Reinhold Glière

rosyjski kompozytor

Reinhold Ernst Glière lub Reinhold Glier[1] (ros. Рейнгольд Морицевич Глиэр, Rejngold Moricewicz Glier; ur. 30 grudnia 1874?/11 stycznia 1875 w Kijowie, zm. 23 czerwca 1956 w Moskwie) – rosyjski kompozytor, dyrygent i pedagog.

Reinhold Glière
Рейнгольд Морицевич Глиэр
ilustracja
Imię i nazwisko

Reinhold Ernst Glière

Data i miejsce urodzenia

11 stycznia 1875
Kijów

Pochodzenie

polsko-niemieckie

Data i miejsce śmierci

23 czerwca 1956
Moskwa

Instrumenty

skrzypce

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor, dyrygent, pedagog

Odznaczenia
Ludowy Artysta ZSRR Ludowy Artysta RFSRR Ludowy Artysta Azerbejdżańskiej SRR Ludowy Artysta Uzbeckiej SRR Nagroda Stalinowska Nagroda Stalinowska Nagroda Stalinowska
Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Czerwonego Sztandaru Pracy Order „Znak Honoru”
podpis

Życiorys

edytuj

Ojcem Glière’a był pochodzący z Klingenthalu Ernst Moritz Glier, zamieszkały w Kijowie budowniczy instrumentów dętych blaszanych; matka (Józefa Korczak) była Polką. Młody Glière uczył się od roku 1891 gry na skrzypcach w konserwatorium kijowskim u Otakara Ševčíka. Studia muzyczne kontynuował od roku 1894 w Konserwatorium Moskiewskim u Antona Arienskiego i Siergieja Taniejewa.

W rok po ukończeniu studiów został Glière pedagogiem w moskiewskim Instytucie im. Gniesinych (Российская академия музыки имени Гнесиных). W latach 1905–1908 studiował w Berlinie dyrygenturę u Oskara Frieda. W latach 1920–1941 był wykładowcą kompozycji na Konserwatorium Moskiewskim. Do jego uczniów należeli m.in. Nikołaj Miaskowski i Siergiej Prokofjew. Nie był zwolennikiem awangardy muzycznej, tworzył kompozycje stylistycznie konserwatywne, lecz doskonałe pod względem rzemiosła kompozytorskiego. Po studiach w Berlinie wprowadzał do swoich kompozycji elementy impresjonizmu muzycznego. Nie sprzeciwiał się oficjalnej polityce realizmu socjalistycznego. W tematyce nawiązywał często do folkloru narodów ZSRR. Był wielokrotnie nagradzany, otrzymał tytuł Ludowego Artysty ZSRR oraz Ludowego Artysty RFSRR, Ludowego Artysty Azerbejdżańskiej SRR i Ludowego Artysty Uzbeckiej SRR. Trzykrotny laureat Nagrody Stalinowskiej. Odznaczony trzema Orderami Lenina (1945, 1950, 1955), Orderem Czerwonego Sztandaru Pracy (1937) i Orderem „Znak Honoru” (1938)[2].

Jego balet „Czerwony Mak” z roku 1927 został uznany za wzorcowy przykład połączenia treści propagandowych z popularną, tradycyjną formą muzyczną.

Spoczywa pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie[3].

Dzieła (wybór)

edytuj
  • Trzy symfonie (I Symfonia Es-dur, Op. 8 (1900), II Symfonia c-moll, Op. 25 (1907), III Symfonia h-moll, Op.42 "Ilja Muromiec" (1911))
  • Balety: „Kozacy zaporoscy”, „Jeździec miedziany”, „Taras Bulba”, „Czerwony Mak”,
  • Uwertury: „Przyjaźń narodów”, „Na 20-lecie Rewolucji”, „Na 25-lecie Armii Czerwonej”, „Zwycięstwo”
  • Kantaty: „Ku czci Armii Czerwonej”
  • Opery: „Szach-Senem”, „Gjulsara”,
  • Koncerty: na harfę, sopran koloraturowy, wiolonczelę, róg, skrzypce,
  • Cztery kwartety smyczkowe
  • Trzy sekstety smyczkowe
  • Utwory fortepianowe
  • Utwory na orkiestrę dętą

Przypisy

edytuj
  1. Glier Reinhold M., [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2017-10-25].
  2. Рейнгольд Морицевич Глиэр. Статьи. Воспоминания. Материалы. T. 1. Москва-Ленинград: Издательство „Музыка”, 1965, s. 45.
  3. Новодевичье кладбище. Глиэр Рейнгольд Морицевич (1874-1956)

Bibliografia

edytuj
  • Bogusław Schaeffer: Historia muzyki – style i twórcy, Młodzieżowy Ruch Miłośników Muzyki "Pro Sinfonika", Poznań 1979

Linki zewnętrzne

edytuj