Tadeusz Popiel

Tadeusz Popiel
Data i miejsce urodzenia	1863 ; Szczucin
Data i miejsce śmierci	22 lutego 1913 ; Kraków
Narodowość	polska
Alma Mater	Szkoła Sztuk Pięknych w Krakowie; Akademia Sztuk Pięknych w Wiedniu
Dziedzina sztuki	malarstwo
	Multimedia w Wikimedia Commons

Tadeusz Popiel herbu Sulima (ur. 1863 w Szczucinie, zm. 22 lutego 1913 w Krakowie) – polski malarz. Był bratem rzeźbiarza Antoniego Popiela. Poruszał tematykę religijną i historyczną, malował sceny rodzajowe, portrety i pejzaże. Zajmował się również malarstwem ściennym i witrażami. Był współautorem kilku panoram, m.in. Panoramy Racławickiej.

Życiorys

Studiował w Krakowie w Szkole Sztuk Pięknych u Jana Matejki, następnie w Wiedniu i Monachium. Wiele podróżował m.in. do Berlina, Kopenhagi, Monachium, Wiednia i Pragi w 1891, Włoch w 1894, Rumunii po 1897, oraz Petersburga i Moskwy. Uczestniczył w wielu wystawach, otrzymał złote medale w Paryżu (1890) i San Francisco (1894). Wykonał m.in. dekoracje kaplicy św. Stanisława w bazylice św. Antoniego w Padwie, dekoracje teatru we Lwowie. Przyozdobił kilkadziesiąt kościołów i instytucji w Polsce i za granicą, wykonując lub projektując freski, polichromie i witraże^[1]. Aktywnie uczestniczył w życiu artystycznym, zakładał szkoły rysunku i stowarzyszenia: Młoda Sztuka we Lwowie i Stowarzyszenie Artystów w Poznaniu.

Mieszkał w Krakowie, we Lwowie i w Czerniowcach, skąd wyprawiał się do Rumunii. Pod koniec życia przebywał głównie w Swoszowicach pod Krakowem, gdzie miał pracownię. Był żonaty od 1894 z Marią ze Starzewskich, miał z nią dwie córki: Marię (1895-1979) i Annę (1900-1982)^[2].

Popiel osiągnął znaczną popularność za życia, odznaczał się pracowitością i różnorodnością zainteresowań. Przez zwolenników nowych prądów w sztuce był lekceważony, czy wręcz wyśmiewany^[3]. Zarzucano mu przywiązanie do wzorów wyniesionych od Matejki, eklektyzm i niechęć do nowości. Po śmierci powoli uległ zapomnieniu, obecnie kojarzony jest głównie z panoramami, które malował z Janem Styką.

Ważniejsze prace

Tematyka religijna

Żydzi w niewoli babilońskiej
Mojżesz na górze Synaj
Józef i żona Putyfara
Żydzi modlący się przy świetle księżyca
Niewiasty jerozolimskie
Neron
Święto Tory

Panoramy (współautor)

Panorama Racławicka
Panorama siedmiogrodzka
Golgota
Panorama bitwy pod Grunwaldem z Zygmuntem Rozwadowskim
Panorama Grobu Bożego dla kościoła bernardynów we Lwowie (obecnie w bernardyńskim kościele w Krakowie)

Inne

Po burzy
Ostatnie chwile Zygmunta Augusta
Branki tatarskie
Przed karczmą
Za oceanem
Nad Morskim Okiem
Jasełka
Syzyf
trzy ścienne kompozycje o tematyce historycznej w kościele Klarysek we Lwowie: Śluby Jana Kazimierza, Wjazd Jana III Sobieskiego do Wiednia i Obrona lwowskiego klasztoru bernardynów przed Tatarami i Kozakami
cykle portretów profesorów lwowskich i poczet królów polskich

Przypisy

↑ Tadeusz Popiel (szkic monografii), Poznań: nakładem Stowarzyszenia Artystów, 1913, s. 9-16.
↑ Biografia malarza na stronie poświęconej genealogii rodziny Popielów
↑ Bolesław Prus. O wpływie marcowych chłodów na stosunki Józefa z Putyfarową, [w:] Kurier Warszawski, 1883, nr 81.

Linki zewnętrzne

[1] Tadeusz Popiel (szkic monografii), Poznań: nakładem Stowarzyszenia Artystów, 1913, s. 9-16.

[2] Biografia malarza na stronie poświęconej genealogii rodziny Popielów

[3] Bolesław Prus. O wpływie marcowych chłodów na stosunki Józefa z Putyfarową, [w:] Kurier Warszawski, 1883, nr 81.

[1]

[2]

[3]