Wacław Furmańczyk

polski architekt

Wacław Furmańczyk ps. „Wacław” (ur. 14 kwietnia 1919 w Kańsku, zm. 2 lutego 2012 w Szczecinie) – polski architekt, wykładowca akademicki i żołnierz ZWZ-AK.

Wacław Furmańczyk
Wacław
podporucznik[1] podporucznik[1]
Data i miejsce urodzenia

14 kwietnia 1919[1]
Kańsk[1]

Data i miejsce śmierci

2 lutego 2012[1]
Szczecin[1]

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie
ZWZ-AK

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Późniejsza praca

wykładowca akademicki, architekt

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Wojska Krzyż Partyzancki Medal Zwycięstwa i Wolności 1945

Życiorys

edytuj

Dzieciństwo i młodość

edytuj

Wacław Furmańczyk urodził się w 1919 roku na Syberii[1]. Był synem Antoniego, Polaka skazanego na zesłanie za przynależność do Narodowego Związku Robotniczego, i Aleksandry z Wiłkowów. Furmańczyk z rodziną powrócił do Polski w 1922 roku, rodzina zamieszkała w Warszawie, a rok później w Częstochowie[2]. W tym drugim mieście Wacław Furmańczyk i jego brat Henryk ukończyli szkołę podstawową i Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza[3]. W 1930 roku jego ojciec był działaczem BBWR, z tego też powodu zginął wraz z trzema innymi osobami z rąk członka Polskiej Partii Socjalistycznej[4].

W 1937 roku zdał maturę i wstąpił do szkoły podchorążych wojsk pancernych w Modlinie, a po jej ukończeniu w 1939 roku zdał egzamin wstępny do Akademii Górniczej w Krakowie. Walczył w kampanii wrześniowej[5].

Okupacja

edytuj

Od 1940 roku do końca okupacji należał do ZWZ-AK[5] pod pseudonimem Wacław. Należał do partyzanckiej grupy lotniczej „Henryk”, utworzonej przez jego brata, pełnił funkcję zastępcy dowódcy. Początkowo działał w rejonie częstochowskim, ale w 1944 roku zmuszony był przenieść się w rejon Piotrkowa. W styczniu 1945 roku jego oddział brał także aktywny udział w walkach frontowych i w wyzwalaniu Opoczna[6].

Lata powojenne

edytuj
 
Stare Miasto w Szczecinie, na pierwszym planie bloki mieszkalne, które zaprojektował Wacław Furmańczyk wraz z innymi architektami

Po wejściu do Polski Armii Czerwonej Wacław Furmańczyk został aresztowany i zesłany na dwa lata[5] do kopalni węgla w ZSRR. Po powrocie do kraju rozpoczął studia na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej, które ukończył w 1952 roku. Rok przed ukończeniem studiów rozpoczął pracę w szczecińskim „Miastoprojekcie”, następnie od 1961 do 1966 roku był zatrudniony w Pracowni Konserwacji Zabytków. Był członkiem zespołu projektującego osiedle Stare Miasto w Szczecinie (1954)[6]. Był laureatem konkursów architektonicznych i nagród Komitetu Urbanistyki i Architektury, a zaprojektowane przez niego budynki były nagradzane tytułem „Mister Szczecina”. Należał do Stowarzyszenia Architektów Polskich, był prezesem oddziału szczecińskiego[5].

Prowadził także pracę naukową, w latach 1966–1967 był adiunktem Instytutu Urbanistyki i Architektury Politechniki Szczecińskiej, a następnie wykładowcą na tej uczelni. Był także zaangażowany w działalność kombatancką[6].

Zmarł w 2012 roku i został pochowany na cmentarzu Centralnym w Szczecinie[1].

Odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g Pamięci architektów polskich - arch. Wacław Furmańczyk. Izba Architektów Rzeczypospolitej Polskiej. [dostęp 2012-12-16]. (pol.).
  2. Juliusz Sętowski: Cmentarz Kule w Częstochowie. Przewodnik biograficzny. Częstochowa: Wydawnictwo im. Stanisława Podobińskiego Akademii Jana Długosza w Częstochowie, 2005, s. 80–81. ISBN 83-7098-916-0.
  3. Ppłk. Wacław Furmańczyk: pilot, patriota, bohater. Samoloty.pl, 2012-12-06. [dostęp 2012-12-10]. (pol.).
  4. Jarosław Kapsa: Morderstwo w cieniu wyborów. Histmag.org, 2010-12-30. [dostęp 2012-12-15]. (pol.).
  5. a b c d Biagram W. Furmańczyka na stronach szczecińskiego SARP. Stowarzyszenie Architektów Polskich, oddział Szczecin. [dostęp 2012-12-16]. [zarchiwizowane z [brak tego adresu] (2013-04-23)]. (pol.).
  6. a b c Tomasz Łuczkowski: Wacław Furmańczyk - Odszedł na wieczną wartę. Portal DoBroni, 2012-02-07. [dostęp 2012-12-16]. (pol.).
  7. M.P. z 2008 r. nr 17, poz. 184 – pkt 1.
  8. a b c Furmanczyk, Wacłal - TracesOfWar.com [online], www.tracesofwar.com [dostęp 2022-06-20].