Edward Madejski

polski piłkarz

Edward Dominik Jerzy Madejski (ur. 11 sierpnia 1914 w Krakowie, zm. 15 lutego 1996 w Bytomiu) – polski piłkarz, bramkarz.

Edward Madejski
Ilustracja
Madejski przed debiutem w reprezentacji
Pełne imię i nazwisko

Edward Dominik Jerzy Madejski

Data i miejsce urodzenia

11 sierpnia 1914
Kraków

Data i miejsce śmierci

15 lutego 1996
Bytom

Wzrost

177 cm

Pozycja

bramkarz

Kariera seniorska[a]
Lata Klub Wyst. Gole
1931–1932 Juvenia Kraków
1932–1937 Wisła Kraków 64 (0)
1939 Garbarnia Kraków 5 (0)
1939 Zaolzie Trzyniec
1945–1949 Polonia Bytom 3 (0)
Kariera reprezentacyjna
Lata Reprezentacja Wyst. Gole
1936–1938 Polska 11 (0)
  1. Uwzględniono wyłącznie rozgrywki ligowe.
Od lewej Leônidas, Władysław Szczepaniak i Madejski podczas meczu Brazylia – Polska na mistrzostwach świata w 1938

Młodość edytuj

Wychowywał się w Krakowie. Jako gimnazjalista grywał w mistrzostwach Polski w piłce ręcznej w barwach Cracovii, choć formalnie niepełnoletni nie mogli uczestniczyć w tych rozgrywkach. Następnie studiował chemię na Uniwersytecie Jagiellońskim[1]

Kariera klubowa edytuj

Edward Madejski był wychowankiem Juvenii Kraków, będącej jedną z drużyn piłkarskich działających przy Związku Męskiej Młodzieży Przemysłowej i Rękodzielniczej, w ramach Towarzystwa Sportowego im. Henryka Jordana. Dobrze zapowiadający się junior szybko dostrzeżony został przez działaczy silniejszych klubów. W latach 1933–1937 zagrał w 64 meczach ligowych w barwach Wisły Kraków. Zadebiutował w wieku niespełna 19 lat, 2 lipca 1933 w meczu derbowym z Podgórzem (10:1). Bramki Wisły strzegł przez pięć kolejnych sezonów, ostatni mecz rozegrał 14 listopada 1937 przeciwko AKS Chorzów (5:2).

W 1938 roku miał zostać zawodnikiem Dębu Katowice, jednak w ostatniej chwili zrezygnował z przenosin na Śląsk mimo porozumienia klubów[1]. W niedokończonym sezonie 1939 reprezentował Garbarnię – między 14 maja i 25 czerwca 1939 pięciokrotnie bronił bramki krakowskiego beniaminka. Po przegranym 0:5 meczu z Wartą Poznań stracił miejsce w bramce Garbarni i letnie miesiące spędził jako zawodnik Zaolzia Trzyniec.

Reprezentacja edytuj

W reprezentacji Polski zadebiutował 6 września 1936 w meczu z Jugosławią. W kręgu zainteresowań kapitana związkowego Józefa Kałuży znajdował się już jednak wcześniej, w sierpniu 1936 był rezerwowym dla Spirydiona Albańskiego podczas Igrzysk Olimpijskich w Berlinie. Bronił m.in. w najsłynniejszym meczu Polaków tego okresu – z Brazylią na MŚ 1938, przegranym przez polską drużynę po dogrywce 5:6. Podczas francuskich finałów nie należał formalnie do żadnego z klubów – z Wisłą rozstał się w burzliwy sposób, a nie mógł jeszcze występować w Garbarni. Ostatni mecz w kadrze rozegrał 13 listopada 1938 przeciwko Irlandii. Łącznie reprezentacyjną bluzę bramkarską przywdziewał 11 razy.

Mecze Edwarda Madejskiego w reprezentacji Polski
Lp. Data Miasto Przeciwnik Wynik Czas gry Uwagi
1. 6 września 1936 Belgrad   Jugosławia 3:9 (0:5) 45 minut
zmieniony przez Stanisława Andrzejewskiego
Mecz o puchar króla Piotra II
2. 23 czerwca 1937 Warszawa   Szwecja 3:1 (2:0) 90 minut Mecz towarzyski
3. 4 lipca 1937 Łódź   Rumunia 2:4 (2:3) 90 minut Mecz towarzyski
4. 13 marca 1938 Zurych   Szwajcaria 3:3 (1:1) 90 minut Mecz towarzyski
5. 3 kwietnia 1938 Belgrad   Jugosławia 0:1 (0:0) 90 minut Eliminacje Mistrzostw Świata
6. 22 maja 1938 Warszawa   Irlandia 6:0 (3:0) 90 minut Mecz towarzyski
7. 5 czerwca 1938 Strasburg   Brazylia 5:6
(1:3, 4:4, 4:5)
120 minut 1/8 finału Mistrzostw Świata
8. 18 września 1938 Chemnitz   III Rzesza 1:4 (0:1) 90 minut Mecz towarzyski
9. 25 września 1938 Warszawa   Jugosławia 4:4 (2:1) 90 minut Mecz o puchar króla Piotra II
10. 23 października 1938 Warszawa   Norwegia 2:2 (0:2) 90 minut Mecz towarzyski
11. 13 listopada 1938 Dublin   Irlandia 2:3 (1:2) 57 minut
w 14' zmieniony przez Romana Mrugałę, w 47' wrócił na boisko
Mecz towarzyski

