Jasienica (gmina)
Jasienica – gmina wiejska w województwie śląskim, w powiecie bielskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie bielskim. Gmina należy do euroregionu Śląsk Cieszyński. W aktualnej strukturze i na obecnym obszarze gmina funkcjonuje od roku 1991, kiedy to z jednej gminy powstały dwie odrębne wspólnoty samorządowe, tj. gmina Jasienica oraz gmina Jaworze.
| gmina wiejska | |||
 Urząd gminy w Jasienicy | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo | |||
| Powiat | |||
| TERC |
2402052 | ||
| Wójt |
Janusz Pierzyna | ||
| Powierzchnia |
91,714 km² | ||
| Populacja (31.12.2021) • liczba ludności |
| ||
| • gęstość |
256,0 os./km² | ||
| Nr kierunkowy |
33 | ||
| Kod pocztowy |
43-385 | ||
| Tablice rejestracyjne |
SBI | ||
Adres urzędu: Jasienica 15943-385 Jasienica | |||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||
| |||
Położenie na mapie powiatu_-_Jasienica.png)
| |||
| 49°48′44″N 18°55′14″E/49,812222 18,920556 | |||
| Strona internetowa | |||
| Biuletyn Informacji Publicznej | |||
Siedzibą gminy jest wieś Jasienica.
Według danych z 31 grudnia 2021[1] gminę zamieszkiwało 24 352 osób.
Gmina znajduje się w strefie obejmującej zurbanizowany obszar aglomeracji bielskiej i graniczy z jej śródmiejską częścią tj. miastem Bielsko-Biała.
Demografia edytuj
W 1910 roku obszar współczesnej gminy Jasienica stanowiło 13 ówczesnych gmin: Jasienica, Bielowicko, Grodziec, Iłownica, Landek, Łazy, Mazańcowice, Międzyrzecze Dolne, Międzyrzecze Górne, Roztropice, Rudzica, Świętoszówka (w jej granicach znajdowały się wówczas Biery) i Wieszczęta. Ich łączna powierzchnia wynosiła 9397 ha (93,97 km²) a liczba ludności 11392 (gęstość zaludnienia 121,2 os./km²) zamieszkałych w 1410 budynkach (średnio 8,1 osoby na 1 dom), z czego 11376 było zameldowanych na stałe, 9444 (83%) było polsko-, 1900 (16,7%) niemiecko-, 18 (0,2%) czeskojęzycznymi a 14 (0,1%) posługiwało się jeszcze innym językiem, 7647 (67,1%) było katolikami, 3651 (32%) ewangelikami, 73 (0,6%) wyznawcami judaizmu a 21 (0,2%) innej religii lub wyznania[2].
Od tamtej pory liczba ludności wzrosła prawie dwukrotnie i dalej systematycznie wzrasta (patrz: wykres) i aktualnie wynosi 24 352. Stanowi to 14,63% mieszkańców powiatu bielskiego.
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
| populacja | 24 352 | 100 | 12 380 | 50,84 | 11 972 | 49,16 |
| gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
265,52 | 134,98 | 130,54 | |||
Liczba ludności w wieku przedprodukcyjnym wynosiła w 2006 r. 4 673 (22,63%), produkcyjnym – 12 576 (60,91%), a poprodukcyjnym – 2 731 (13,23%). Na przestrzeni lat 1994–2006 zmniejszyła się grupa wiekowa dzieci i młodzieży, wzrosła natomiast grupa mieszkańców w wieku poprodukcyjnym.
W roku 2021 liczba urodzeń wyniosła 248, liczba zgonów – 293, a liczba zawartych związków – 222.
- Piramida wieku mieszkańców gminy Jasienica w 2014 roku[3].
Struktura powierzchni edytuj
Gmina Jasienica ma obszar 91,714 km², w tym:
- użytki rolne: 60,41%
- użytki leśne: 16%
Gmina stanowi 20,03% powierzchni powiatu.
Wspólnoty wyznaniowe edytuj
Gmina jest zróżnicowana pod względem wyznaniowym. Największą część wyznawców stanowią katolicy, którzy skupiają się w parafiach rzymskokatolickich głównie diecezji bielsko-żywieckiej, dekanatu Jasienica kolejno w: Bierach, Bielowicku, Grodźcu, Jasienicy, Mazańcowicach, Międzyrzeczu i Rudzicy, natomiast mieszkańcy Roztropic przynależą do parafii w Pierśćcu w gminie Skoczów[4]. Kościoły katolickie znajdują się w Jasienicy, Bielowicku, Bierach, Grodźcu, Iłownicy (filiał parafii w Rudzicy), Łazach (filiał parafii w Bielowicku), Mazańcowicach, Międzyrzeczu, Rudzicy, Świętoszówce (filiał parafii w Grodźcu).
