Norbert z Xanten
Norbert z Xanten (ur. ok. 1080 w Xanten, zm. 6 czerwca 1134 w Magdeburgu) – od 1126 do 1134 arcybiskup Magdeburga, założyciel zakonu norbertanów (premonstratensi, O.Praem.), święty Kościoła katolickiego.
| ||
| arcybiskup | ||
| ||
| Data i miejsce urodzenia | ok. 1080 Xanten | |
| Data i miejsce śmierci | 6 czerwca 1134 Magdeburg | |
| Czczony przez | Kościół katolicki | |
| Beatyfikacja | 1582 przez Grzegorza XIII | |
| Kanonizacja | 1621 przez Grzegorza XV | |
| Wspomnienie | 6 czerwca i 24 kwietnia (przeniesienie relikwii) | |
| Atrybuty | anioł z mitrą, diabeł u stóp, gałązka palmy, kielich, model kościoła, monstrancja, pająk | |
| Patron | Pragi, zakonu norbertanów, sióstr norbertanek oraz wszystkich wspólnot jego imienia | |
| Szczególne miejsca kultu | Praga | |
ŻyciorysEdytuj
Urodził się w Xanten (w dolnym biegu Renu), w znamienitej rodzinie. Jego ojciec był wysokim urzędnikiem na dworze arcybiskupa Kolonii, gdzie do szkoły katedralnej uczęszczał sam Norbert. Został dworzaninem cesarza Henryka V. Gdy w 1115 papież Paschalis II, w związku ze sporem o inwestyturę rzucił klątwę na cesarza, Norbert opuścił dwór swojego pana i udał się do Xanten. Nie przyjął ofiarowanego mu przez cesarza biskupstwa Cambrai i wstąpił do zakonu benedyktynów w Siegburgu, tam też przyjął święcenia kapłańskie. Stał się jednym z tzw. „kapłanów wędrujących”, którzy propagowali reformy papieża Grzegorza VII. Terenem jego wędrówek stała się Galia. W Boże Narodzenie 1121 powołał do życia nowe zgromadzenie zakonne – zakon Kanoników Regularnych Ścisłej Obserwy (norbertanie). Zwalczał wiele mnożących się herezji antyeucharystycznych. W 1126 został arcybiskupem Magdeburga.
Św. Norbert podtrzymywał pretensję metropolii magdeburskiej do ziem polskich. Wytoczył biskupom polskim proces przed Kurią Rzymską. W 1133 uzyskał bullę papieską, która znosiła tytuł metropolii Gniezna, a diecezje polskie uzależniała odtąd od metropolii w Magdeburgu. Papież Innocenty II w 1136 wycofał tę bullę (zob. bulla gnieźnieńska).
- Relikwie
Relikwie Norberta z Xanten znajdują się w klasztorze na Strahowie w Pradze, dokąd zostały sprowadzone w czasie kontrreformacji w 1627 roku[1].
- Kanonizacja
W 1582 papież Grzegorz XIII zatwierdził kult Norberta, natomiast na cały Kościół katolicki rozszerzył go papież Grzegorz XV w 1621 roku przez „kanonizację równoważną”[2].
Wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest w jego dies natalis, 6 czerwca.
- Patronat
Jest patronem Pragi, zakonu norbertanów, sióstr norbertanek oraz wszystkich wspólnot jego imienia.
- Ikonografia
W ikonografii ukazywany jest w stroju biskupim, w mitrze, z krzyżem w dłoni.
Jego atrybutami są m.in.: anioł z mitrą, diabeł u stóp, gałązka palmy, kielich, model kościoła, monstrancja, pająk.
Zakony norbertanówEdytuj
Zakon norbertanów w XIV wieku obejmował 655 opactw i probostw. Obecnie w świecie jest ok. 1450 zakonników w 51 domach. Zakon wydał 10 świętych i 4 błogosławionych. Wśród błogosławionych jest też Polka, bł. Bronisława z Krakowa. Pierwsi premonstratensi przybyli do Polski w 1126
Norbertanki założyły w Polsce pierwszy klasztor na Zwierzyńcu w Krakowie w 1162 roku[3]. W 1193 Celestyn III przejął nowo zorganizowany klasztor norbertanek w Strzelnie pw. Najświętszej Marii Panny, pod opiekę Stolicy Apostolskiej[4].
Obecnie jest ich na świecie 172 w 6 domach.
Zobacz teżEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ KLASZTOR PREMONSTRATENSÓW NA STRAHOVIE na wp.pl
- ↑ Co to znaczy kanonizacja równoważna. L’Osservatore Romano, 12 maja 2012. [dostęp 2016-12-03].
- ↑ Siostry Norbertanki w Krakowie – oficjalna strona
- ↑ Bulla papieża Celestyna III dla klasztoru Norbertanek w Strzelnie z dnia 9 IV 1193 roku Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski T.I 1877, dokument nr 32
BibliografiaEdytuj
- Święty Norbert, biskup na brewiarz.katolik.pl [ostatnia aktualizacja: 27.05.2010]