Andrew Hill (ur. 30 czerwca 1931 w Chicago, zm. 20 kwietnia 2007 w Jersey City) – amerykański pianista i kompozytor jazzowy[1][2][3][4][5][6][7].

Andrew Hill
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

30 czerwca 1931
Chicago

Pochodzenie

amerykańskie

Data i miejsce śmierci

20 kwietnia 2007
Jersey City

Instrumenty

fortepian, czelesta, klawesyn

Gatunki

jazz, avant-garde jazz, bebop, hard bop, post-bop, modal jazz

Zawód

muzyk, kompozytor

Aktywność

19542007

Wydawnictwo

Blue Note, East Wind, Soul Note, SteepleChase, Freedom, Palmetto

Powiązania

Walt Dickerson, Joe Henderson, Bobby Hutcherson, Rahsaan Roland Kirk, Hank Mobley, Jimmy Woods, Reggie Workman

Strona internetowa

Życiorys

edytuj

Urodził się w Chicago w rodzinie Williama Roberta i Hattie Hillów, miał brata Williama Roberta Jr.[8]. Dorastał w dzielnicy South Side[5]. W dzieciństwie i jako nastolatek śpiewał, grał na akordeonie i stepował[9]. W wieku 13 lat zaczął grać na fortepianie, a jego pasję podsycał pianista jazzowy Earl Hines. Inny jazzman, Bill Russo, polecił go uwadze kompozytora Paula Hindemitha, pod którego kierunkiem młody pianista prywatnie studiował w latach 1950-1952[6]. Koncertował od roku 1952, m.in. u boku Charliego Parkera latem 1953 w Graystone Ballroom w Detroit. W połowie lat 50. odbywał próby z Milesem Davisem, współpracował również z takimi muzykami, jak wokalistka Dinah Washington czy tenorzysta Coleman Hawkins[9]. W 1956 zorganizował własne trio (Malachi Favors – kontrabas, James Slaughter – perkusja) i zarejestrował debiutancki album So In Love, który wydany został przez Warwick Records kilka lat później[9].

W 1961 przeniósł się do Nowego Jorku, a później na krótko wyjechał w okolice Los Angeles, gdzie grywał dla przykładu z multiinstrumentalistą Rahsaanem Rolandem Kirkiem bądź alcistą Jimmym Woodsem. Po powrocie do Wielkiego Jabłka poświęcił się rozwijaniu własnej kariery i rozpoczął kilkuletnią (1963-1970) współpracę z wytwórnią Blue Note Records, dla której nagrywał zarówno jako lider, jak też sideman. Pod jej szyldem ukazały się takie jego płyty, jak Black Fire, Judgment! czy Point of Departure, w której powstaniu udział wzięli wyborni muzycy, wśród nich perkusista Tony Williams, trębacz Kenny Dorham, a także saksofonista, klarnecista i flecista Eric Dolphy. Jako muzyk towarzyszący Hill nagrywał m.in. z wibrafonistą Bobbym Hutchersonem oraz tenorzystami Hankiem Mobleyem i Joem Hendersonem[6].

Po wygaśnięciu kontraktu z Blue Note, w latach 70. i 80. wiązał się z kilkoma innymi wytwórniami, choćby East Wind, Freedom, Soul Note czy SteepleChase[10]. Dodatkowo zarabiał na życie obejmując na różnych uczelniach (np. Colgate University w stanie Nowy Jork) rozmaite stanowiska akademickie, pracował również dla Smithsonian Institution[11]. Większość z tych lat spędził jednak na Zachodnim Wybrzeżu, dając wykłady, prowadząc warsztaty i koncertując w takich miejscach, jak więzienia, szpitale lub domy opieki społecznej[9]. Od czasu do czasu występował też na międzynarodowych festiwalach muzyki (Szwajcaria 1975, Japonia 1976, Włochy 1980)[2]. Występ na festiwalu jazzowym w Montreux udokumentowano albumem Live at Montreux[12].

W roku 1990 objął posadę starszego wykładowcy na Uniwersytecie Stanowym w Portland. W połowie lat 90. wrócił do Nowego Jorku[13]. Serią występów i nagrań ponownie zwrócił na siebie większą uwagę, choćby za sprawą występów ze sformowanym przez siebie w 1998 Point of Departure Sextet (obok Hilla: saksofoniści Marty Ehrlich i Greg Tardy, trębacz Ron Horton, kontrabasista Scott Colley, perkusista Billy Drummond), którego nazwa bezpośrednio nawiązywała do słynnej płyty pianisty z 1965 roku. Grupa ta koncertowała m.in. podczas Texaco Jazz Festival oraz w różnych nowojorskich klubach. Z sekstetem zarejestrował płytę "Dusk", wyróżnioną jako album roku 2001 przez magazyny „Down Beat” i „JazzTimes[6].

Ostatni występ publiczny Hilla miał miejsce trzy tygodnie przed jego śmiercią, 29 marca 2007 w Kościele Świętej Trójcy na Manhattanie. Pod koniec życia zmagał się z rakiem płuc. Zmarł w swoim domu w Jersey City[14].

Uznanie i nagrody

edytuj

Zaliczany do grona wybitnych pianistów i kompozytorów jazzowych pokroju Theloniousa Monka i Cecila Taylora, uznawany za oryginalnego i spontanicznego, unikającego w grze i twórczości klisz muzyka, indywidualistę, wymykającego się łatwemu zaszufladkowaniu i prostej kategoryzacji[2][6].

W 1997 został uhonorowany Lifetime Achievement Award przez Jazz Foundation of America, w 2003 otrzymał Jazzpar Prize[15], zaś w 2007 i 2008, już pośmiertnie – przyznano mu, kolejno, doktorat honoris causa Berklee College of Music[16] oraz nagrodę NEA Jazz Master[17].

