Chrześcijaństwo w Japonii

Chrześcijaństwo (jap. キリスト教 Kirisuto-kyō) (od słów: port. Cristo → Chrystus i jap. kyō → nauka, doktryna) przypuszczalnie pojawiło się śladowo w Japonii jako nestorianizm w XIII wieku[1], jednak faktycznie dopiero w formie rzymskiego katolicyzmu dotarło do Japonii w 1549, kiedy św. Franciszek Ksawery przybył do Kagoshimy na wyspie Kiusiu. Po początkowym okresie tolerancji wobec nowej religii, siogunowie od końca XVI wieku zaczęli coraz surowiej zwalczać chrześcijaństwo. Edykt zniszczenia chrześcijaństwa z 1614 zakazał wyznawania tej religii w całej Japonii i rozpoczął długi okres okrutnych prześladowań religijnych. Japońscy katolicy zaczęli praktykować swoją religię w ścisłej tajemnicy, tworząc z czasem grupę „ukrytych chrześcijan” (kakure-kirishitan), którzy przetrwali bez duchownych, pism religijnych i organizacji kościelnej ponad 250 lat[2].

Dopiero gdy w Nagasaki wybudowano pierwszy po okresie prześladowań kościół katolicki (Bazylika 26 męczenników japońskich), w 1865 japońscy „ukryci chrześcijanie” zaczęli publicznie ujawniać swoją wiarę. W 1859 przybyli do Japonii pierwsi protestanccy misjonarze, którzy wraz z misjonarzami i zakonami katolickimi rozpoczęli ponowną ewangelizację kraju. Konstytucja Meiji w 1890 roku zalegalizowała chrześcijaństwo. W latach 20. i 30. XX wieku nastąpił znaczny wzrost konwersji na wyznania protestanckie i katolicyzm. Powstały liczne instytucje religijne[3].

Obowiązująca obecnie Konstytucja Japonii z 1946 roku (weszła w życie 3 maja 1947) potwierdza równość wszystkich religii, wolność wyznania i konwersji. Chrześcijaństwo jest stałym, chociaż marginalnym zjawiskiem w Japonii, bardziej widocznym w sferze kulturowej i komercjalnej (np. śluby, Boże Narodzenie), niż religijnej. Współcześnie (2003) w Japonii jest ok. 510 tys. katolików, ok. 30 tys. wyznawców prawosławia, ponad 214 tys. Świadków Jehowy[4] i ponad 120 tys. mormonów. Ogółem liczba chrześcijan wynosi ok. 2 mln osób, czyli 1% ludności Japonii[5].

Kalendarium historii chrześcijaństwa w Japonii[6][7][8] edytuj

Wprowadzenie chrześcijaństwa edytuj

  • 1549 – 15 sierpnia św. Franciszek Ksawery ląduje w Kagoshimie i rozpoczyna swoją działalność misyjną na Kiusiu i w zachodniej części Honsiu.
  • 1550 – portugalski statek z katolickimi misjonarzami przybywa do Hirado.
  • 1551 – powstaje pierwszy w Japonii kościół chrześcijański w Yamaguchi.
  • 1562 – Sumitada Ōmura (1533–1587) otwiera dla Europejczyków port Yokoseura. W następnym roku Ōmura zostaje pierwszym daimyō konwertowanym na katolicyzm. Niektóre japońskie elity przyjmują katolicyzm głównie ze względów politycznych i ekonomicznych (uzyskanie nowoczesnej broni i technologii oraz zamiar osłabienia wpływów potężnych klasztorów buddyjskich).
  • 1565 – w porcie Fukuda rozpoczyna się handel z Portugalią i Hiszpanią.
  • 1569 – katolicki kościół (jap.: namban-ji, „świątynia południowych barbarzyńców”) pw. Wszystkich Świętych (Todos os Santos) zostaje zbudowany w Nagasaki.
  • 1571 – otwarcie portu w Nagasaki dla handlu europejskiego. Pierwszy portugalski statek przybywa do Nagasaki.
  • 1576 – pierwszy kościół (namban-dera) pw. Wniebowzięcia NMP powstał w stolicy cesarskiej Kioto.
  • 1580 – jezuita Alessandro Valignano zakłada pierwsze seminarium duchowne, instytut szkolenia japońskich księży i zakonników w Arimie. Sumitada Ōmura ceduje Nagasaki i Mogi na Towarzystwo Jezusowe.
  • 1582 – poselstwo japońskich katolików (Misja Tenshō) wypływa statkiem handlowym z Nagasaki do Rzymu, do papieża.
  • 1584 – Harunobu Arima ceduje Urakami na Towarzystwo Jezusowe.

