Brzeźnik (Wzgórza Trzebnickie)
Brzeźnik – wzgórze, wzniesienie, położone w obrębie Wzgórz Trzebnickich, w mikroregionie Grzbietu Trzebnickiego. Znajduje się w gminie Oborniki Śląskie. Wzniesienie pokryte jest częściowo lasem, a częściowo użytkami rolnymi. Jego wierzchołek położony jest na wysokości bezwzględnej wynoszącej 141,0 m n.p.m.
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Położenie | |
Pasmo | |
Wysokość |
141,0 m n.p.m. |
Położenie na mapie gminy Oborniki Śląskie | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |
Położenie na mapie powiatu trzebnickiego | |
51°21′01″N 16°52′22″E/51,350278 16,872778 |
Położenie i otoczenie edytuj
Brzeźnik jest częścią Wzgórz Trzebnickich}[1][2], będących mezoregionem o identyfikatorze 318.44 (według regionalizacji fizycznogeograficznej opracowanej przez Jerzego Kondrackiego)[1][2][3], należących do Wału Trzebnickiego (makroregion o indeksie 318.4)[1][4]. W ramach tych Wzgórz Trzebnickich wyróżnia się także mikroregion, obejmujący Brzeźnik – Grzbiet Trzebnicki (mikroregion o indeksie 318.444). Wzgórze to leży w północno-zachodniej części Grzbietu Trzebnickiego[1][2][5][6]. Pod względem regionalizacji przyrodniczo-leśnej wzgórze położone jest w mezoregionie Wzgórz Trzebnicko-Ostrzeszowskich[7].
Natomiast pod względem podziału administracyjnego wzniesienie jest położone na terenie gminy Oborniki Śląskie[5][8], w obrębie ewidencyjnym Osolin[9]. Gmina ta przynależy do powiatu Trzebnickiego w województwie dolnośląskim[5][8][10].
Na południe i wschód od Brzeźnika w ramach Grzbietu Trzebnickiego położona jest Morzęcińska Góra[5], a dalej w kierunku wschodnim rozciąga się Barani Masyw[11][12][13], w kierunku północnym Ostrysz, a po stronie zachodniej za linią kolejową[a] wznoszą się kolejne wzniesienia tego grzbietu: Osolińska Góra i Podlesiec. Wzniesienie leży pomiędzy następującymi miejscowościami: Morzęcin Mały (po stronie południowej), Osolin (po stronie zachodniej) i Brzezno Małe, przysiółek Osolina (po stronie północnej)[5].
Charakterystyka edytuj
Najwyższy punkt Brzeźnika osiąga wysokość bezwzględną wynoszącą 141,0 m n.p.m.[14] Masyw wzniesienia pokryty jest w części południowej lasem, a północny skłon zagospodarowany jest użytkami rolnymi[15][11][12]. Tutejsze lasy podlegają nadleśnictwu Oborniki Śląskie[15], leśnictwo Osola[16]. W rejonie wzniesienia po stronie zachodniej przepływa struga o nazwie Głównik[5][17] i zaraz za nią rzeka o nazwie Krępa[5][18]. Sam wierzchołek wzniesienia położony jest niemal na granicy lasu i pól. Las pokrywający wierzchołek jest lasem gospodarczym. Pod względem typu siedliskowego lasu określony został jako las mieszany świeży. W drzewostanie znajdują się takie gatunki drzew jak: dąb, sosna zwyczajna, brzoza brodawkowata i grab pospolity. Natomiast w podszycie oprócz wcześniej wymienionego grabu pospolitego występują takie gatunki roślin jak: leszczyna pospolita, czeremcha późna, kruszyna pospolita i jarząb pospolity[19].
Nazwa edytuj
Nazwa własna – Brzeźnik[5][20][21] – jest nazwą urzędową. Została ustalona i ujęta w państwowym rejestrze nazw geograficznych na podstawie Zarządzenia nr 70 z dnia 30 marca 1954 r. wydanego przez Prezesa Rady Ministrów (Monitor Polski z 1954 nr 38, poz. 516)[20][21]. Odnosi się ona do ukształtowania terenu należącego do rodzaju wzgórza, wzniesienia. W rejestrze tym przypisano jej identyfikator: PRNG – 206506, identyfikator IIP – PL.PZGiK.320.NGRP.206506. Podaje on następujące współrzędne geograficzne punktu głównego masywu: szerokość geograficzna – 51°21'01" N, długość geograficzna – 16°52'22" E. W rejestrze tym jest ważna od 2.08.2012 r.[20]
W czasie przynależności tego obszaru do Niemiec wzniesienie nosiło nazwę Mörder Berg[14][22].
