Bronisław Najdzicz

Bronisław Najdzicz (ur. 7 listopada 1905 w Sielcu, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – nauczyciel, podporucznik piechoty rezerwy Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Bronisław Najdzicz
Ilustracja
Bronisław Najdzicz w mundurze podporucznika 5 Pułku Piechoty
podporucznik podporucznik
Data i miejsce urodzenia

7 listopada 1905
Sielec

Data i miejsce śmierci

wiosna 1940
Katyń

Przebieg służby
Lata służby

1929–1940

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

85 Pułk Strzelców Wileńskich,
5 Pułk Piechoty Legionów,
Batalion KOP „Słobódka II” (3 Pułk Piechoty KOP)

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa (kampania wrześniowa, agresja ZSRR na Polskę)

Późniejsza praca

nauczyciel

Życiorys edytuj

Urodził się 7 listopada 1905 w Sielcu jako syn Pawła i Konstancji z domu Gil. W latach 1924-1929 studiował w Państwowym Seminarium Nauczycielskim im. Stanisława Konarskiego w Święcianach. 15 maja 1929 zdał egzamin dyplomowy na nauczyciela szkół powszechnych i prywatnych. Następnie jako słuchacz odbył kurs w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Grudziądzu zakończony 1930. Został przydzielony do 85 Pułku Strzelców Wileńskich, który stacjonował w Nowej Wilejce. Został awansowany do stopnia podporucznika piechoty ze starszeństwem z 1 stycznia 1932 (lokata 3393). W 1933 został przeniesiony do 5 pułku piechoty Legionów w Wilnie. W 1934 jako podporucznik rezerwy piechoty przydzielony do 5 pp Leg. pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Święciany[1].

13 kwietnia 1939 został zmobilizowany do służby w batalionie „Słobódka II” Korpusu Ochrony Pogranicza, stacjonującego w Augustowie. Po wybuchu II wojny światowej podczas kampanii wrześniowej oddział od 13 września 1939 uczestniczył w walkach na Suwalszczyźnie, a 13 września 3 batalion został wraz z 3 pułkiem piechoty KOP przetransportowany na Wołyń w rejon Równe-Kostopol, gdzie po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 uczestniczył w walkach z wojskami sowieckimi. 21 września Bronisław Najdzicz został ranny w Kołkach nad rzeką Styr. 23 września w rejonie wsi Radoszyn pułk skapitulował. 24 września Najdzicz został aresztowany przez Sowietów. Był przetrzymywany w obozie w Kozielsku (jego pobyt potwierdził kpt. Tadeusz Dyderski; w tym czasie B. Najdzicz nadesłał do rodziny pocztówkę i w marcu 1940 list). Na wiosnę 1940 został zabrany do Katynia i tam został rozstrzelany przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Został pochowany na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu[2], gdzie w 1943 jego ciało zostało zidentyfikowane w toku ekshumacji prowadzonych przez Niemców pod numerem 3838[3] (przy zwłokach Bronisława Najdzicza została odnaleziona połowa znaku tożsamości z jego nazwiskiem)[4].

Jego żoną była Apolonia, z domu Starego (1909–1999, absolwentka Miejskiego Prywatnego Seminarium Nauczycielskiego Żeńskiego w Sanoku z 1929[5]), z którą wziął ślub 25 października 1932. Mieli córkę Barbarę (ur. 11 czerwca 1935) i do wojny zamieszkiwali w Brasławiu. 13 kwietnia 1940 żona i córka zostały deportowane w głąb ZSRR i trafiły w rejon Archangielska, a po dwóch latach zesłania opuściły ten obszar wraz z armią Andersa. Apolonia Najdzicz wybrała pobyt w Indiach i przebywała w osiedlu Valivade miasta Kolhapur; tam do 1947 pracowała jako nauczycielka[6][7] i w tym czasie poszukiwała informacji o losach męża. Po powrocie do Polski przez wiele lat była nauczycielką w Strachocinie[8]. Córka Bronisława i Apolonii Najdzicz, Barbara (1935–1982), była żoną Zbigniewa Paszty.

Upamiętnienie edytuj

 
Kamień przy Dębie Pamięci honorującym Bronisława Najdzicza w Strachocinie

W 2007 pośmiertnie został awansowany do stopnia porucznika[9].

29 października 2009, w ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, przy Zespole Szkół im. Ignacego Łukasiewicza w Strachocinie został zasadzony Dąb Pamięci honorujący Bronisława Najdzicza[10][11][12][13][14][15].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 89, 420.
  2. Księgi Cmentarne – wpis 2491.
  3. Katyń według źródeł niemieckich - 1943 r.. stankiewicze.com. [dostęp 2014-04-19].
  4. Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 116. ISBN 83-7001-294-9.
  5. Maria Tarnawska. Z dziejów Miejskiego Prywatnego Seminarium Nauczycielskiego Żeńskiego w Sanoku w latach 1923-1934. „Rocznik Sanocki”. VII, s. 194, 1995. 
  6. Obozy, konwenty i ośrodki pobytu uchodźców. kresy-siberia.org. [dostęp 2014-04-19].
  7. Andrzej Brygidyn: Żołnierskimi rzuceni losami. Sanok: 1997, s. 107. ISBN 83-87282-47-2.
  8. Apolonia Najdzicz została pochowana w części „Rymanowski” Cmentarza Centralnego w Sanoku.
  9. LISTA OSÓB ZAMORDOWANYCH W KATYNIU, CHARKOWIE, TWERZE I MIEDNOJE MIANOWANYCH POŚMIERTNIE NA KOLEJNE STOPNIE. policja.pl. [dostęp 2013-04-19].
  10. Wiadomości. strachocina.przemyska.pl. [dostęp 2014-04-19].
  11. Raport z uroczystości - Katyń... ocalić od zapomnienia. katyn-pamietam.pl. [dostęp 2014-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (19 kwietnia 2014)].
  12. Bartosz Błażewicz. Dęby katyńskie w Strachocinie. „Tygodnik Sanocki”, s. 5, Nr 46 (940) z 13 listopada 2009. 
  13. Dęby Pamięci o Katyniu. zsstrachocina.szkolnastrona.pl/. [dostęp 2014-04-19].
  14. 18 kwietnia 2011r. uczciliśmy 71 rocznicę „Zbrodni Katyńskiej". zsstrachocina.szkolnastrona.pl/. [dostęp 2014-04-19].
  15. Katyń - Pamiętamy!. zsstrachocina.szkolnastrona.pl/. [dostęp 2014-04-19].

Bibliografia edytuj