Tadeusz Popiel herbu Sulima (ur. 1863 w Szczucinie, zm. 22 lutego 1913 w Krakowie) – polski malarz. Był bratem rzeźbiarza Antoniego Popiela. Poruszał tematykę religijną i historyczną, malował sceny rodzajowe, portrety i pejzaże. Zajmował się również malarstwem ściennym i witrażami. Był współautorem kilku panoram, m.in. Panoramy Racławickiej.

Tadeusz Popiel
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1863
Szczucin

Data i miejsce śmierci

22 lutego 1913
Kraków

Narodowość

polska

Alma Mater

Szkoła Sztuk Pięknych w Krakowie
Akademia Sztuk Pięknych w Wiedniu

Dziedzina sztuki

malarstwo

Z Tatr
Branki tatarskie, 1897
Po burzy - w 1893 na Wystawie Światowej (World's Columbian Exposition) w Chicago obraz uzyskał złoty medal
Mozaika „św. Franciszek”, 1910
Kościół św. Franciszka z Asyżu w Krakowie

Życiorys

edytuj

Studiował w Krakowie w Szkole Sztuk Pięknych u Jana Matejki, następnie w Wiedniu i Monachium. Wiele podróżował m.in. do Berlina, Kopenhagi, Monachium, Wiednia i Pragi w 1891, Włoch w 1894, Rumunii po 1897, oraz Petersburga i Moskwy. Uczestniczył w wielu wystawach, otrzymał złote medale w Paryżu (1890) i San Francisco (1894). Wykonał m.in. dekoracje kaplicy św. Stanisława w bazylice św. Antoniego w Padwie, dekoracje teatru we Lwowie. Przyozdobił kilkadziesiąt kościołów i instytucji w Polsce i za granicą, wykonując lub projektując freski, polichromie i witraże[1]. Aktywnie uczestniczył w życiu artystycznym, zakładał szkoły rysunku i stowarzyszenia: Młoda Sztuka we Lwowie i Stowarzyszenie Artystów w Poznaniu.

Mieszkał w Krakowie, we Lwowie i w Czerniowcach, skąd wyprawiał się do Rumunii. Pod koniec życia przebywał głównie w Swoszowicach pod Krakowem, gdzie miał pracownię. Był żonaty od 1894 z Marią ze Starzewskich, miał z nią dwie córki: Marię (1895-1979) i Annę (1900-1982)[2].

Popiel osiągnął znaczną popularność za życia, odznaczał się pracowitością i różnorodnością zainteresowań. Przez zwolenników nowych prądów w sztuce był lekceważony, czy wręcz wyśmiewany[3]. Zarzucano mu przywiązanie do wzorów wyniesionych od Matejki, eklektyzm i niechęć do nowości. Po śmierci powoli uległ zapomnieniu, obecnie kojarzony jest głównie z panoramami, które malował z Janem Styką.

Ważniejsze prace

edytuj

Tematyka religijna

edytuj
  • Żydzi w niewoli babilońskiej
  • Mojżesz na górze Synaj
  • Józef i żona Putyfara
  • Żydzi modlący się przy świetle księżyca
  • Niewiasty jerozolimskie
  • Neron
  • Święto Tory

Panoramy (współautor)

edytuj
  • Po burzy
  • Ostatnie chwile Zygmunta Augusta
  • Branki tatarskie
  • Przed karczmą
  • Za oceanem
  • Nad Morskim Okiem
  • Jasełka
  • Syzyf
  • trzy ścienne kompozycje o tematyce historycznej w kościele Klarysek we Lwowie: Śluby Jana Kazimierza, Wjazd Jana III Sobieskiego do Wiednia i Obrona lwowskiego klasztoru bernardynów przed Tatarami i Kozakami
  • cykle portretów profesorów lwowskich i poczet królów polskich

Przypisy

edytuj
  1. Tadeusz Popiel (szkic monografii), Poznań: nakładem Stowarzyszenia Artystów, 1913, s. 9-16.
  2. Biografia malarza na stronie poświęconej genealogii rodziny Popielów
  3. Bolesław Prus. O wpływie marcowych chłodów na stosunki Józefa z Putyfarową, [w:] Kurier Warszawski, 1883, nr 81.

Linki zewnętrzne

edytuj