Życie osobiste

edytuj

Dwukrotnie żonaty, w latach 1963-1989 z Laverne Gillette, od 1992 do śmierci w 2007 z Janice Robinson Hill[13].

Dyskografia

edytuj

Opracowano na podstawie materiału źródłowego[1][3][7][10][18][19].

Jako lider

edytuj

Blue Note Records:

East Wind Records:

  • Blue Black (1975)
  • Hommage (1975)
  • Nefertiti (1976)

Soul Note:

  • Strange Serenade (1980)
  • Faces of Hope (1980)
  • Shades (1986)
  • Verona Rag (1986)

SteepleChase Records:

  • Invitation (1974)
  • Divine Revelation (1975)

Freedom Records:

  • Spiral (1975)
  • Live at Montreux (1975)

Palmetto Records:

  • Dusk (1999)
  • A Beautiful Day (2002)

Inne wytwórnie:

  • So In Love (Warwick Records) (1960)
  • From California with Love (Artists House) (1979)
  • Dreams Come True (Joyous Shout!) (1993)
  • Les Trinitaires (Jazz Friends) (1998)
  • The Day the World Stood Still (Stunt Records) (2003)

Kompilacje:

  • Mosaic Select 16: Andrew Hill (Mosaic Records) (2005)
  • Mosaic Select 23: Andrew Hill-Solo (Mosaic Records) (2007)

Jako sideman

edytuj

Walt Dickerson:

  • To My Queen (New Jazz, 1962)

Rahsaan Roland Kirk:

  • Domino (Mercury, 1962)

Jimmy Woods:

  • Conflict (Contemporary, 1963)

Hank Mobley:

  • No Room for Squares (Blue Note, 1963)

Joe Henderson:

  • Our Thing (Blue Note, 1963)

Bobby Hutcherson:

Russel Baba:

  • Earth Prayer (1992)

Reggie Workman:

  • Summit Conference (1994)

Greg Osby:

  • The Invisible Hand (Blue Note, 2000)

Przypisy

edytuj
  1. a b Richard Cook, Brian Morton: The Penguin Guide to Jazz Recordings. Penguin, 2008, s. 701-704. ISBN 83-87422-05-3. (ang.).
  2. a b c Ian Carr, Digby Fairweather, Brian Priestley: The Rough Guide to Jazz (Second Edition). Rough Guides, 2000, s. 347-348. ISBN 1-85828-528-3. (ang.).
  3. a b Dionizy Piątkowski: Encyklopedia Muzyki Popularnej – JAZZ. Oficyna Wydawnicza Atena, 2005, s. 377-378. ISBN 83-87422-05-3. (pol.).
  4. Andrew Hill strona oficjalna. www.andrewhilljazz.com. [dostęp 2015-10-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-10)]. (ang.).
  5. a b Andrew Hill w All About Jazz. www.allaboutjazz.com. [dostęp 2015-10-23]. (ang.).
  6. a b c d e Chris Kelsey: Biografia Andrew Hilla w AllMusic. www.allmusic.com. [dostęp 2015-10-23]. (ang.).
  7. a b Andrew Hill w Rate Your Music. rateyourmusic.com. [dostęp 2015-10-23]. (ang.).
  8. Skrótowa biografia Andrew Hilla na stronie oficjalnej artysty. www.andrewhilljazz.com. [dostęp 2015-10-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-02)]. (ang.).
  9. a b c d Howard Mandel: Biografia Andrew Hilla na stronie oficjalnej artysty. www.andrewhilljazz.com. [dostęp 2015-10-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ang.).
  10. a b Andrew Hill w Discogs. www.discogs.com. [dostęp 2015-10-23]. (ang.).
  11. Dionizy Piątkowski: Encyklopedia Muzyki Popularnej – JAZZ. Oficyna Wydawnicza Atena, 2005, s. 261. ISBN 83-87422-05-3. (pol.).
  12. Ken Dryden: Andrew Hill "Live at Montreux" review. www.allmusic.com. [dostęp 2015-10-23]. (ang.).
  13. a b Matt Schudel: Nekrolog Andrew Hilla w „The Washington Post”. www.washingtonpost.com. [dostęp 2015-10-23]. (ang.).
  14. Ben Ratliff: Nekrolog Andrew Hilla w „The New York Times”. www.nytimes.com. [dostęp 2015-10-23]. (ang.).
  15. Jazzpar Prize. www.jazzpar.dk. [dostęp 2015-10-23]. (ang.).
  16. „Gloria and Emilio Estefan, the Edge, and Andrew Hill Honored”. www.berklee.edu. [dostęp 2015-10-23]. (ang.).
  17. Profil Andrew Hilla na stronie NEA Jazz Masters. www.arts.gov. [dostęp 2015-10-23]. (ang.).
  18. Dyskografia Andrew Hilla na stronie oficjalnej artysty. www.andrewhilljazz.com. [dostęp 2015-10-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ang.).
  19. Dyskografia Andrew Hilla w AllMusic. www.allmusic.com. [dostęp 2015-10-23]. (ang.).

Bibliografia

edytuj
  • >Richard Cook, Brian Morton: The Penguin Guide to Jazz Recordings, Penguin 2008, ISBN 978-0-14-103401-0. (ang.)
  • >Dionizy Piątkowski, Encyklopedia Muzyki Popularnej – JAZZ, Oficyna Wydawnicza Atena 2005, ISBN 83-87422-05-3. (pol.)
  • >The Rough Guide to Jazz (Second Edition), ed. by Ian Carr, Digby Fairweather, Brian Priestley, Rough Guides 2000, ISBN 1-85828-528-3. (ang.)

Linki zewnętrzne

edytuj