Znaczna część mieszkańców to ewangelicy skupieni w parafiach ewangelicko-augsburskich w Wieszczętach-Kowalach, Międzyrzeczu oraz Jaworzu (z filią w Jasienicy i Świętoszówce). Kościoły ewangelickie znajdują się w Międzyrzeczu, Wieszczętach i w Jasienicy; kaplice – w Świętoszówce i Mazańcowicach.
Około 200 mieszkańców należy do zborów Świadków Jehowy[5]. Na terenie gminy mieszkają także członkowie Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego, Kościoła Zielonoświątkowego oraz Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego.
Miejscowości wchodzące w skład gminy edytuj
W skład Gminy Jasienica wchodzi 14 sołectw:
| Herb | Sołectwo | TERYT | Powierzchnia (w ha) |
Ludność (2012-12-31) |
Gęstość zaludnienia (os./km²) |
Położenie |
|---|---|---|---|---|---|---|
 |
Jasienica (wieś gminna) |
0054674 | 1171,8 | 5119[6] | 415,8 | 
|
 |
Mazańcowice | 0054898 | 818 | 3524[7] | 415,8 | 
|
 |
Rudzica | 0055142 | 1147,6 | 2852[8] | 238,9 | 
|
 |
Międzyrzecze Górne | 0055030 | 1251,3 | 2489[9] | 182,1 | 
|
 |
Międzyrzecze Dolne | 0055018 | 780 | 1102[10] | 136 | 
|
 |
Biery | 0054438 | 216,4 | 1241[11] | 569,8 | 
|
 |
Grodziec | 0054496 | 975 | 1215[12] | 119,3 | 
|
 |
Iłownica | 0054600 | 777,5 | 1036[13] | 132,6 | 
|
 |
Łazy | 0054852 | 349,1 | 850[14] | 224,3 | 
|
 |
Roztropice | 0055076 | 576,1 | 743[15] | 124,8 | 
|
 |
Bielowicko | 0054390 | 311,6 | 625[16] | 186 | 
|
 |
Świętoszówka | 0055248 | 150,6 | 622[17] | 404,4 | 
|
 |
Landek | 0054792 | 447 | 581[18] | 122,8 | 
|
 |
Wieszczęta | 0055260 | 199,4 | 477[19] | 244,2 | 
|
Poszczególne wsie są znacznie zróżnicowane pod względem liczebności mieszkańców (od 477 do 5119), powierzchni (od 1,506 km² do 12,513 km²) oraz ilości budynków mieszkalnych (od 132 do 1188).
Sąsiednie gminy edytuj
Bielsko-Biała, Brenna, Chybie, Czechowice-Dziedzice, Jaworze, Skoczów
Przypisy edytuj
- ↑ Mirosław Łukaszuk, Urząd Gminy Jasienica BIP -Raporty o stanie Gminy 9124 / Dokument nr 38020 [online], bip.jasienica.pl, 31 maja 2022.
- ↑ Ludwig Patryn (ed): Die Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1910 in Schlesien. Troppau: 1912. (niem.).
- ↑ Gmina Jasienica w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-16], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ piersciec.bielsko.opoka.org.pl: Kaplice i krzyże bogactwem wiary. [dostęp 2011-12-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-10-04)].
- ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2017-01-19].
- ↑ Sołectwo Jasienica. [dostęp 2015-01-30].
- ↑ Sołectwo Mazańcowice. [dostęp 2015-01-30].
- ↑ Sołectwo Rudzica. [dostęp 2015-01-30].
- ↑ Sołectwo Międzyrzecze Górne. [dostęp 2015-01-30].
- ↑ Sołectwo Międzyrzecze Dolne. [dostęp 2015-01-30].
- ↑ Sołectwo Biery. [dostęp 2015-01-30].
- ↑ Sołectwo Grodziec. [dostęp 2015-01-30].
- ↑ Sołectwo Iłownica. [dostęp 2015-01-30].
- ↑ Sołectwo Łazy. [dostęp 2015-01-30].
- ↑ Sołectwo Roztropice. [dostęp 2015-01-30].
- ↑ Sołectwo Bielowicko. [dostęp 2015-01-30].
- ↑ Sołectwo Świętoszówka. [dostęp 2015-01-30].
- ↑ Sołectwo Landek. [dostęp 2015-01-30].
- ↑ Sołectwo Wieszczęta. [dostęp 2015-01-30].
Linki zewnętrzne edytuj
- Strona jasienica.pl
- Strona jasienica.com.pl. jasienica.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-02)].