Parageneza

Parageneza – genetyczny, wzajemny związek minerałów w jednym zespole.

Minerały występują w skorupie ziemskiej w pewnych naturalnych zespołach. Taki zespół łączy w sobie minerały, które wydzielały się ze wspólnego środowiska (równocześnie lub po sobie), wobec tego charakteryzują się wspólnym pochodzeniem.

Przykłady:

galena występuje często ze sfalerytem, pirytem, wurcytem = wurtzytem i smithsonitem, blendą cynkową
dickit występuje często z kaolinitem
natrolit występuje często z innymi zeolitami
rudy srebra z cynkiem
malachit z azurytem
gips z siarką i z anhydrytem
ruda cyny (kasyteryt) z wolframitem
rudom cynku towarzyszą minerały kadmowe
minerałom cynowym towarzyszą minerały zawierające german, molibden, wolfram
złoto rodzime z żyłami kwarcu

Badając współwystępowanie minerałów można ustalić kolejność ich powstawania, temperaturę i warunki, w jakich się te minerały tworzyły. Współwystępowanie minerałów ma znaczenie praktyczne dla górnictwa, pozwala bowiem przewidzieć, jakich minerałów można się na danym złożu spodziewać, ze względu na obecność innych, stale im towarzyszących. W ten sposób na podstawie paragenez mineralnych przeprowadza się poszukiwania złóż minerałów użytecznych.