Prześladowania religijne edytuj

  • 1587 – Sumitada Ōmura umiera. Wzrasta wrogość wobec misjonarzy, podejrzewanych o szpiegostwo i szerzenie imperializmu europejskiego. Siogun Hideyoshi Toyotomi uznaje chrześcijaństwo za zagrożenie i wydaje pierwszy rozkaz deportacji misjonarzy katolickich z Japonii. Kościół w Kioto, jak wiele innych, zostaje zniszczony.
  • 1588 – Toyotomi obejmuje Nagasaki swoją bezpośrednią kontrolą i konfiskuje cały majątek kościelny.
  • 1590 – misja Tenshō wraca z Rzymu do Nagasaki. W Kazusa zaczyna działać pierwsza drukarnia w Japonii, gdzie jezuici do 1612 drukują książki religijne.
  • 1592 – Toyotomi ustanawia sąd do karania katolików w Nagasaki.
  • 1597 – dwudziestu sześciu katolików zostaje straconych na wzgórzu Nishizaka w Nagasaki (Męczennicy z Nagasaki, kanonizowani w 1862)
  • 1600 – Bitwa pod Sekigaharą centralizuje władzę i hegemonię rodu Tokugawa w całej Japonii. Siogun Ieyasu Tokugawa widzi w chrześcijaństwie zagrożenie dla jedności, ładu społecznego i bezpieczeństwa kraju. Kalwińscy Holendrzy, mylnie uznawani w Japonii za nie-chrześcijański naród, zastępują Portugalczyków i Hiszpanów w handlu z Japonią.
  • 1609 – w Hirado powstaje Holenderska Kompania Wschodnioindyjska.
  • 1612 – na terenach bezpośrednio kontrolowanych przez siogunat Tokugawa, w tym w Nagasaki, zostaje wydany kolejny antychrześcijański edykt.
  • 1613 – Tsunenaga Hasekura jest wysłany do Europy jako pierwszy japoński ambasador. Po powrocie do Japonii w 1620 wkrótce umiera, a jego rodzina zostaje wymordowana.
  • 1613 – w Hirado powstaje Brytyjska Kompania Wschodnioindyjska.
  • 1614 – Edykt o wygnaniu misjonarzy (usunięciu chrześcijaństwa) obejmuje cały kraj. Misjonarze są zmuszeni do opuszczenia kraju, a oporni są torturowani i zabijani. Podobnie traktowani są wszyscy japońscy katolicy, którzy nie wyrzekną się wiary. Wszystkie kościoły, pisma i przedmioty chrześcijańskie zostają zniszczone.
  • 1616 – zagraniczne statki, z wyjątkiem chińskich, mogą przybywać tylko do Nagasaki i Hirado.
  • 1619-1622 – „Wielkie Męczeństwo Genna” – obława na katolików w całej Japonii, m.in. 55 katolików jest torturowanych i zabitych na wzgórzu Nishizaka w Nagasaki, a 52 (w tym 11 dzieci) spalonych na stosach w Kioto.
  • 1620 – budowa świątyni buddyjskiej Tōmei-zan Kōfuku-ji w Nagasaki w celu osłabienia wpływów katolickich.
  • 1628 – obowiązkowe sprawdzanie lojalności poprzez deptanie katolickich obrazów (fumi-e) zostaje wprowadzone w Nagasaki i sąsiednich miastach.
  • 1629 – budowa świątyni Sōfuku-ji jako część działań anty-katolickich w Nagasaki.
  • 1634 – „ukryci chrześcijanie” przyjmują kalendarz świąt religijnych, tzw. „Kalendarz Ojca Bastiana”.
  • 1635 – nasila się polityka izolacjonizmu (sakoku); Japończykom nie wolno wyjeżdżać z kraju ani wracać z zagranicy. Handel z Chinami jest ograniczony do portu w Nagasaki.
  • 1636 – budowa enklawy handlu europejskiego na wyspie Dejima.
  • 1637/1638 – powstanie na półwyspie Shimabara kończy się klęską katolickich powstańców.
  • 1639 – zakaz przybywania europejskich statków do Japonii. Monopol na handel zagraniczny otrzymują Holandia i Chiny.
  • 1639-1642 – w Ōkago w północnej części Honsiu (region Tōhoku) stracono 309 katolików za odmowę apostazji (Park Męczeństwa Chrześcijan w Ōkago)[9]
  • 1641 – Holenderska Kompania Wschodnioindyjska zostaje przeniesiona z Hirado na wysepkę Dejima.
  • 1644 – ostatni duchowny katolicki w Japonii (ks. Mancio Konishi) zostaje zamordowany.
  • 1657 – „Obława Kūri” (Kūri Kuzure) w Ōmura. W sumie stracono 411 chrześcijan.
  • 1776 – początek emigracji chrześcijańskich rolników z Sotome na wyspy Gotō.
  • 1853 – amerykańska flota przybywa do Japonii i wymusza otwarcie kraju na handel zagraniczny (Traktat z Kanagawy).
  • 1856 – „Obława Urakami” (Urakami Sanban Kuzure). Przymusowe wysiedlenie tysięcy chrześcijan z Kiusiu na wyspę Honsiu.
  • 1859 – powstała Cerkiew Zmartwychwstania Pańskiego w Hakodate, pierwsza cerkiew w Japonii.
  • 1859 – pierwszy protestancki (prezbiteriański) misjonarz – James Curtis Hepburn[a] – przybył do Japonii.
  • 1862 – w Jokohamie zbudowano pierwszy po ponad 250 latach kościół (dzisiejsza Katedra Najświętszego Serca w Jokohamie)[10].
  • 1865 – 17 marca po raz pierwszy po ponad 250 latach „ukryci chrześcijanie” ujawniają się w kościele Ōura w Nagasaki (Bazylika 26 męczenników japońskich).
  • 1870 – torturowanie i zamordowanie 36 deportowanych chrześcijan w Tsuwano (Kaplica Maria Seidō).
  • 1870 – Rosyjska misja prawosławna w Japonii rozpoczęła działalność w Hakodate.

