Zaręby Kościelne (przystanek kolejowy)

przystanek kolejowy w Zarębach Kościelnych

Zaręby Kościelneprzystanek kolejowy w Uścianku Wielkim, w gminie Zaręby Kościelne, w powiecie ostrowskim, w województwie mazowieckim, w Polsce, w odległości ok. 3 kilometrów od wsi Zaręby Kościelne. Składa się z 2 wysokich naprzemianległych peronów bocznych o długości 200 m[2] skupionych wokół przejazdu kolejowo-drogowego w ciągu drogi powiatowej nr 2615W[3]. Przy peronie 2 znajduje się budynek dawnego dworca kolejowego o architekturze zgodnej z zachowanymi do dziś XIX-wiecznymi budynkami kolejowymi z czasów Kolei Warszawsko-Petersburskiej, które można spotkać m.in. w pobliżu przystanków kolejowych Ząbki i Kobyłka Ossów.

Zaręby Kościelne
Ilustracja
przystanek Zaręby Kościelne po modernizacji (2020)
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miejscowość

Uścianek Wielki

Zarządca

PKP PLK

Data otwarcia

1923[1],

Poprzednie nazwy

Zaremby,
Zaremby Kościelne[1]

Rodzaj

przystanek osobowy
(w przeszłości także
stacja kolejowa,
posterunek odgałęźny,
posterunek odstępowy[1])

Dane techniczne
Liczba peronów

2

Liczba krawędzi
peronowych

2

Kasy

N

Linie kolejowe
Położenie na mapie gminy Zaręby Kościelne
Mapa konturowa gminy Zaręby Kościelne, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Zaręby Kościelne”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Zaręby Kościelne”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Zaręby Kościelne”
Położenie na mapie powiatu ostrowskiego
Mapa konturowa powiatu ostrowskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Zaręby Kościelne”
Ziemia52°43′51,6″N 22°08′26,7″E/52,731000 22,140750
Widok na peron przed modernizacją (2014)

Połączenia edytuj

13 grudnia 2020 r. Koleje Mazowieckie włączyły do siatki swych połączeń odcinek MałkiniaSzulborze Wielkie z postojami handlowymi w Zarębach Kościelnych i Kietlance[4]. Każdego dnia uruchamianych jest 7 par pociągów osobowych relacji Szulborze Wielkie – Warszawa Wileńska – Szulborze Wielkie[5].

Do 2009 roku przystanek obsługiwał pociągi osobowe Przewozów Regionalnych (od 2020 r. Polregio) relacji BiałystokMałkinia – Białystok. Od 23 lutego 2009 przystanek pozostawał nieobsługiwany gdyż pociągi osobowe jadące z Białegostoku skrócono do leżącej na terenie województwa podlaskiego stacji Szepietowo[6]. Był to efekt przerzucenia na samorządy obowiązku finansowania pociągów regionalnych oraz realizacji przewozów wprowadzonego 2 miesiące wcześniej[7], braku porozumienia między marszałkami województw mazowieckiego i podlaskiego w kwestii finansowania połączeń na styku województw, decyzji Podlaskiego Zakładu Przewozów Regionalnych o zaprzestaniu obsługi na terenie województwa mazowieckiego oraz braku zainteresowania ze strony samorządu województwa mazowieckiego obsługą Kolejami Mazowieckimi leżącego na terenie tegoż województwa odcinka Małkinia – Czyżew[8]. Decyzja o skróceniu kursów spotkała się z protestami mieszkańców Zaręb Kościelnych[9].

 
Dworzec kolejowy w 2008 roku

Ruch pasażerski edytuj

Rok Wymiana pasażerska na dobę
2017[10] 0-9
2022[11] 20-49

Modernizacja edytuj

W przeszłości posterunek ruchu pełnił rolę stacji kolejowej z dwiema nastawniami: dysponującą "ZK" od strony Warszawy oraz wykonawczą "ZK1" od strony Białegostoku. Pomiędzy nimi biegł tor główny dodatkowy przylegający do wyspowego peronu 1[12]. Po zamknięciu nastawni od strony Białegostoku jedynymi czynnymi rozjazdami były te przy nastawni dysponującej, przez co stacja kolejowa została zdegradowana do roli posterunku odgałęźnego.

