Vin Diesel

amerykański aktor, reżyser, scenarzysta, producent filmowy i kaskader

Vin Diesel, właśc. Mark Sinclair Vincent[1] (ur. 18 lipca 1967[2] w Nowym Jorku) – amerykański aktor, reżyser, scenarzysta, producent filmowy i kaskader[3][4]. W 2020 jego majątek szacowany był na 225 mln USD[5].

Vin Diesel
Ilustracja
Vin Diesel (2013)
Imię i nazwisko

Mark Sinclair Vincent

Data i miejsce urodzenia

18 lipca 1967
Nowy Jork

Zawód

aktor, reżyser, scenarzysta, producent filmowy, kaskader

Lata aktywności

od 1990

Faksymile
Podpis
Strona internetowa

26 sierpnia 2013 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 7000 Hollywood Boulevard[6][7].

Życiorys

edytuj

Wczesne lata

edytuj

Urodził się jako jeden z bliźniaków z bratem Paulem Vincentem jako syn Delory Sherleen (Sinclair) Vincent, (ur. 1944), astrolożki i psychiatry[8]. Nigdy nie poznał swojego biologicznego ojca. Jego ojczym Afroamerykanin Irving H. Vincent (ur. 1935) był nauczycielem technik aktorskich i menedżerem teatralnym. Matka jest pochodzenia szkockiego, angielskiego, niemieckiego i irlandzkiego[9].

Wychowywał się także z dwiema siostrami we wspólnocie artystycznej w nowojorskiej dzielnicy Greenwich Village[10]. Mając pięć lat wystąpił w inscenizacji Kopciuszka jako książę. Po ukończeniu szkoły średniej Anglo-American International School w Nowym Jorku, studiował literaturę angielską w Hunter College, w wieku siedemnastu lat pracował jako ochroniarz w jednym z londyńskich klubów, gdzie został zauważony. Pracował także jako ochroniarz w legendarnym nowojorskim klubie The Tunnel. W 1988 roku przeprowadził się do stanu Kalifornia.

Kariera

edytuj

Wystąpił w dramacie Przebudzenia (Awakenings, 1990) u boku Roberta De Niro i Robina Williamsa. W 1997 roku spróbował swoich sił jako reżyser i scenarzysta dramatu Przybłędy (Strays), gdzie zagrał dilera narkotykowego. Niedługo potem wystąpił w roli szeregowca Adriana Caparzo w dramacie wojennym Stevena Spielberga Szeregowiec Ryan (Saving Private Ryan, 1998)[11] z Tomem Hanksem i Edwardem Burnsem.

Sukcesem stały się główne role w filmach: Ryzyko (Boiler Room, 2000) jako Chris Varick, Pitch Black (2000)[12] w roli Richarda B. Riddicka i xXx jako Xander Cage. Zajął się także dubbingiem, użyczył swojego głosu tytułowemu bohaterowi w animowanym filmie Stalowy gigant (The Iron Giant, 1999), Kroniki Riddicka: Mroczna furia (The Chronicles of Riddick: Dark Fury, 2004) oraz Strażnicy Galaktyki (2014) jako Groot. Zwrócił na siebie uwagę jako Dominic Toretto, przywódca gangu i miłośnik wyścigów samochodowych urządzanych na ulicach Los Angeles w filmie Roba Cohena Szybcy i wściekli (The Fast and the Furious, 2001). Jego rola poszukiwanego kryminalisty Riddicka w thrillerze sci-fi Kroniki Riddicka (The Chronicles of Riddick, 2004) zebrała słabe recenzje i otrzymała nominację do Złotej Maliny dla najgorszego aktora.

Był na okładkach magazynów takich jak „Men’s Health”, „Men’s Fitness”, „The Hollywood Reporter”, „Prestige”, „GQ”, „Parade” i „Details[13].

Życie prywatne

edytuj

Spotykał się z Michelle Rodriguez (2001), Lizą Hernandez (2003), Mariah Carey (2002), Pavlą Hrbkovą (2002) i Marią Menounos. Związał się z modelką Palomą Jimenez, z którą ma troje dzieci: córkę Hanię Riley (ur. 2 kwietnia 2008), syna Vincenta Rileya (ur. 2010) oraz córkę Paulinę (ur. 2015)[14].

