Raczyn (województwo łódzkie)
Raczyn – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie wieluńskim, w gminie Czarnożyły.
| wieś | |
.jpg)
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Strefa numeracyjna |
43 |
| Kod pocztowy |
98-310[2] |
| Tablice rejestracyjne |
EWI |
| SIMC |
0701671 |
Położenie na mapie gminy Czarnożyły  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
Położenie na mapie powiatu wieluńskiego  | |
 51°15′50″N 18°32′14″E/51,263889 18,537222[1]
| |
| Strona internetowa | |
Przez wieś przebiega droga krajowa nr 45 oraz Trakt Kalisz-Wieluń.
Części wsi edytuj
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0701688 | Glinianki | część wsi |
| 0701694 | Hubicze | część wsi |
| 0701719 | Niemcy | część wsi |
| 0701731 | Praga | część wsi |
Historia edytuj
Miejscowość historycznie należy do ziemi wieluńskiej i pierwotnie związana była z Wielkopolską. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od XIV wieku. Początki wsi sięgają prawdopodobnie XII w. Niepewna wzmianka pochodzi z 1126 kiedy odnotowany miał być kościół. Pierwsza pewna wzmianka o miejscowości zapisana została w 1352 "Raczeno", "Raczyn", "Radczin", "Ratschin", "Radschino", "Radrzino"[5].
Była to wieś szlachecka rodu Raczyńskich h. Jastrzębiec. W 1352 odnotowany został Bogusław z Raczyna, który brał udział w konfederacji wielkopolskiej. W 1390 dokumenty sądowe odnotowały świadka Macieja z Raczyna. Na początku XVI wieku składała się z drobnych części szlacheckich[5][6].
Wieś została odnotowana w historycznych dokumentach prawnych i podatkowych. Według Liber beneficiorum archidiecezji gnieźnieńskiej spisanego przez Jana Łaskiego w 1511 w miejscowości było 14. łanów. W 1518 uprawiano 16,5 łana. W 1520 we wsi było 15,5 łanów kmiecych, 2 łany plebana. Gospodarowali w niej zarówno zagrodnicy jak i chałupnicy. Według regestu poborowego powiatu wieluńskiego w 1552 różne części miejscowości posiadali liczni Raczyńscy, którzy mieli 19. łanów kmiecych, a dwaj inni Raczyńscy gospodarowali bez kmieci na 2 łanach. Miejscowy sołtys posiadał 1,5 łana. We wsi była karczma oraz młyn[5][6].
Po rozbiorach Polski miejscowość znalazła się w zaborze rosyjskim. Jako wieś, dobra oraz folwark leżące 7. wiorst od Wielunia w powiecie wieluńskim, gminie Wydrzyn, parafii Raczyn wymienia ją XIX wieczny Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. W 1827 w miejscowości naliczono 23. domy zamieszkane przez 310. mieszkańców. W 1885 liczyła 27. domów oraz 370. mieszkańców. Wieś posiadała drewniany kościół parafialny ufundowany w 1844 przez lokalnych właścicieli Raczyńskich. W 1886 dobra szlacheckie składały się z folwarku Raczyn o rozległości 1028 morg w tym: 692. morg gruntów ornych i ogrodów, 2. morg pastwisk, 112. morg lasu i 9. morg nieużytków. Znajdowało się w nim 5. murowanych budynków oraz 13. budynków z drzewa. W uprawie roli stosowano w nim płodozmian 4. i 15. polowy. Folwark Brody Raczyńskie liczył 2. murowane domy oraz jeden z drzewa zajmując obszar 184. morg; w tym gruntów ornych i ogrodów 143. oraz 21. morg łąk, 15. morg pastwisk, 5. morgów nieużytków. W jego granicach znajdował się również las, stał także wiatrak zbożowy. W uprawie stosowano płodozmian 7 polowy. Wieś Raczyn natomiast zajmowała 261. morg powierzchni, a mieszkało w niej 40. osób[6].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.
Zabytki edytuj
Obecny kościół pw. św. Tekli zbudowano w 1843 r. i powiększono w 1935 r. Wystrój wnętrza barokowy.
Według rejestru zabytków NID[7] na listę zabytków wpisane są obiekty:
- kościół parafialny pw. św. Tekli, drewniany, 1 poł. XIX w., nr rej.: 951 z 30.12.1967
- dzwonnica, nr rej.: 952 z 30.12.1967
W odległości 700 metrów od kościoła znajduje się muzeum – dom rodzinny błogosławionej siostry Kanuty.
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 113787
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1054 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09].
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ a b c Rosin 1963 ↓.
- ↑ a b c Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich t. IX, hasło „Raczyn”. nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1885. s. 375. [dostęp 2022-05-24].
- ↑ NID: Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkie. [dostęp 2008-09-19].
Bibliografia edytuj
- Ryszard Rosin: Słownik historyczno-geograficzny ziemi wieluńskiej w średniowieczu, hasło: „Raczyn”. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1963, s. 140.
- A. Ruszkowski, "Sieradz i okolice", Sieradz 2000.
Linki zewnętrzne edytuj
- Raczyn w "Słowniku historyczno-geograficznym ziemi wieluńskiej w średniowieczu"
- strona www
- Raczyn, wieś, folwark i dobra, powiat wieluński, gmina Wydrzyn, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 375.