13 czerwca 2017 PKP Polskie Linie Kolejowe podpisały umowę na modernizację odcinka linii kolejowej nr 6 SadowneCzyżew prowadzonej w ramach projektu Rail Baltica[13]. W sierpniu 2017 r. zamknięto tor nr 1 (w kierunku Białegostoku) i przystąpiono do rozbiórki wyspowego peronu 1[14] Ruch wówczas odbywał się jednotorowo po torze nr 2 (w kierunku Warszawy), a Zaręby Kościelne stały się posterunkiem odstępowym. W I kwartale 2019 r. zakończono modernizację toru 1 w związku z czym 10 marca 2019 przełożono nań cały ruch, po czym rozpoczęto rozbiórkę toru 2 oraz starego peronu 2[15]. W połowie 2019 r. zburzono obydwie nastawnie. Drugi tor na modernizowanym odcinku oddano do użytku 30 grudnia 2019 roku[16]. W wyniku prac modernizacyjnych posterunek ruchu w Regulaminie sieci 2018/2019[17] i następnych[18] widnieje jako przystanek osobowy. Możliwość zmiany toru rekompensuje utworzony podczas modernizacji posterunek odgałęźny w pobliskiej Kietlance. Przejazd kolejowo-drogowy wyposażony został w samoczynną sygnalizację przejazdową.

Na zmodernizowanych peronach znajdują się:

 
Dawny dworzec kolejowy w 2020 roku

Historia edytuj

W związku z długotrwałym wyłączeniem z użytkowania punktów eksploatacyjnych między Małkinią a Czyżewem centrala PKP S.A. zaproponowała w 2013 r. fizyczną likwidację peronów Zaręb Kościelnych, Kietlanki i Szulborza-Kotów (od 2018 r. Szulborza Wielkiego). Samorząd województwa mazowieckiego negatywnie zaopiniował te plany i jednocześnie wyraził chęć realizacji przewozów na wyżej wymienionym odcinku. Analizy potoków podróżnych oraz analizy finansowe miały się odbyć po zakończonej modernizacji całego odcinka[19].

Pomimo niepewnego losu połączeń regionalnych nowe perony jednak powstały podczas modernizacji odcinka Sadowne – Czyżew. Apele o przeciwdziałanie wykluczeniu transportowemu i organizację przewozów na terenie województwa mazowieckiego wystosowywali samorządowcy[20] oraz organizacje społeczne[21]. Ze wstępnej analizy przeprowadzonej w 2019 roku przez Koleje Mazowieckie wynikało, iż podróżni w przyszłości będą mogli dziennie liczyć na 6 par pociągów regionalnych między Małkinią a Czyżewem[22][23]. Ostatecznie w 2020 r. uruchomiono pociągi regionalne na trasie jedynie do Szulborza Wielkiego[4] skróconej z uwagi na rozpoczętą w tymże roku przebudowę stacji Czyżew[24].

 
Przejazd kolejowo-drogowy, po prawej widoczne urządzenia samoczynnej sygnalizacji przejazdowej (2020)

