↑ Nigerian Debt Relief [online], Center For Global Development [dostęp 2020-03-15] (ang.).
  11. ↑ Welcome to World Bank Intranet [online], worldbank.org [dostęp 2024-04-24].
  12. ↑ Wayback Machine [online], web.archive.org, 19 sierpnia 2016 [dostęp 2020-03-15] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-19].
  13. ↑ a b Ngozi Okonjo-Iweala, Coordinating Minister of the Economy and Minister of Finance: Interview [online], Oxford Business Group, 17 maja 2015 [dostęp 2020-03-15] (ang.).
  14. ↑ GWiN (Growing Girls and Women in Nigeria) Gets the Limelight! | V4C – Voices 4 Change Nigeria [online], web.archive.org, 26 maja 2015 [dostęp 2020-03-15] [zarchiwizowane z adresu 2015-05-26].
  15. ↑ ReDahlia, Ngozi Okonjo-Iweala - Biography And Profile Of A True Nigerian Economist [online], Entrepreneurs In Nigeria, 10 października 2018 [dostęp 2020-03-15] (ang.).
  16. ↑ a b Rebasing Makes Nigeria Africa's Biggest Economy [online], allAfrica.com, 5 kwietnia 2014 [dostęp 2020-03-15] (ang.).
  17. ↑ Ngozi Okonjo-Iweala. Kim jest Żelazna Dama z Afryki? - Wiadomości - Forbes.pl [online], www.forbes.pl [dostęp 2020-03-15].
  18. ↑ Ngozi Okonjo-Iweala appointed Chair-elect of Gavi Board [online], web.archive.org, 15 kwietnia 2017 [dostęp 2020-03-15] [zarchiwizowane z adresu 2017-04-15].
  19. ↑ Ngozi Okonjo-Iweala [online], Center For Global Development [dostęp 2020-03-15] (ang.).
  20. ↑ Members of the Global Commission | New Climate Economy | Commission on the Economy and Climate [online], newclimateeconomy.net [dostęp 2020-03-15].
  21. ↑ Okonjo-Iweala named director at UK bank [online], Vanguard News, 28 lipca 2017 [dostęp 2020-03-15] (ang.).
  22. ↑ Ngozi Okonjo-Iweala [online], blogs.worldbank.org [dostęp 2020-03-15] (ang.).
  23. ↑ Ngozi Okonjo-Iweala, Ngozi Okonjo-Iweala [online], Brookings, 4 kwietnia 2018 [dostęp 2020-03-15] (ang.).
  24. ↑ Photo News: Okonjo-Iweala bags honorary PhD from Tel Aviv varsity - P.M. News [online], www.pmnewsnigeria.com [dostęp 2020-03-15].
  25. ↑ Ngozi Okonjo-Iweala | 2009 Honorees | Amherst College [online], www.amherst.edu [dostęp 2020-03-15] [zarchiwizowane z adresu 2018-02-23].
  26. ↑ Ngozi Okonjo-Iweala [online], American Academy of Arts & Sciences [dostęp 2020-03-28] (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ngozi_Okonjo-Iweala&oldid=73596552”