Wikipedia:Transkrypcja języka perskiego

Formę zlatynizowaną wyrazów zapisanych w alfabecie perskim tworzymy zgodnie z zasadami polskiej transkrypcji języka perskiego zaproponowanej przez Bogusława R. Zagórskiego, przyjętej do stosowania dla nazw geograficznych w Iranie na 21. posiedzeniu Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych, w dniu 4 października 2005 r. [1]. Reguły transkrypcji są podane w „Nazewnictwo geograficzne świata. Zeszyt 5. Azja Środkowa i Zakaukazie”, s. 62 [2]. Transkrypcja ta nie jest powszechnie akceptowana przez społeczność naukową w Polsce.

Uwaga:Przedstawione tutaj zasady transkrypcji nie stosują się do języka średnioperskiego, ani staroperskiego.

Zasady transkrypcji:

Litera perska Transkrypcja / transliteracja
postać końcowa postać środkowa postać początkowa postać izolowana nazwa litery transkrypcja transliteracja (zmodyfikowana ONZ 1972) transkrypcja IPA
‏ـا‎     ‏ا‎ alef a, o, e ā, a, o, e [ɒː], [ʔ]
‏ـب‎ ‏ـبـ‎ ‏بـ‎ ‏ب‎ be b b [b]
‏ﭗ‎ ‏ﭙ‎ ‏ﭙ‎ ‏پ‎ pe p p [p]
‏ـت‎ ‏ـتـ‎ ‏تـ‎ ‏ت‎ te t t [t]
‏ـث‎ ‏ـثـ‎ ‏ثـ‎ ‏ث‎ se s th [s]
‏ـج‎ ‏ـجـ‎ ‏جـ‎ ‏ج‎ dżim j [d͡ʒ]
‏ﭻ‎ ‏ﭽ‎ ‏ﭼ‎ ‏ﭺ‎ cze cz ch [t͡ʃ]
‏ـح‎ ‏ـحـ‎ ‏حـ‎ ‏ح‎ he h [h]
‏ـخ‎ ‏ـخـ‎ ‏خـ‎ ‏خ‎ che ch kh [x]
‏ـد‎     ‏د‎ dal d d [d]
‏ـذ‎     ‏ذ‎ zal z dh [z]
‏ـر‎     ‏ر‎ re r r [ɾ]
‏ـز‎     ‏ز‎ ze z z [z]
‏ﮋ‎     ‏ژ‎ że ż ż [ʒ]
‏ـس‎ ‏ـسـ‎ ‏سـ‎ ‏س‎ sin s s [s]
‏ـش‎ ‏ـشـ‎ ‏شـ‎ ‏ش‎ szin sz sh [ʃ]
‏ـص‎ ‏ـصـ‎ ‏صـ‎ ‏ص‎ sad s [s]
‏ـض‎ ‏ـضـ‎ ‏ضـ‎ ‏ض‎ zad z [z]
‏ـط‎ ‏ـطـ‎ ‏طـ‎ ‏ط‎ tejn t [t]
‏ـظ‎ ‏ـظـ‎ ‏ظـ‎ ‏ظ‎ zejn z [z]
‏ـع‎ ‏ـعـ‎ ‏عـ‎ ‏ع‎ ejn '[1] ' [ʔ]
‏ـغ‎ ‏ـغـ‎ ‏غـ‎ ‏غ‎ ghejn gh gh [ɣ], [ɡ]
‏ـف‎ ‏ـفـ‎ ‏فـ‎ ‏ف‎ fe f f [f]
‏ـق‎ ‏ـقـ‎ ‏قـ‎ ‏ق‎ ghaf gh q [ɡ], [ɣ][2],
‏ـك‎ ‏ـكـ‎ ‏كـ‎ ‏ك‎ kaf k k [k]
‏ﮓ‎ ‏ﮕ‎ ‏ﮔ‎ ‏گ‎ gaf g g [g]
‏ـل‎ ‏ـلـ‎ ‏لـ‎ ‏ل‎ lam l l [l]
‏ـم‎ ‏ـمـ‎ ‏مـ‎ ‏م‎ mim m m [m]
‏ـن‎ ‏ـنـ‎ ‏نـ‎ ‏ن‎ nun n n [n]
‏ـو‎     ‏و‎ waw w, o, u, ou v, ō, ū, ow [v], [uː], [o], [ow]
‏ـه‎ ‏ـهـ‎ ‏هـ‎ ‏ه‎ he (-)[3] h [h]
‏ـي‎ ‏ـيـ‎ ‏يـ‎ ‏ي‎ je j, i, aj, ej, ij y, ī, ay, ey, iy [j], [i], [ɒː]
Znaki diakrytyczne Transkrypcja / transliteracja
znak nazwa znaku transkrypcja transliteracja (zmodyfikowana ONZ 1972) transkrypcja IPA
‏ء‎ hamza (nad "he" niemym nazywana "krótkim ja" (ja-je kutah)[4]) '[1] ʾ
‏آ‎ madde[5] a ā [ɒ:]
‏ـَ‎ fathe/zebar[6] a a [æ]
‏ـُ‎ zamme/pisz o o [ɒ]
‏ـِ‎ kasre/zir e e [e]

Przypisy

edytuj
  1. a b Zapis stosowany tylko między samogłoskami, w pozostałych przypadkach pomija się.
  2. W niektórych dialektach [q].
  3. H nieme.
  4. Zasady ortografii perskiej ustanowione przez Farhangestan, s. 20, 28.
  5. Występuje wyłącznie razem z alefem.
  6. Zasady ortografii perskiej ustanowione przez Farhangestan, s. 20.