Timor

wyspa w Archipelagu Malajskim

Timor (port. Ilha de Timor, tetum Illa Timór, indonez. Pulau Timor) – wyspa w archipelagu Małych Wysp Sundajskich, w południowo-wschodniej Azji. Część zachodnia wyspy, zwana Timorem Zachodnim, należy do Indonezji, natomiast część wschodnia stanowi niepodległe państwo – Timor Wschodni. Na zachód od Timoru leżą wyspy Sumba i Flores, na północny zachód Celebes, a w kierunku południowym znajduje się Australia.

Timor
Ilha de Timor
Illa Timór
Pulau Timor
Ilustracja
Zdjęcie satelitarne wyspy
Kontynent

Azja

Państwo

 Indonezja
 Timor Wschodni

Akwen

Morze Timor

Archipelag

Małe Wyspy Sundajskie

Powierzchnia

30 777 km²

Najwyższy punkt

Foho Tatamailau, 2963 m n.p.m.

Populacja (2005)
• liczba ludności
• gęstość


2 900 000
Timor Zachodni (Indonezja): 1 900 000
Timor Wschodni: 1 066 409
94,5 os./km²

Położenie na mapie Indonezji
Mapa konturowa Indonezji, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Timor”
Ziemia9°14′S 124°56′E/-9,233333 124,933333
Mapa wyspy
Mapa administracyjna wyspy

Główne miasta:

  • Kupang (465 637 mieszkańców)
  • Dili (195 499 mieszkańców)

Warunki naturalne

edytuj

Wnętrze wyspy jest górzyste z najwyższym szczytem Foho Tatamailau (Ramelau), 2963 m n.p.m., natomiast w rejonach przybrzeżnych są niewielkie skrawki nizin.

Klimat równikowy, wilgotny. Naturalną roślinność stanowią sawanny i lasy monsunowe z eukaliptusem, palmami i drzewem sandałowym. Rozwinięte rolnictwo i hodowla bydła, koni, trzody chlewnej. Uprawia się: ryż, kukurydzę, palmę kokosową, bataty, kawę, tytoń. Rybołówstwo. Eksploatacja lasów.

Historia

edytuj
  • 1522: odkrycie przez Portugalczyków
  • 1613–1618: zajęcie zachodniej części Timoru przez Holendrów
  • podział wyspy między te dwa państwa, zatwierdzony traktatami z 1860 i 1914
  • 1942–1945: okupacja japońska
  • 1950: holenderski Timor Zachodni przyłączył się do Indonezji, Timor Wschodni pozostał kolonią portugalską
  • 1975: Timor Wschodni siłą przyłączony do Indonezji
  • walka polityczna i partyzancka w celu uzyskania niepodległości przez Timor Wschodni
  • szacuje się, że w czasie 24-letniej okupacji wymordowanych zostało ok. 200 tys. Timorczyków,
  • 31 sierpnia 1999: referendum niepodległościowe
  • 1999: do czasu wkroczenia wojsk międzynarodowych „INTERFET” we wrześniu, wymordowanych zostaje kolejne 20 tys. osób i zniszczone od 80 do 90% domów Timorczyków wschodnich.
  • 2001 sierpień: zaprzysiężenie parlamentarzystów i członków rządu
  • 2002 marzec: ratyfikowanie konstytucji
  • 20 maja 2002: niepodległość Timoru Wschodniego

Zobacz też

edytuj