Antonina Podgórska-Dybizbańska

Antonina Podgórska-Dybizbańska (ur. 15 sierpnia 1879 w Krakowie, zm. 11 lipca 1953 w Poznaniu[1]) – polska aktorka teatralna.

Antonina Podgórska-Dybizbańska
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

15 sierpnia 1879
Kraków

Data i miejsce śmierci

11 lipca 1953
Poznań

Zawód, zajęcie

aktorka teatralna

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Wawrzyn Akademicki

Życiorys edytuj

Była córką Stanisława Podgórskiego i Katarzyny. Początkowo pobierała nauki u Anastazego Trapszy, a od 1895 występowała w Częstochowie i Dąbrowie Górniczej w zespole Czesława Janowskiego, jak również w Lublinie i Sosnowcu, a także w ogródkowych teatrach Warszawy. Od 1901 do 1906 grała na deskach Teatru Polskiego w Poznaniu. W latach 1906–1910 i 1911–1913 występowała w Wilnie u Nuny Młodziejowskiej-Szczurkiewiczowej i jej męża, Bolesława. Od 1913 do 1918 powróciła do poznańskiego Teatru Polskiego, a w latach następnych występowała w zespole objazdowym swojego męża, Ludwika Dybizbańskiego, jeżdżąc po Wielkopolsce i Pomorzu. W sezonie 1921/1922 (za dyrekcji męża) grała w poznańskim Teatrze Narodowym. W kolejnych latach występowała w Łodzi i Katowicach (1922–1924), w Teatrze Miejskim w Bydgoszczy (1926–1938) i znowu w Teatrze Polskim w Poznaniu (1938–1939)[1][2].

Podczas okupacji niemieckiej przebywała w Poznaniu, powróciwszy na scenę Teatru Polskiego niezwłocznie po pozbyciu się Niemców i grała tam do śmierci[1][2].

Twórczość edytuj

Przez cały okres swojej działalności artystycznej występowała w zróżnicowanym repertuarze, początkowo grając role dziewczęce, np. Anielę ze Ślubów panieńskich. Odznaczała się dużym wyczuciem estetycznym i wysoką kulturą aktorską. Największe sukcesy odniosła w rolach dramatycznych, takich jak Maryla w Dziadach, Balladyna, Jewdocha w Sędziach, czy Ofelia w Hamlecie. Nie stroniła również od ról charakterystycznych, np. Pani Dulskiej z Moralności Pani Dulskiej lub Szambelanowej z Pana Jowialskiego[1][2].

Rodzina edytuj

21 października 1909 w kościele Bernardynów w Wilnie wyszła za mąż za Ludwika Dybizbańskiego[3]. Małżeństwo pozostało bezdzietne[1].

Odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Elżbieta Szczawińska, hasło [w:] Wielkopolski Słownik Biograficzny, PWN, Warszawa-Poznań, 1981, s. 165, 578– 579, ISBN 83-01-02722-3.
  2. a b c Antonina Podgórska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2021-04-08].
  3. Orędownik, 1909.10.28, R. 39, Nr 247, s. 3.
  4. M.P. z 1951 r. nr 18, poz. 233 „za zasługi w pracy zawodowej”.
  5. M.P. z 1937 r. nr 257, poz. 407 „za zasługi dla polskiej sceny”.