Przypisy edytuj

  1. a b c Zaręby Kościelne – historia. Ogólnopolska Baza Kolejowa. [dostęp 2021-12-16]. (pol.).
  2. Wykaz peronów przy liniach kolejowych zarządzanych przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.. [dostęp 2021-12-16]. (pol.).
  3. Mapa sieci dróg powiatowych. Powiat Ostrowski. [dostęp 2021-12-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-21)]. (pol.).
  4. a b Nowe stacje w rozkładzie jazdy KM. Koleje Mazowieckie, 2020-11-27. [dostęp 2021-12-16]. (pol.).
  5. Rozkład jazdy Kolei Mazowieckich, linia R6/R60, Warszawa - Szulborze Wielkie, ważny od 12.XII.2021 do 12.III.2022. Koleje Mazowieckie. [dostęp 2021-12-16]. (pol.).
  6. Zmiany w kursowaniu pociągów Białystok - Szepietowo. inforail.pl, 2009-02-17. [dostęp 2021-12-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-18)]. (pol.).
  7. Samorządy województw udziałowcami spółki PKP Przewozy Regionalne. Ministerstwo Infrastruktury, 2008-12-22. [dostęp 2021-12-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-26)]. (pol.).
  8. Karol Trammer. Ziemia niczyja. „Z Biegiem Szyn”. 2 (40), s. 9, marzec–kwiecień 2009. ISSN 1896-4079. [dostęp 2021-12-16]. (pol.). 
  9. W Mazowieckim pasażerowie protestują przeciw likwidacji lokalnych połączeń kolejowych. TUR-INFO.PL, 2009-02-17. [dostęp 2021-12-16]. (pol.).
  10. Największe i najmniejsze stacje w Polsce. [w:] utk.gov.pl [on-line]. [dostęp 2019-12-18].
  11. Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 2023-09-17].
  12. Zaręby Kościelne (posterunek zlikwidowany) – Baza kolejowa. semaforek.kolej.org.pl. [dostęp 2021-12-16]. (pol.).
  13. Rail Baltica: rusza modernizacja odcinka Sadowne–Czyżew. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., 2017-06-13. [dostęp 2021-12-16]. (pol.).
  14. Coraz bliżej lepszych połączeń Warszawa–Białystok. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., 2017-09-19. [dostęp 2021-12-16]. (pol.).
  15. Rail Baltica: Nowy most na Bugu i nowe perony.. rynek-kolejowy.pl, 2019-03-07. [dostęp 2021-12-16]. (pol.).
  16. Sadowne – Czyżew po obu torach!. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., 2019-12-30. [dostęp 2021-12-16]. (pol.).
  17. Regulamin sieci 2018/2019 – Wykaz posterunków ruchu i punktów ekspedycyjnych. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., 2019-04-08. [dostęp 2021-12-16]. (pol.).
  18. Regulamin sieci 2019/2020 – Wykaz posterunków ruchu i punktów ekspedycyjnych. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., 2019-04-08. [dostęp 2021-12-16]. (pol.).
  19. Karol Trammer. Tarcia na stykach. „Z Biegiem Szyn”. 2 (82), s. 5, marzec–kwiecień 2016. ISSN 1896-4079. [dostęp 2021-12-16]. (pol.). 
  20. Bartosz Wiśniakowski: Treść interpelacji radnego Bartosza Wiśniakowskiego. Samorząd Województwa Mazowieckiego. [dostęp 2021-12-16]. (pol.).
  21. Jakub Madrjas: Organizacje społeczne apelują o pociągi do nowych peronów na Rail Baltice. rynek-kolejowy.pl, 2019-09-18. [dostęp 2021-12-16]. (pol.).
  22. Analiza Kolei Mazowieckich dot. połączeń Małkinia–Czyżew, str.1 [online] [dostęp 2021-12-16].
  23. Analiza Kolei Mazowieckich dot. połączeń Małkinia–Czyżew, str.2 [online] [dostęp 2021-12-16].
  24. Rail Batlica: Ruszyła przebudowa Czyżew–Białystok. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., 2020-09-17. [dostęp 2021-12-16]. (pol.).

Linki zewnętrzne edytuj

Zaręby Kościelne
Linia 6 ZielonkaKuźnica Białostocka (96,249 km)
   
Małkinia
odległość: 8,280 km
 
   Kietlanka
odległość: 2,946 km