Uwagi edytuj
- ↑ Jest to linią kolejową nr 271 biegnąca od stacji Wrocław Główny do stacji Poznań Główny[23].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Kondracki ↓, s. 278–280.
- ↑ a b c Bugaj-Nawrocka 2017 ↓, s. 20–22.
- ↑ PRNG 2023 ↓, PRNG: 141026 (Trzebnickie Wzgórza).
- ↑ PRNG 2023 ↓, PRNG: 141025 (Wał Trzebnicki).
- ↑ a b c d e f g h GUGiK 2024 ↓, Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych.
- ↑ PRNG 2023 ↓, PRNG: 141023 (Grzbiet Trzebnicki).
- ↑ Lasy Państwowe 2024 ↓, Reg. przyrodniczo-leśna.
- ↑ a b PRNG 2023 ↓, PRNG: 206504 (Brzeźnik).
- ↑ GUGiK 2024 ↓, Państwowy Rejestr Granic.
- ↑ UMWD 2024 ↓, BDOT10k.
- ↑ a b Gmina Oborniki Śląskie 2018 ↓, mapa.
- ↑ a b Zwoliński 2018 ↓, mapa.
- ↑ PRNG 2023 ↓, PRNG: 245079 (Barani Masyw).
- ↑ a b Prezes Rady Ministrów 1954 ↓, s. 463 (§ 1).
- ↑ a b Lasy Państwowe 2024 ↓, Nadleśnictwa.
- ↑ Lasy Państwowe 2024 ↓, Leśnictwa.
- ↑ PRNG 2023 ↓, PRNG: 166748 (Głównik).
- ↑ PRNG 2023 ↓, PRNG: 61845 (Krępa).
- ↑ Lasy Państwowe 2024 ↓, Adres leśny: 13-19-2-07-23 -g -00.
- ↑ a b c PRNG 2023 ↓, PRNG: 206506 (Brzeźnik).
- ↑ a b Prezes Rady Ministrów 1954 ↓, s. 443 (§ 1).
- ↑ UMWD historia 2024 ↓, Grossblatt (1883-1945), Messtischblatt (1905-1944).
- ↑ PKP PLK 2024 ↓, LK 271.
Bibliografia edytuj
- Bank Danych o Lasach, Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe [dostęp 2024-01-24] (pol.).
- Agnieszka Bugaj-Nawrocka , Zgrupowania lądowych pluskwiaków różnoskrzydłych (Hemiptera: Heteroptera) wybranych zbiorowisk roślinnych Wzgórz Trzebnickich, Katowice: Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, 2017 (pol.).
- Dawne mapy i plany miast (Geoportal Dolny Śląsk), Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego; Wydział Geodezji i Kartografii; Wojewódzki Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej [dostęp 2024-01-24] (pol.).
- Geoportal Dolny Śląsk, Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego; Wydział Geodezji i Kartografii; Wojewódzki Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej [dostęp 2024-01-24] (pol.).
- Geoportal Krajowy, Główny Urząd Geodezji i Kartografii – Geoportal Krajowy [dostęp 2024-01-24] (pol.).
- Gmina Oborniki Śląskie. Mapa rowerowa [PDF], Oficjalny serwis Gminy Oborniki Śląskie; Oficyna Wydawnicza Atut – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, 2018, ISBN 978-83-7977-380-0 [dostęp 2024-01-24] (pol.), Publikacja powstała w ramach projektu, którego liderem jest Agencja Rozwoju Aglomeracji Wrocławskiej SA w partnerstwie z gminą Oborniki Śląskie, gminą Wisznia Mała i miastem Oleśnica.
- Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski [PDF] (pol.).
- Mapa Interaktywna Linii Kolejowych, PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. [dostęp 2024-01-24] (pol.).
- Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – obiekty fizjograficzne [xlsx], Dane na dzień: 1 stycznia 2023 r., gov.pl, 14 maja 2021 [dostęp 2023-04-19] (pol.), Państwowy rejestr nazw geograficznych.
- Zarządzenie nr 70 Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 marca 1954 r. w sprawie przywrócenia i ustalenia urzędowych nazw obiektów fizjograficznych Dolnego i Górnego Śląska, „Monitor Polski, Dziennik Urzędowy Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”, poz. 516 (Nr A-38), Warszawa, 29 kwietnia 1954(pol.), Prezes Rady Ministrów: Józef Cyrankiewicz.
- Grzegorz Zwoliński (red.), Wzgórza Trzebnickie. Mapa dla rowerzystów i piechurów, wyd. IV, Studio PLAN, 2018, ISBN 978-83-66151-07-9 (pol.).