David Crystal

brytyjski językoznawca, pisarz

David Crystal (ur. 6 czerwca 1941 w Lisburn) – brytyjski językoznawca i publicysta[1], popularyzator nauki[2][3].

David Crystal
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

6 czerwca 1941
Lisburn

Zawód, zajęcie

językoznawca, socjolingwista

Narodowość

brytyjska

Odznaczenia
Oficer Orderu Imperium Brytyjskiego od 1936 (cywilny)

Życiorys edytuj

W latach 1959–1962 studiował anglistykę na uczelni University College London[4], a w okresie od 1962 do 1963 pracował w zespole Randolpha Quirka nad projektem Survey of English Usage[4][5]. Od tego czasu wykłada na Bangor University i University of Reading oraz piastuje stanowisko profesora honorowego w Bangor[6]. Działa jako publicysta, redaktor i konsultant, uczestniczy także w audycjach radiowych i programach telewizyjnych[7].

W 1995 r. Crystal został uhonorowany Orderem Imperium Brytyjskiego IV klasy (OBE), a w 2000 r. został członkiem Akademii Brytyjskiej[7][8]. Jest także członkiem założycielem Learned Society of Wales i członkiem Chartered Institute of Linguists. Do jego zainteresowań akademickich należą: nauczanie języka angielskiego, językoznawstwo kliniczne, językoznawstwo kryminalistyczne, wymieranie języków[3], „językoznawstwo ludyczne” (autorski termin)[9], stylistyka, literaturoznawstwo i leksykografia.

Dorobek naukowy edytuj

Jest autorem, współautorem bądź redaktorem ponad 120 książek podejmujących rozmaite tematy językoznawcze; specjalizuje się m.in. w redagowaniu dzieł referencyjnych, takich jak: Cambridge Encyclopedia of Language (1987, 1997, 2010), Cambridge Encyclopedia of the English Language (1995, 2003), Cambridge Biographical Dictionary, Cambridge Factfinder, Cambridge Encyclopedia, New Penguin Encyclopedia (2003)[4]. Pisał także sztuki teatralne i poezję[10]. Jego dorobek naukowy obejmuje również kilka publikacji popularyzujących tematy z zakresu językoznawstwa i języka angielskiego, komunikujących fachową wiedzę lingwistyczną w sposób przystępny dla przeciętnego odbiorcy[11]. Współpracuje z BBC[3]. W książce The Stories of English, ogólnym opracowaniu historycznym angielszczyzny, opisuje wartość różnic językowych i nawołuje do respektowania niestandardowych odmian języka angielskego[12]. Crystal ma sceptyczny stosunek do idei regulacji językowej[13].

Zaproponował nową dziedzinę językoznawstwa, zwaną lingwistyką internetu. Ogłosił poświęconą temu publikację Language and the Internet (2001)[14]. Jego książka Txtng: The Gr8 Db8 (2008) koncentruje się na języku esemesowym i jego wpływie na społeczeństwo[15][16].

Wybrana twórczość edytuj

  • The Cambridge Encyclopedia of the English Language, Cambridge: Cambridge University Press, 1995.
  • Language Death. Cambridge University Press, 2002.
  • Shakespeare’s Words: A Glossary and Language Companion. Londyn: Penguin, 2004 (współautorstwo).
  • The Stories of English. The Overlook Press, 2004.
  • Pronouncing Shakespeare: The Globe Experiment. Cambridge University Press, 2005.
  • The Fight for English. Oxford: Oxford University Press, 2006.
  • How Language Works: How Babies Babble, Words Change Meaning, and Languages Live or Die. Londyn: Penguin, 2006.
  • By Hook or by Crook; A Journey in Search of English. The Overlook Press, 2007.
  • A Little Book of Language. New haven: Yale University Press, 2010.
  • Think on my Words: Exploring Shakespeare’s Language. Cambridge University Press, 2012.
  • Spell It Out. New York: St. Martin’s Press, 2012.
  • The Disappearing Dictionary. Londyn: Macmillan, 2015.
  • The Oxford Dictionary of Original Shakespearean Pronunciation. Oxford: Oxford University Press, 2016.
  • Making Sense: The Glamorous Story of English Grammar. Profile Books, 2017.

Przypisy edytuj

  1. Iva Přivřelová: David Crystal: Shakespeare nabízí více než kdokoli jiný. Euro.cz, 2014-04-23. [dostęp 2019-11-05]. (cz.).
  2. Světově uznávaný lingvista přijíždí do kina Hvězda. denik.cz, 2007-12-01. [dostęp 2019-11-05]. (cz.).
  3. a b c Britská literatura v britském filmu – Kinolektoráty Davida Crystala. old.mkuh.cz. [dostęp 2019-11-05]. (cz.).
  4. a b c All About...The autor. Cambridge University Press. [dostęp 2015-05-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (19 marca 2006)]. (ang.).
  5. Staff Profile of Professor David Crystal. Prifysgol Bangor University. [dostęp 2015-05-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (17 listopada 2012)]. (ang.).
  6. David Crystal profile. The Guardian. [dostęp 2015-05-22]. (ang.).
  7. a b Biography. Crystal Reference, 2005. [dostęp 2007-10-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (26 października 2007)]. (ang.).
  8. Hazel Bell: David Crystal. Journal of Scholarly Publishing, 1 października 1999. [dostęp 2007-10-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-29)]. (ang.).
  9. David Crystal, „Carrolludicity” (ang.).
  10. David Crystal Books & Articles. davidcrystal.com. [dostęp 2015-05-22]. (ang.).
  11. David Crystal: Books in chronological order. Crystal Reference, 2005. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  12. David Crystal, The Stories of English, Penguin Books, 2004, ISBN 0-713-99752-4 (ang.).
  13. Václav Cvrček: Nechte svůj jazyk na pokoji!. Aktuálně.cz, 2010-03-17. [dostęp 2019-11-05]. (cz.).
  14. David Crystal: Weaving a Web of linguistic diversity. [w:] The Guardian [on-line]. 25 stycznia 2001. [dostęp 2015-05-22]. (ang.).
  15. Home Page – The TLS. entertainment.timesonline.co.uk. [dostęp 2019-11-07]. (ang.).
  16. Interview: John Crace meets language guru David Crystal. The Guardian. [dostęp 2019-11-07]. (ang.).