Powojenne losy edytuj

W czasie II wojny światowej brał udział w konspiracyjnych rozgrywkach piłkarskich jako zawodnik AKS Kraków, ale też m.in. drukował ulotki niepodległościowe. Aresztowany przez Gestapo podczas próby przemytu kosztowności do Lwowa. Kilka miesięcy spędził w celi śmierci, w więzieniu zachorował na tyfus. Pod koniec wojny ukrywał się w górach[1].

Po wyjściu na wolność kontynuował karierę piłkarską, wyjechał do Bytomia. Pracował tam w Państwowym Urzędzie Repatriacyjnym. Wstąpił w szeregi założonej przez przesiedleńców ze Lwowa Polonii[1]. Okazała się być ona trzecim i ostatnim klubem, w którym Edward Madejski występował w ramach pierwszoligowych rozgrywek. Do 1947 roku był pierwszym bramkarzem[1]. Później bytomskich barw bronił już tylko trzykrotnie, dwa razy w sezonie 1948 i raz w sezonie 1949 – 2 maja 1948 w meczu przeciwko Polonii Warszawa (1:1), a następnie 9 maja 1948 grając przeciwko swojemu dawnemu zespołowi – Garbarni (4:1). Po tych dwóch spotkaniach oddał miejsce w bramce młodszemu o 15 lat Mieczysławowi Wieczorkowskiemu, czasem zastępowanemu przez Kazimierza Koczapskiego (rocznik 1919). Pożegnalny mecz Madejskiego miał miejsce 29 maja 1949, na boisku AKS Chorzów, w ramach 9. kolejki I ligi. Mający wówczas 34 lata i 291 dni bramkarz rozegrał pierwszą połowę spotkania, po czym został zmieniony przez Koczapskiego. Mecz zakończył się wynikiem 3:2 dla chorzowian, ale po 45 minutach rezultat brzmiał 2:1 dla drużyny z Bytomia. Co ciekawe, szkoleniowcem Polonii był wówczas kolega Madejskiego z reprezentacji, Michał Matyas. Rok wcześniej obaj przedwojenni kadrowicze wystąpili zresztą w meczu przeciwko Garbarni.

W 1954 otrzymał dyplom inżyniera na Akademii Górniczo-Hutniczej. Pracował jako kierownik działu gospodarki materiałowej w Nowej Hucie[1].

W 1956 aresztowano go i fałszywie oskarżono o działalność dywersyjną oraz szpiegostwo na rzecz rządu RP na uchodźstwie na podstawie zeznań bezpośredniego przełożonego. W więzieniu przesiedział trzy lata; wyszedł 24 kwietnia 1959 r. W tym czasie rozpadło się jego małżeństwo. W latach 70. jeszcze trzykrotnie zamykano go w więzieniu pod fałszywymi zarzutami[1]. Ostatecznie został zrehabilitowany.

Zmarł 15 lutego 1996 r. w Bytomiu, gdzie nieprzerwanie mieszkał[1]. Pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[2].

 
Grób Edwarda Madejskiego na cmentarzu Rakowickim

Sukcesy edytuj

  • Wicemistrzostwo Polski: 1936
  • III miejsce Mistrzostw Polski: 1933, 1934
  • 11-krotny reprezentant Polski (1936/38) – awans i udział w Mistrzostwach Świata 1938 (1/8 finału), rezerwowy podczas turnieju olimpijskiego 1936.

Bibliografia edytuj

  • Andrzej Gowarzewski, MISTRZOSTWA POLSKI. LUDZIE (1918-1939). 100 lat prawdziwej historii (1), Wydawnictwo GiA, Katowice 2017
  • Andrzej Gowarzewski, MISTRZOSTWA POLSKI. MECZE, KLUBY (1918-1939). 100 lat prawdziwej historii (2), Wydawnictwo GiA, Katowice 2017.
  • Andrzej Gowarzewski, BIAŁO-CZERWONI. Dzieje piłkarskiej reprezentacji Polski 1921-2018, Wydawnictwo GiA, Katowice 2018.

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h Paweł Czado, Oto niezwykła historia bramkarza skrzywdzonego przez życie, „Gazeta Wyborcza”, 23 maja 2019 [dostęp 2021-08-18] (pol.).
  2. Edward Madejski – Historia Wisły [online], historiawisly.pl [dostęp 2017-11-23] (pol.).