Filmografia

edytuj
Rok Tytuł Reżyser Scenarzysta Producent Aktor Rola Uwagi Przypis
1990 Przebudzenia (Awakenings)   posługacz szpitalny niewymieniony
1994 Multi-Facial         Mike film krótkometrażowy [15]
1997 Przybłędy (Strays)         Rick [15]
1998 Szeregowiec Ryan (Saving Private Ryan)   Adrian Caparzo [15]
1999 Stalowy gigant (The Iron Giant)   Stalowy gigant głos [15]
2000 Ryzyko (Boiler Room)   Chris Varick [15]
Pitch Black   Richard B. Riddick [15]
2001 Szybcy i wściekli (The Fast and the Furious)   Dominic Toretto [15]
Synowie mafii (Knockaround Guys)   Taylor Reese [15]
2002 xXx     Xander Cage [15]
2003 Odwet (A Man Apart)     Sean Vetter [15]
2004 Kroniki Riddicka (The Chronicles of Riddick)     Richard B. Riddick [15]
Kroniki Riddicka: Mroczna furia (The Chronicles of Riddick: Dark Fury)   Richard B. Riddick głos
2005 Pacyfikator (The Pacifier)   Shane Wolfe [15]
2006 Uznajcie mnie za winnego (Find Me Guilty)   Giacomo „Jackie Dee” DiNorscio [15]
Szybcy i wściekli: Tokio Drift 3 (Fast and the Furious: Tokyo Drift)   Dominic Toretto [15]
2007 Hitman   [15]
2008 Babylon A.D. (Babylon A.D.)   Hugo Cornelius Toorop [15]
2009 Szybko i wściekle (Fast & Furious)     Dominic Toretto [15]
Los Bandoleros         Dominic Toretto film krótkometrażowy
2011 Szybcy i wściekli 5 (Fast Five)     Dominic Toretto [15]
2013 Szybcy i wściekli 6 (Fast & Furious 6)     Dominic Toretto [15]
Riddick     Richard B. Riddick [15]
Riddick: Blindsided   Richard B. Riddick głos, film krótkometrażowy
2014 Strażnicy Galaktyki (Guardians of the Galaxy)   Groot głos [15]
2015 Szybcy i wściekli 7 (Furious 7)     Dominic Toretto [15]
Fast & Furious: Supercharged   Dominic Toretto film krótkometrażowy
Łowca czarownic (The Last Witch Hunter)     Kaulder [15]
2016 Najdłuższy marsz Billy’ego Lynna (Billy Lynn’s Long Halftime Walk)   Shroom
2017 xXx: Reaktywacja   Xander Cage [16]
Szybcy i wściekli 8 (The Fate of the Furious)   Dominic Toretto [17]
Strażnicy Galaktyki vol. 2 (Guardians of the Galaxy Vol. 2)   Groot głos [18]
2018 Avengers: Wojna bez granic (Avengers: Infinity war)   Groot głos [19]
2019 Avengers: Koniec gry (Avengers: Endgame)   Groot głos [19]
2022 Bloodshot     Ray Garrison [20]
2021 Szybcy i wściekli 9 (F9)     Dominic Toretto [21]
2022 Strażnicy Galaktyki: Coraz bliżej święta (The Guardians of the Galaxy Holiday Special)   Groot głos [22]
2023 Strażnicy Galaktyki vol. 3 (Guardians of the Galaxy Vol. 3)   Groot głos
[23]
2023 Szybcy i wściekli 10 (Fast X)     Dominic Toretto [24][25]

Gry wideo

edytuj
Rok Tytuł Rola
2004 Kroniki Riddicka: Ucieczka z Butcher Bay Richard B. Riddick (głos)
2009 Wheelman Milo Burik (głos)
Kroniki Riddicka: Assault on Dark Athena Richard B. Riddick (głos)

