Vigdís Finnbogadóttir

islandzka polityczka, działaczka kulturalna

Vigdís Finnbogadóttir (wym. [ˈvɪɣtis ˈfɪn.pɔɣaˌtoʊhtɪr]; ur. 15 kwietnia 1930 w Reykjavíku[1]) – islandzka działaczka kulturalna i polityk, prezydent Islandii w latach 1980–1996.

Vigdís Finnbogadóttir
Ilustracja
Vigdís Finnbogadóttir (1985)
Data i miejsce urodzenia

15 kwietnia 1930
Reykjavík

Prezydent Islandii
Okres

od 1 sierpnia 1980
do 1 sierpnia 1996

Poprzednik

Kristján Eldjárn

Następca

Ólafur Ragnar Grímsson

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Sokoła (Islandia) Order Słonia (Dania)

Życiorys edytuj

Do 1953 studiowała język francuski i literaturę w Grenoble i Paryżu, a w latach 1957–1958 historię teatru na Uniwersytecie Kopenhaskim. Na Uniwersytecie Islandzkim uzyskała licencjat z języka francuskiego i dyplom nauczycielski. Pracowała w Narodowym Teatrze Islandzkim, jako przewodnik turystyczny i jako nauczycielka w szkołach podstawowych, a także na macierzystej uczelni. W latach 1972–1980 pełniła funkcję dyrektora stołecznych scen teatralnych (kompanii Leikfélag Reykjavíkur)[2]. W 1976 została członkinią, a w 1978 przewodniczącą działającego w ramach Rady Nordyckiej komitetu doradczego do spraw kultury[1].

Pozostawała bezpartyjna, w latach 60. i 70. działała w ruchu pacyfistycznym, uczestnicząc w licznych protestach przeciw obecności bazy NATO w Keflavíku[3].

W 1980 jako pierwsza kobieta na świecie została wybrana w demokratycznych wyborach na stanowisko prezydenta[2]. Uzyskała wówczas 33,8% głosów, nieznacznie pokonując głównego konkurenta. Trzykrotnie zapewniała sobie reelekcję. W wyborach w 1984 i w 1992 nie miała żadnego kontrkandydata. W 1988 wśród zgłoszonych kandydatów otrzymała zdecydowane poparcie (94,6% głosów)[4].

W 1996 nie ubiegała się o ponowny wybór[2]. Od końca lat 90. związana z UNESCO jako ambasadorem dobrej woli[1]. Była inicjatorką i pierwszą przewodniczącą Rady Kobiet Przywódczyń Świata w John F. Kennedy School of Government przy Uniwersytecie Harvarda.

Z urzędu jako prezydent otrzymała Order Sokoła Islandzkiego I klasy. Odznaczona również m.in. Orderem Słonia[5].

Przypisy edytuj

  1. a b c Vigdís Finnbogadóttir. clubmadrid.org. [dostęp 2017-08-24]. (ang.).
  2. a b c Vigdís Finnbogadóttir. forseti.is. [dostęp 2017-08-24]. (ang.).
  3. Prezydenci Islandii. islandia.org.pl. [dostęp 2017-08-24].
  4. 35 år sedan Vigdís Finnbogadóttir valdes till president. islandsbloggen.com, 29 czerwca 2015. [dostęp 2017-08-24]. (szw.).
  5. Ordensdetaljer. borger.dk. [dostęp 2017-08-24]. (duń.).