Robert Bunsen
Robert Wilhelm Eberhard Bunsen (ur. 30[1][2] lub 31[3][4] marca 1811 w Getyndze, zm. 16 sierpnia 1899 w Heidelbergu) – niemiecki fizyk i chemik, profesor we Wrocławiu i Heidelbergu. Laureat Medalu Copleya.
Pełne imię i nazwisko |
Robert Wilhelm Eberhard Bunsen |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
30 lub 31 marca 1811 |
Data i miejsce śmierci |
16 sierpnia 1899 |
Miejsce spoczynku |
Heidelberg |
Miejsce zamieszkania | |
Narodowość |
niemiecka |
Alma Mater | |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujUrodził się w Getyndze, gdzie jego ojciec, profesor języków obcych, kierował biblioteką. Stopień doktora uzyskał w 1830 r. po dwóch latach studiów. Najpierw pracował w Kassel, następnie od 1839 w Marburgu na tamtejszym uniwersytecie. W Marburgu odkrył kakodyl oraz jego pochodne, między innymi cyjanek kakodylu, którego planowano użyć jako gazu bojowego[a]. W Marburgu, w wypadku w laboratorium, Bunsen stracił wzrok w prawym oku. W 1852 objął katedrę chemii w Heidelbergu, którą zarządzał przez kolejnych 37 lat. W opuszczonym budynku klasztornym urządził bardzo dobrze wyposażone laboratorium. Mając 78 lat przeszedł na emeryturę i zajął się swoim hobby: geologią.
Nigdy nie był żonaty. Zwykł mawiać, że nie ma czasu na takie sprawy. Prawie cały czas spędzał w laboratorium oraz wykładając (co bardzo lubił). Swoje wykłady często ilustrował ciekawymi doświadczeniami. Od pracy ze żrącymi związkami miał tak zrogowaciałe palce, że mógł je wkładać w płomień palnika własnej konstrukcji. W ten sposób pokazywał studentom, w którym miejscu płomienia temperatura sięga 300 °C[potrzebny przypis]. Był znany z poczucia humoru, ale i roztargnienia.
Osiągnięcia naukowe
edytujWraz z Gustavem Kirchhoffem, badając zachowanie się par soli w płomieniu, stworzyli podstawy analizy widmowej. Dzięki tej metodzie odkryli wspólnie cez i rubid. Osiągnęli to, analizując osad pozostały po odparowaniu 44 ton wody mineralnej. Jako jeden z pierwszych zsyntetyzował związki arsenoorganiczne (kakodyl i jego pochodne). Zajmował się również elektrolitycznym otrzymywaniem czystych metali, w tym chromu, magnezu, glinu, manganu, sodu, baru, wapnia i litu. Był autorem pierwszej monografii o analizie gazowej z 1857. Największą jednak popularność zapewnił mu skonstruowany w jego laboratorium około 1850 palnik gazowy (znany obecnie jako „palnik Bunsena”). Palnik ten jest do dziś stosowany w laboratoriach, zwłaszcza do analiz jakościowych w chemii nieorganicznej, oraz w preparatyce laboratoryjnej. Używa się go również w budownictwie do lutowania rur miedzianych.
- Skonstruował
- spektroskop – ?
- ogniwo cynkowo-węglowe – 1841
- fotometr – 1843
- laboratoryjny palnik gazowy – 1850
- kalorymetr lodowy – 1870.
- Odkrył
- podstawy analizy widmowej
- cez (wraz z Kirchhoffem)
- rubid (wraz z Kirchhoffem)
- kakodyl – zsyntetyzowany jako jeden z pierwszych związków metaloorganicznych
- metody analizy gazów
- prawo Bunsena i Roscoe’a.
Uwagi
edytuj- ↑ Jako pierwszy taki pomysł wysunął podczas wojny krymskiej brytyjski naukowiec i polityk Lyon Playfair. Za: Corey J. Hilmas, Jeffery K. Smart, Benjamin A. Hill: History of chemical warfare. W: Medical aspects of chemical warfare. Shirley D. Tuorinsky (red.). Falls Church, Va.: Office of the Surgeon General, U.S. Army; Washington, DC: Borden Institute, Walter Reed Army Medical Center, 2008, s. 11, seria: Textbooks of Military Medicine. ISBN 978-0-16-081532-4.
Przypisy
edytuj- ↑ Georg Lockemann: Neue Deutsche Biographie. T. 3. Berlin: Duncker & Humblot, 1957, s. 18–20. [dostęp 2011-03-31]. (niem.).
- ↑ Christine Stock: Ein großer Naturforscher. Pharmazeutische Zeitung, 11/2011.
- ↑ Robert Bunsen, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2011-03-31] (ang.).
- ↑ Bunsen Robert Wilhelm, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2011-03-31] .
Bibliografia
edytuj- Andrzej Kajetan Wróblewski. Nie tylko palnik. „Wiedza i Życie”, lipiec 2006. ISSN 0137-8929.
- Heinrich Debus. Erinnerungen an Robert Wilhelm Bunsen und seine wissenschaftlichen Leistungen. Für Studierende der Naturwissenschaften, insbesondere der Chemie. „Zeitschrift für anorganische Chemie”. 91 (1), s. 474, 475, luty 1902.
- ISNI: 0000000109073706
- VIAF: 61621398
- LCCN: n85225151
- GND: 118664999
- BnF: 12347271j
- SUDOC: 077220838
- SBN: MILV282917
- NLA: 36043892
- NKC: jn19990001213
- NTA: 099511401
- BIBSYS: 97008896
- CiNii: DA10484140
- Open Library: OL357082A
- PLWABN: 9810559554105606
- NUKAT: n01030524
- J9U: 987007259383405171
- CANTIC: a10055150
- LNB: 000350987
- NSK: 000686189
- CONOR: 137762403
- LIH: LNB:BoBS;=Bc