Rdestówka
Rdestówka (Fallopia) – rodzaj roślin z rodziny rdestowatych. Obejmuje 12 gatunków[4]. Zasięg ich występowania obejmuje obszary o umiarkowanym klimacie na półkuli północnej[5][4]. W Polsce rodzimym gatunkiem jest rdestówka zaroślowa F. dumetorum, zadomowionym przybyszem jest rdestówka powojowata F. convolvulus. Uprawiane jako rośliny ozdobne są rdestówka Auberta F. aubertii i rdestówka bucharska F. baldschuanica[6].
 Morfologia (rdestówka zaroślowa) | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
rdestówka | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Fallopia Adanson Fam. 2: 277, 557. Jul-Aug 1763[3] | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Polygonum scandens L. (Sp. Pl. 364. 1753) (=Fallopia scandens (L.) Holub) | |||
| Synonimy | |||
| |||
Morfologia i biologia edytuj
- Pokrój
- Rośliny jednoroczne lub byliny o drewniejących i wijących się pędach[5][7].
- Liście
- Pojedyncze, skrętoległe, ogonkowe. Blaszka liściowa owalna lub sercowata, całobrzega. Gatka rurkowata[7].
- Kwiaty
- Obupłciowe, drobne, zebrane w groniaste lub wiechowate kwiatostany. Okwiat jest trwały, pięciokrotny. Zewnętrzne 3 listki są większe, często ze spiczastym lub oskrzydlonym grzbietem. Pręcików 8, szyjki słupka bardzo krótkie[7].
- Owoce
- Orzeszek trójkanciasty lub owalny[7].
Systematyka edytuj
- Pozycja systematyczna i podział
Rodzaj z plemienia Polygoneae i podrodziny Polygonoideae w obrębie rodziny rdestowatych Polygonaceae[8].
Gatunki tu zaliczane były włączane do szeroko ujmowanego rodzaju rdest Polygonum[8]. Po wyodrębnieniu rodzaju zaliczano tu w randze sekcji gatunki rdestowców (Reynoutria), które wydzielono w osobny rodzaj po odkryciu, że stanowią osobny klad, bazalny względem pary rodzajów Fallopia i muhlenbekia (Muehlenbeckia)[9][10].
- W obrębie rodzaju wyróżnia się 3 sekcje[11]:
- sect. Fallopia – rośliny o łodygach pnących, kwiaty obupłciowe, kwiatostan groniasty, znamię główkowate, od sect. Paragonum różnią się budową włosków[11], podstawowa liczba chromosomów x=10[12],
- sect. Paragonum – rośliny o łodygach pnących, kwiaty obupłciowe, kwiatostan groniasty, znamię główkowate, od sect. Fallopia różnią się budową włosków[11], podstawowa liczba chromosomów x=10[12],
- sect. Pleuropterus – rośliny o łodygach pnących, kwiaty obupłciowe, kwiatostan wiechowaty, znamię liściowate[11], podstawowa liczba chromosomów x=10[12],
Wyróżniano tu także sekcję Reynoutria (wyodrębnianą współcześnie w osobny rodzaj rdestowiec) – obejmującą rośliny o prostych łodygach, kwiatach jednopłciowych i frędzlowatych znamionach[11], o podstawowej liczbie chromosomów x=11[12].
- Pozycja rodzaju na tle kladogramu podrodziny Polygonoideae[2][13]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- Wykaz gatunków[4]
- Fallopia aubertii (L.Henry) Holub – rdestówka Auberta
- Fallopia baldschuanica (Regel) Holub – rdestówka bucharska
- Fallopia convolvulus (L.) Á.Löve – rdestówka powojowata
- Fallopia cristata (Engelm. & A.Gray) Holub
- Fallopia cynanchoides (Hemsl.) Haraldson
- Fallopia dentatoalata (F.Schmidt) Holub
- Fallopia dumetorum (L.) Holub – rdestówka zaroślowa
- Fallopia filipes (H.Hara) Holub
- Fallopia × heterocarpa (Beck) Doweld
- Fallopia koreana B.U.Oh & J.G.Kim
- Fallopia pterocarpa (Wall. ex Meisn.) Holub
- Fallopia scandens (L.) Holub
- Fallopia schischkinii Tzvelev
Przypisy edytuj
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-10-07] (ang.).
- ↑ Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2012-10-17]. (ang.).
- ↑ a b c d Fallopia Adans.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-07-30].
- ↑ a b Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 81, ISBN 978-83-62975-45-7.
- ↑ a b c d Li Anjen; Chong-wook Park: Fallopia. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2012-10-17]. (ang.).
- ↑ a b Genus Fallopia Adans.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-07-30].
- ↑ Schuster, Tanja M., Wilson, Karen L., Kron, Kathleen A.. Phylogenetic relationships of Muehlenbeckia, Fallopia, and Reynoutria (polygonaceae) investigated with chloroplast and nuclear sequence data. „International Journal of Plant Sciences”. 172, 8, s. 1053(14), 2011. (ang.).
- ↑ Schuster, Tanja M.; Reveal, James L.; Kron, Kathleen A.. Phylogeny of Polygoneae (Polygonaceae: Polygonoideae). „Taxon”. 60, 6, s. 1653-1666, 2011. (ang.).
- ↑ a b c d e Gabriele Galasso, Enrico Banfi, Fabrizio De Mattia, Fabrizio Grassi, Sergio Sgorbati, Massimo Labra. Molecular phylogeny of Polygonum L. s.l. (Polygonoideae, Polygonaceae), focusing on European taxa: preliminary results and systematic considerations based on rbcL plastidial sequence data. „Atti Soc. it. Sci. nat. Museo civ. Stor. nat. Milano”. 150 (I), s. 113-148, 2009. (ang.).
- ↑ a b c d Craig C. Freeman, Harold R. Hinds: Fallopia. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2012-10-17]. (ang.).
- ↑ Tanja M. Schuster, James L. Reveal, Michael J. Bayly, Kathleen A. Kron. An updated molecular phylogeny of Polygonoideae (Polygonaceae): Relationships of Oxygonum, Pteroxygonum, and Rumex, and a new circumscription of Koenigia. „Taxon”. 64, 6, s. 1188-1208, 2015. DOI: 10.12705/646.5.
Identyfikatory zewnętrzne: