Sokołowiec

wieś w województwie dolnośląskim

Sokołowiec (niem. Falkenhain[4]) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie złotoryjskim, w gminie Świerzawa, na Pogórzu Kaczawskim w Sudetach Zachodnich.

Sokołowiec
wieś
Ilustracja
Sokołowiecki pałac górny
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

złotoryjski

Gmina

Świerzawa

Liczba ludności (III 2017)

500[2]

Strefa numeracyjna

75

Kod pocztowy

59-540[3]

Tablice rejestracyjne

DZL

SIMC

0192850

Położenie na mapie gminy Świerzawa
Mapa konturowa gminy Świerzawa, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Sokołowiec”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Sokołowiec”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Sokołowiec”
Położenie na mapie powiatu złotoryjskiego
Mapa konturowa powiatu złotoryjskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Sokołowiec”
Ziemia51°02′06″N 15°49′34″E/51,035000 15,826111[1]

Podział administracyjny edytuj

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa jeleniogórskiego.

Demografia edytuj

Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczył 688 mieszkańców[2]. Jest drugą co do wielkości miejscowością gminy Świerzawa.

Nazwa edytuj

12 listopada 1946 nadano miejscowości polską nazwę Sokołowiec[4].

Opis edytuj

Sokołowiec leży w zachodniej części Pogórza Kaczawskiego. Jest to długa wieś leżąca w dolinie potoku Czermnica, oddzielającej Wysoczyznę Ostrzycką od Działu Jastrzębnickiego. Południowy kraniec sięga do Rowu Wlenia. Na południowy wschód od centrum wsi leżą Sokołowskie Wzgórza.

Budowa geologiczna edytuj

Podłoże zbudowane jest ze skał osadowych i wulkanicznych niecki północnosudeckiej. Są to górnokarbońskie margle oraz dolnopermskie (czerwony spągowiec) piaskowce, zlepieńce, mułowce, porfiry i melafity oraz ich tufy. Na tych skonsolidowanych skałach zalegają piaski i żwiry trzeciorzędowe i czwartorzędowe oraz plejstoceńskie gliny zwałowe.

Zabytki edytuj

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[5]:

  • gotycki kościół parafialny pw. św. Jadwigi, z połowy XIII wieku, XVI wiek, XVIII wiek. Zachowany wczesnogotycki portal, krzyżowo-żebrowe sklepienia prezbiterium. Wewnątrz gotycka Madonna z Dzieciątkiem z XV w., barokowe ołtarze, ambona i chrzcielnica. W latach 1959-1961 odnowiono elewację i przeprowadzono remont wieży[6]
  • cmentarz przykościelny
  • plebania, nr 216, z pierwszej ćwierci XIX wieku

Sokołowiec Dolny edytuj

  • Zespół pałacowy
    • pałac, z drugiej połowy XVIII wieku
    • park, z końca XVIII wieku

Sokołowiec Górny edytuj

  • pałac górny, nr 113, obecnie nr 124 (?), z drugiej połowy XIX wieku, murowany, w 1989 r. przeszedł kapitalny remont. Obiekt jest trzykondygnacyjny, z użytkowym poddaszem, stylizowany na warowny zamek. Okna pałacu są prostokątne, a portal wejściowy – ostrołukowy. W przyziemiu zachowały się sklepienia sieciowe, a w holu strop kasetonowy ze znakami zodiaku. Przy pałacu znajduje się park krajobrazowy

Sokołowiec Środkowy edytuj

  • Zespół pałacowy, nr 44, z początku XIX wieku

Inne zabytki edytuj

  • zabudowania gospodarcze dawnego folwarku z pierwszej ćwierci XIX wieku, przebudowane w końcu XIX wieku. Obecnie miejsce to stanowi własność prywatną. W części gospodarczej, w sąsiedztwie pałacu, działa zakład przetwórstwa owocowo-warzywnego

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 126278
  2. a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 15.12.2017 r.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1189 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. a b Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
  5. Architektura: Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2012-01-11. s. 266. [dostęp 2012-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)]. (pol.).
  6. Janusz Czerwiński, Ryszard Chanas, Dolny Śląsk - przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, 1977, s. 393.

Bibliografia edytuj