Arrigo Boito
Arrigo Boito, właśc. Enrico Giuseppe Giovanni Boito (ur. 24 lutego 1842 w Padwie, zm. 10 czerwca 1918 w Mediolanie) − włoski poeta, kompozytor i librecista, syn włoskiego malarza miniaturzysty i polskiej hrabianki Józefiny Radolińskiej h. Leszczyc[1].
| ||
![]() | ||
Imię i nazwisko | Enrico Giuseppe Giovanni Boito | |
Data i miejsce urodzenia | 24 lutego 1842 Padwa | |
Data i miejsce śmierci | 10 czerwca 1918 Mediolan | |
Narodowość | włoska | |
Dziedzina sztuki | muzyka | |
Epoka | romantyzm | |
Ważne dzieła | ||
opera Mefistofeles |
Jako poeta był głównym reprezentantem modernizującego ugrupowania „Scapigliatura” (Rozczochrani), autorem jego programowych wierszy i poematów („Dwoistość”).
Przypisuje mu się anonimowe przekłady na włoski „Pana Tadeusza” i fragmentów „Dziadów” A. Mickiewicza.
Autor dwóch oper (Mefistofeles i Neron) oraz librett m.in. dla A. Ponchiellego i G. Verdiego.
Największym jego dziełem była opera Mefistofeles, oparta na Fauscie Goethego. Napisał też operę Neron, jednak do historii przeszedł głównie jako autor libretta do Otella i Falstaffa Giuseppe Verdiego i, choć w nieco mniejszym stopniu, Giocondy Amilcare Ponchiellego i innych.
Studia, w zakresie teorii muzyki, gry na skrzypcach i fortepianie odbył w mediolańskim konserwatorium. Z tego okresu pochodzą kompozycje, jakie Boito pisał wspólnie z F. Facciem. Po studiach nawiązał kontakt z takimi twórcami, jak: Victor Hugo, Hector Berlioz, Gioacchino Rossini, a przede wszystkim Giuseppe Verdi.
Mając polskie korzenie, artysta odwiedzał kilkakrotnie ojczyznę swojej matki. W roku 1862 przebywał w Wielkopolsce, w majątku swojej przyrodniej siostry − Tekli Karśnickiej. Podróże te zaowocowały polskimi motywami w kompozycjach Boito.
Arrigo Boito to także uczestnik walk, po stronie Garibaldiego, krytyk muzyczny (m.in. Gazzetta musicale di Milano czy Perseveranza), doktor honoris causa uniwersytetu w Cambridge, senator Królestwa Włoch, dyrektor konserwatorium muzycznego w Parmie oraz poeta, pisarz i tłumacz, a także miłośnik dzieł Ryszarda Wagnera. Krytyką włoskiego stylu operowego naraził się środowisku z Verdim na czele. Do ich pojednania doszło w roku 1873.
Arrigo Boito zmarł w Mediolanie w roku 1918.
PrzypisyEdytuj
- ↑ Henryk Swolkień, Arrigo Boito. Poeta i muzyk, Warszawa. PIW, 1988, s. 12.
BibliografiaEdytuj
- Arrigo Boito w AllMusic (ang.)
- Arrigo Boito (1842 - 1918) (ang.). classical.net. [dostęp 2015-08-12].
- Kolekcja „La Scala” nr 68 Mefistofeles, Oxford Educational Sp. z o.o., Polskie Media Amer.Com S.A., 2008, ISBN 978-83-252-0318-4.
- Wielka Encyklopedia Świata, t. 2 str. 138, Oxford Educational Sp. z o.o., Polskie Media Amer.Com S.A., 2003, ISBN 83-7325-542-7.
- Henryk Swolkień, Arrigo Boito. Poeta i muzyk, Warszawa, PIW, 1988.
- ISNI: 0000 0001 0868 3967, 0000 0003 6868 0113
- VIAF: 9843477
- LCCN: n80010162
- GND: 118513028
- NDL: 00433736
- LIBRIS: 53hkll2p5748rs5
- BnF: 11892633n
- SUDOC: 027377059
- SBN: IT\ICCU\CFIV\026314
- NLA: 35852649
- NKC: jn20010601484
- BNE: XX1112346
- NTA: 068672519
- BIBSYS: 90388075
- CiNii: DA04100255
- Open Library: OL596581A, OL5733557A
- PLWABN: 9810662388505606
- NUKAT: n97039134
- NLI: 000197763, 001452635
- PTBNP: 26870
- CANTIC: a16312259
- LNB: 000037594
- NSK: 000045148
- BNA: 000022048
- CONOR: 18760803
- ΕΒΕ: 213797
- BLBNB: 000187545
- LIH: LNB:V*370338;=BK
- RISM: pe23635
- WorldCat: viaf-9843477