Blandfordiaceae

*Blandfordiaceae*
	; Blandfordia grandiflora
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	szparagowce
Rodzina	Blandfordiaceae
	Nazwa systematyczna
	Blandfordiaceae Dahlgren & Clifford; Fam. Monocot.: 155 (1985)
	Typ nomenklatoryczny
	Blandfordia Sm. (1804)
	Zasięg
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Blandfordiaceae – monotypowa rodzina roślin jednoliściennych z jednym rodzajem Blandfordia Sm., reprezentowanym we florze wschodniej Australii przez 4 gatunki^[4]. Nazwa naukowa rodzaju została nadana na cześć Georga Spencera-Churchilla, markiza Blandford, piątego księcia Marlborough^[5].

Morfologia edytuj

Pędy podziemne: Skrócone, bulwiaste kłącze.

Liście: Ulistnienie naprzemianległe, dwurzędowe. Liście równowąskie, siedzące, o szerokości 8 mm i długości do 1 metra, tworzące pochwę liściową okalającą kłącze. Szypułki wsparte u nasady dwoma wąskimi podkwiatkami. Nerwacja równoległa z wyraźną żyłką główną.

Kwiaty: Kwiaty obupłciowe, promieniste, szypułkowe, zebrane w wierzchołkowe grono. Okwiat pojedynczy, sześciolistkowy. Listki okwiatu zrośnięte do postaci koronowatej, dzwonkowatej rurki, czerwono-żółte, pomarańczowe lub żółte. Pręciki położone w dwóch okółkach (3+3). Nitki pręcików zrośnięte z okwiatem do ⅓-½ jego długości. Główki pręcików dołączone grzbietowo. Zalążnia trójkomorowa, u nasady zwężająca się do gynoforu. Szyjka słupka wzniesiona, krótka, zakończona pojedynczym, wierzchołkowo trójżeberkowanym znamieniem. Zalążki liczne, anatropowe, położone w dwóch rzędach na osiowych łożyskach.

Owoce: Torebki. Nasiona brązowe, z omszoną łupiną. Bielmo obfite, pozbawione skrobi. Zarodek równowąski, lekko skrzywiony^[6].

Biologia i ekologia edytuj

Rozwój: Wieloletnie geofity ryzomowe. Kwiaty większości gatunków są zapylane przez ptaki z rodziny miodojadów.

Siedlisko: Wrzosowiska, szczególnie sezonowo podmokłe. Rośliny występują przeważnie w strefie przybrzeżnej, na wysokości nie przekraczającej 1000 metrów. Kilka wyizolowanych populacji rośnie w Górach Niebieskich.

Cechy fitochemiczne: W roślinach obecny jest kwas chelidonowy. W liściach – glikozydy flawonowe oraz cyjanidowe.

Genetyka: Liczba chromosomów 2n wynosi 34 lub 54^[6].

Systematyka edytuj

Pozycja i podział rodziny według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)

Jeden z kladów w rzędzie szparagowców Asparagales w obrębie jednoliściennych. Pozycję filogenetyczną rodziny w obrębie rzędu przedstawia poniższy kladogram^[2].

←

storczykowate Orchidaceae

Boryaceae

Blandfordiaceae

Lanariaceae

	asteliowate Asteliaceae

	przyklękowate Hypoxidaceae

	Ixioliriaceae

	Tecophilaeaceae

Doryanthaceae

kosaćcowate Iridaceae

Xeronemataceae

złotogłowowate Asphodelaceae

	amarylkowate Amaryllidaceae

	szparagowate Asparagaceae

Podział rodziny

rodzaj: Blandfordia Sm.

Blandfordia cunninghamii Lindl., Edwards's Bot. Reg. 31: t. 18 (1845)
Blandfordia grandiflora R.Br., Prodr.: 296 (1810)
Blandfordia nobilis Sm., Exot. Bot. 1: 5 (1804)
Blandfordia punicea (Labill.) Sweet, Hort. Brit., ed. 2: 517 (1830)

Typ nomenklatoryczny

Gatunkiem typowym dla rodzaju jest Blandfordia nobilis Sm.^[7]

Zastosowanie edytuj

Blandfordia grandiflora o dużych, czerwono-żółtych kwiatach, jest uprawiana jako ozdobna roślina ogrodowa i na kwiaty cięte. Rośliny są trudne w uprawie, wymagają wilgotnej, torfowej gleby i stanowiska słonecznego lub lekko zacienionego. Są podatne na gnicie korzeni i wrażliwe na zaburzenia składników odżywczych w glebie^[8].

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).
↑ James Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – B. PlantSystematics.org. [dostęp 2010-10-24]. (ang.).
↑ Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-09-25]. (ang.).
↑ David Gledhill: The names of plants. Wyd. 4. Cambridge University Press, 2008, s. 72. ISBN 978-0-511-47376-0.
↑ ^a ^b H.T. Clifford i J.G. Conran: Blandfordiaceae. W: Klaus Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. T. 3: Flowering Plants. Monocotyledons. Lilianae (except Orchidaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 148-150. ISBN 3-540-64060-6. (ang.).
↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2011-09-24].
↑ GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, s. 145, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).

[indices-3] James Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – B. PlantSystematics.org. [dostęp 2010-10-24]. (ang.).

[kew-4] Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-09-25]. (ang.).

[5] David Gledhill: The names of plants. Wyd. 4. Cambridge University Press, 2008, s. 72. ISBN 978-0-511-47376-0.

[kub-6] H.T. Clifford i J.G. Conran: Blandfordiaceae. W: Klaus Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. T. 3: Flowering Plants. Monocotyledons. Lilianae (except Orchidaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 148-150. ISBN 3-540-64060-6. (ang.).

[7] Index Nominum Genericorum. [dostęp 2011-09-24].

[8] GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, s. 145, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[4]

[5]

[1]

[2]

[3]

[6]

[7]

[8]