Arrigo Boito, właśc. Enrico Giuseppe Giovanni Boito (ur. 24 lutego 1842 w Padwie, zm. 10 czerwca 1918 w Mediolanie) − włoski poeta, kompozytor i librecista, syn włoskiego malarza miniaturzysty i polskiej hrabianki Józefiny Radolińskiej herbu Leszczyc[1].

Arrigo Boito
Ilustracja
Imię i nazwisko

Enrico Giuseppe Giovanni Boito

Data i miejsce urodzenia

24 lutego 1842
Padwa

Data i miejsce śmierci

10 czerwca 1918
Mediolan

Narodowość

włoska

Dziedzina sztuki

muzyka

Epoka

romantyzm

Ważne dzieła

opera Mefistofeles

Odznaczenia
Kawaler Orderu Świętych Maurycego i Łazarza (Królestwo Włoch) Komandor Orderu Korony Włoch Order Sabaudzki Cywilny (Włochy)

Jako poeta był głównym reprezentantem modernizującego ugrupowania Scapigliatura („Rozczochrani”), autorem jego programowych wierszy i poematów (Dwoistość).

Przypisuje mu się anonimowe przekłady na język włoski Pana Tadeusza i fragmentów Dziadów A. Mickiewicza.

Autor dwóch oper (Mefistofeles i Neron) oraz librett m.in. dla A. Ponchiellego i G. Verdiego.

Największym jego dziełem była opera Mefistofeles, oparta na Fauście Johanna Wolfganga von Goethego. Napisał też operę Neron, jednak do historii przeszedł głównie jako autor libretta do Otella i Falstaffa Giuseppe Verdiego oraz, choć w nieco mniejszym stopniu, Giocondy Amilcare Ponchiellego.

Studia, w zakresie teorii muzyki, gry na skrzypcach i fortepianie odbył w mediolańskim konserwatorium. Z tego okresu pochodzą kompozycje, jakie Boito pisał wspólnie z F. Facciem. Po studiach nawiązał kontakt z takimi twórcami, jak: Victor Hugo, Hector Berlioz, Gioacchino Rossini, a przede wszystkim Giuseppe Verdi.

Mając polskie korzenie, artysta odwiedzał kilkakrotnie obszar ojczyzny swojej matki. W 1862 roku przebywał w Wielkopolsce, w majątku swojej przyrodniej siostry − Tekli Karśnickiej. Podróże te zaowocowały polskimi motywami w kompozycjach Boito.

Arrigo Boito był także uczestnikiem walk z okresu Risorgimento po stronie Giuseppe Garibaldiego, krytykiem muzycznym (publikował m.in. w „Gazzetta musicale di Milano” i „Perseveranza”), doktorem honoris causa Uniwersytetu w Cambridge, senatorem Królestwa Włoch, dyrektorem konserwatorium muzycznego w Parmie oraz poetą, pisarzem i tłumaczem, a także miłośnikiem dzieł Richarda Wagnera. Krytyką włoskiego stylu operowego naraził się środowisku z Verdim na czele. Do ich pojednania doszło w 1873 roku.

Arrigo Boito zmarł w Mediolanie w 1918 roku.

Był odznaczony włoskimi krzyżami kawalerskimi Orderu śś. Maurycego i Łazarza w 1877 i Orderu Sabaudzkiego Cywilnego w 1888 oraz krzyżem komandorskim Orderu Korony[2].

Przypisy edytuj

  1. Henryk Swolkień, Arrigo Boito. Poeta i muzyk, Warszawa. PIW, 1988, s. 12.
  2. BOITO Arrigo. [w:] Senatori d’Italia » Senatori del Regno (1848-1943) » Scheda Senatore [on-line]. senato.it (Senato della Repubblica). [dostęp 2022-11-09]. (wł.).

Bibliografia edytuj

  • Arrigo Boito (1842–1918). classical.net. [dostęp 2015-08-12]. (ang.).
  • Kolekcja „La Scala” nr 68 Mefistofeles, Oxford Educational, Polskie Media Amer.Com S.A., 2008, ISBN 978-83-252-0318-4.
  • Wielka Encyklopedia Świata, t. 2 str. 138, Oxford Educational, Polskie Media Amer.Com S.A., 2003, ISBN 83-7325-542-7.
  • Henryk Swolkień, Arrigo Boito. Poeta i muzyk, Warszawa, PIW, 1988.

Linki zewnętrzne edytuj