Legalizacja chrześcijaństwa edytuj

  • 1873 – oficjalna legalizacja chrześcijaństwa w Japonii pod presją mocarstw europejskich i USA.
  • 1882/1900 – protestanci w liczbie 31 361 prowadzą 9 szkół dla chłopców, 15 dla dziewcząt, 39 szkół koedukacyjnych i 7 seminariów teologicznych. Kościół rzymskokatolicki liczył 44 505 wyznawców, a Rosyjska Cerkiew Prawosławna miała 25 698 wyznawców głównie na Hokkaido i w Tokio. Niektórzy niechrześcijańscy przywódcy Japonii rozważali uczynienie chrześcijaństwa religią państwową, aby przyspieszyć okcydentalizację kraju.
  • 1889 – misjonarze baptyści przybywają do Japonii.
  • 1890 – Konstytucja Meiji ostatecznie potwierdza wolność religijną i pozwala na chrześcijańską działalność misyjną w całym kraju.
  • 1895 – Armia Zbawienia rozpoczęła działalność w Japonii.
  • 1896 – Kościół Adwentystów Dnia Siódmego rozpoczyna misje.
  • 1898 – powstał pierwszy katolicki klasztor w Japonii – klasztor Tenshien w Hakodate[11].

Od XX wieku do dzisiaj edytuj

  • 1901-1930 – liczba japońskich protestantów rośnie prawie czterokrotnie, a katolików dwukrotnie.

Znani chrześcijanie japońscy edytuj

Z tym tematem związana jest kategoria: Japońscy święci katoliccy.

Oraz ośmiu premierów Japonii:

Galeria edytuj

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. Inne źródła wskazują Divie Bethune McCartee jako pierwszego protestanckiego misjonarza w Japonii.

Przypisy edytuj

  1. Mark Mullins, Christianity Made in Japan: A Study of Indigenous Movements, [w:] „Nanzan Library of Asian Religion and Culture”, University of Hawaii Press, 1998, s. 12, ISBN 0-8248-2132-7.
  2. Mark Mullins (red.) Handbook of Christianity in Japan, [w:] „Handbook of Oriental Studies. Section 5 'Japan'”, BRILL, 2003, s. 1–19, ISBN 90-04-13156-6.
  3. Mark Mullins (red.) Handbook of Christianity in Japan, [w:] „Handbook of Oriental Studies. Section 5 'Japan'”, BRILL, 2003, s. 20–35, ISBN 90-04-13156-6.
  4. Japonia – Ilu tam jest Świadków Jehowy [online], jw.org [dostęp 2024-04-15].
  5. Mark Mullins (red.) Handbook of Christianity in Japan, [w:] „Handbook of Oriental Studies. Section 5 'Japan'”, BRILL, 2003, s. 125–130, ISBN 90-04-13156-6.
  6. Jackie Fowler, Christianity in Japan, Sociology 497, Spring 1999 [archiwum. religiousmovements.lib.virginia.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-23)]. (ang.), dostęp 2021-01-28].
  7. Nagasaki Pilgrimage: A Guide to the Churches and Christian Sites of Nagasaki, Nagasaki Prefecture Tourism Association (ang.), October 2019, s. 20.
  8. Mark Mullins (red.) Handbook of Christianity in Japan, [w:] „Handbook of Oriental Studies. Section 5 'Japan'”, ISBN 90-04-13156-6.
  9. ōJapan Mystery: 大籠キリシタン殉教史跡 (opis parku Męczeństwa) (jap.), dostęp 2021-02-03.
  10. Yamate Catholic Church, カトリック山手教会聖堂 (Historia katedry) (jap.), dostęp: 2021-02-16.
  11. Japan Travel: Trappistine Convent (ang.), dostęp 2021-02-07. japan.travel. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-17)]..
  12. World Cultural Heritage, Hidden Christian Sites in the Nagasaki Region (ang.), dostęp 2020-02-03.