Wnory-Pażochy
Wnory-Pażochy – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, w gminie Kulesze Kościelne[5][6].
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
86 |
| Kod pocztowy |
18-208[4] |
| Tablice rejestracyjne |
BWM |
| SIMC |
0400538[5] |
Położenie na mapie gminy Kulesze Kościelne  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wysokomazowieckiego  | |
 53°00′48″N 22°35′36″E/53,013333 22,593333[1]
| |
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Bartłomieja Apostoła w Kuleszach Kościelnych[7].
Historia edytuj
Wieś założona prawdopodobnie w XVI w. przez potomków Wnora, przybysza ze wsi Kłoski z Ziemi łęczyckiej i założyciela Wnorów Starych. Zamieszkiwana przez drobną szlachtę herbu Rola[8].
W roku 1456 książę mazowiecki Konrad nadał przywileje Mikołajowi ze wsi Wnory, określając jego herb. W 1528 r. rycerze z wsi Wnory wystawili 12 koni na pospolite ruszenie.
Wnory Pażochy pojawiają się w zapiskach sądowych z 1580 r. Nazwa Pażochy pochodzi od pobliskich bagien. Pierwszym znanym osadnikiem w tej wsi był Jan Wnorowski i jego synowie: Kasper i Samuel. Na początku XVII wieku notuje się tu rodzinę Dąbrowskich herbu Dąbrowa. W 1617 roku Piotr Dąbrowski posiadał działy ziemi również w Wiechach[9].
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich podaje, że w roku 1827 we Wnorach-Pażochach, należących do parafii Kulesze, w 21 domach żyło 122 mieszkańców[10].
W 1828 r. notowano tu niewielką szkółkę parafialną, w której uczyło się 5 chłopców. Nauczycielem był Grodzki[9].
W czasie uwłaszczenia z 1864 roku powstało tutaj 7 gospodarstw chłopskich na 22 morgach ziemi. W 1867 Wnory Pażochy włączono do gminy Piszczaty. W końcu XIX w. miejscowy folwark liczył 657 morgów ziemi (w tym 282 morgi nieużytków - tzw. Bieli Pażochowskiej). W 1891 we wsi mieszkało 23 drobnoszlacheckich gospodarzy, pracujących na 263 ha ziemi. Średnie gospodarstwo miało obszar 11,4 ha.
W 1921 r. w miejscowości było 22 domy i 147 mieszkańców. Obok istniał niewielki folwark złożony z dwóch domów mieszkalnych oraz zabudowań gospodarczych. Mieszkało w nim 39 osób, w tym 1 ewangelik. Według Księgi Adresowej Polski właścicielem folwarku (360 ha) był Henryk Syczewski.
W okresie międzywojennym działał tu wiatrak, własność J. Dąbrowskiego[9].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 149351
- ↑ Wieś Wnory-Pażochy w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-02-05] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1470 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ Katalog zabytków sztuki, Województwo łomżyńskie, Pod redakcją M. Kałamajskiej-Saeed, Ciechanowiec, Zambrów, Wysokie Mazowieckie i okolice, PAN Instytut Sztuki, Warszawa 1986, str. 87
- ↑ a b c Gmina Kulesze Kościelne :: Powiat Wysokomazowiecki :: Województwo podlaskie | Historia [online], www.kuleszek.pl [dostęp 2017-11-27] (pol.).
- ↑ Wnory (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 724.