Nagrody

edytuj
Rok Nagroda Kategoria Film
2002 MTV Movie Award Najlepszy ekranowy zespół[26]
z Paulem Walkerem
Szybcy i wściekli (2001)
2014 Szybcy i wściekli 6 (2013)
2018 Czarna Szpula Najlepszy występ głosowy[26] Strażnicy Galaktyki vol. 2 (2017)

Przypisy

edytuj
  1. The Birth of Mark Sinclair. californiabirthindex.org. [dostęp 2017-02-13]. (ang.).
  2. Vin Diesel - Actor. CineMagia.ro. [dostęp 2016-11-07]. (rum.).
  3. Vin Diesel. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-11-07]. (ang.).
  4. Vin Diesel. AdoroCinema. [dostęp 2016-11-07]. (port.).
  5. How Much Are Vin Diesel, Jon Cena and the Stars of ‘F9’ Worth? [online], Yahoo! Finance [dostęp 2021-07-10] (ang.).
  6. Vin Diesel. Walk of Fame. [dostęp 2025-02-22]. (ang.).
  7. Chris Lee, Hollywood Star Walk: Vin Diesel, Actor, Director, „Los Angeles Times”, 26 sierpnia 2013 [dostęp 2025-02-22] (ang.).
  8. Vin Diesel Biography (1967-). Film Reference. [dostęp 2016-11-07]. (ang.).
  9. Vin Diesel - What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2016-11-07]. (ang.).
  10. Vin Diesel. AllMovie. [dostęp 2016-11-07]. (ang.).
  11. Vin Diesel. MYmovies.it. [dostęp 2016-11-07]. (wł.).
  12. Vin Diesel. TCM.com. [dostęp 2016-11-07]. (ang.).
  13. Vin Diesel Magazines. FamousFix. [dostęp 2021-07-23]. (ang.).
  14. Vin Diesel Names His Daughter Pauline, After Paul Walker. Huff Post Entertainment. [dostęp 2015-03-25]. (ang.).
  15. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w Vin Diesel. bfi.org.uk. [dostęp 2017-09-03]. (ang.).
  16. Peter Bradshaw: xXx: The Return of Xander Cage review – Vin Diesel goes full throttle in action-movie silliness. The Guardian. [dostęp 2017-01-19]. (ang.).
  17. Chandan Das: ‘Fast & Furious 8’ Cast News, Release Date: Eva Mendes As Undercover Agent Monica Fuentes. breathecast.com. [dostęp 2015-06-29]. (ang.).
  18. Marvel: Marvel Studios Begins Production on Marvel’s 'Guardians of the Galaxy Vol. 2'. marvel.com. [dostęp 2016-02-17]. (ang.).
  19. a b Alan Baltes: Open casting calls for Avengers: Infinity War and Untitled Avengers Movie. moviecastingcall.org. [dostęp 2016-12-02]. (ang.).
  20. Bloodshot. Dave Wilson Columbia Pictures, Bona Film Group, Annabell Pictures. 2020-03-13. [dostęp 2022-05-18].
  21. "Szybcy i wściekli 9": premiera znów opóźniona. Kiedy zobaczymy nową odsłonę serii? - Radio ZET, www.radiozet.pl, 1614 [dostęp 2021-03-14] (pol.).
  22. Blair Marnell: James Gunn Sheds Some Light on the Guardians of the Galaxy Holiday Special. Superhero Hype. [dostęp 2021-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-07-27)]. (ang.).
  23. Rachel Labonte: First Look At Star-Lord In Guardians of the Galaxy Vol. 3. Screen Rant. [dostęp 2021-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-19)]. (ang.).
  24. Fast X (2023) w bazie IMDb (ang.)
  25. Fast X (2023). Rotten Tomatoes. [dostęp 2025-02-22]. (ang.).
  26. a b Vin Diesel Actor, Producer, Director, Writer, Soundtrack, „TV Guide [dostęp 2025-02-22] [zarchiwizowane z adresu 2016-11-07] (ang.).

Bibliografia

edytuj
  • Max Miller. Vin Diesel. Inny Bond. „Film”. nr 10 (2409/LVII), s. 58, październik 2002. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X. 

Linki zewnętrzne

edytuj