Charles Dutoit

szwajcarski dyrygent i skrzypek

Charles Édouard Dutoit (ur. 7 października 1936 w Lozannie)[1]szwajcarski dyrygent.

Charles Dutoit
Ilustracja
Charles Dutoit w 1984
Imię i nazwisko

Charles Édouard Dutoit

Data i miejsce urodzenia

7 października 1936
Lozanna

Pochodzenie

szwajcarskie

Instrumenty

skrzypce, altówka

Gatunki

muzyka poważna, muzyka współczesna

Zawód

dyrygent

Wydawnictwo

Decca, Deutsche Grammophon, EMI, Philips, Erato

Powiązania

Royal Philharmonic Orchestra, Orkiestra Filadelfijska, Orchestre symphonique de Montréal

Odznaczenia
Order Kanady – Oficer (Officer) Wielki Oficer Narodowego Orderu Quebecu (Kanada) Komandor Orderu Sztuki i Literatury (Francja) Oficer Orderu Sztuki i Literatury (Francja)

Życiorys

edytuj

Studiował grę na skrzypcach, teorię muzyki i dyrygenturę w Lausanne Conservatory, następnie w Conservatoire de Musique de Genève grę na altówce i instrumentację oraz dyrygenturę u Samuela Baud-Bovy’ego, jego mentorem był Ernest Ansermet. Naukę kontynuował w Accademia Musicale Chigiana w Sienie u Alceo Galliery i w Berkshire Music Center u Charlesa Müncha[1][2].

Był dyrygentem Berner Symphonie-Orchester (1967–1978), meksykańskiej Orquesta Sinfónica Nacional (1973–1975) i Göteborgs Symfoniker (1976–1979)[1][2]. W 1977 został dyrektorem artystycznym Orchestre symphonique de Montréal, pełniąc to stanowisko przez 25 lat[3][4]. W latach 1991–2001 był dyrektorem muzycznym Orchestre national de France. W 1996 został głównym dyrygentem Orkiestry Symfonicznej NHK w Tokio, a w latach 1998–2003 był jej dyrektorem muzycznym[1][3][4].

Od lat 90. przez 32 lata współpracował z Orkiestrą Filadelfijską, będąc dyrektorem artystycznym i pierwszym dyrygentem letnich koncertów w Mann Center oraz festiwalu w Saratoga Springs; w latach 2007–2012 był głównym dyrygentem i doradcą artystycznym orkiestry, a w sezonie 2012/2013 otrzymał honorowy tytuł dyrygenta laureata[4][5]. W latach 2009–2018 był dyrektorem artystycznym i pierwszym dyrygentem londyńskiej Royal Philharmonic Orchestra[4][6].

Dyrygował orkiestrami z Chicago, Bostonu, San Francisco, Nowego Jorku, Los Angeles, Londynu, Berlina, Paryża, Monachium, Moskwy, Sydney, Pekinu, Hongkongu i Szanghaju[4]. Kilkakrotnie koncertował w Polsce, dyrygując m.in. Orkiestrą Filharmonii Narodowej[7].

Specjalizuje się w muzyce francuskiej i rosyjskiej oraz ogólnie w muzyce tonalnej XX wieku. W repertuarze ma m.in. dzieła Berlioza, Saint-Saënsa, Czajkowskiego, Prokofjewa, Szostakowicza, Ravela i de Falli[1]. Jego ponad 200 nagrań dla wytwórni Decca, Deutsche Grammophon, EMI, Philips i Erato zdobyło wiele nagród i wyróżnień, w tym dwie nagrody Grammy[4].

Wielki oficer Ordre national du Québec (1995), oficer Orderu Kanady (1998) oraz oficer (1988) i komandor (1996) francuskiego Orderu Sztuki i Literatury (1996)[3].

W życiu prywatnym jego żonami były m.in. słynna pianistka Martha Argerich oraz znana kanadyjska skrzypaczka Chantal Juillet.

Zarzuty o molestowanie seksualne

edytuj

W 2018 upublicznione zostały zarzuty kilku kobiet wobec Dutoita o molestowanie seksualne w latach 1985–2010[5][6]. Mimo że zdaniem Dutoita zarzuty są bezpodstawne[5], ustąpił on wówczas w trybie natychmiastowym z zajmowanego stanowiska w Royal Philharmonic Orchestra[6]. Przeprowadzono też wewnętrzne dochodzenie w Orkiestrze Filadelfijskiej, które wykazało wiarygodność raportów w sprawie jego nadużyć seksualnych. Orkiestra Filadelfijska zerwała współpracę z Dutoitem i odebrała mu honorowy tytuł dyrygenta laureata[5]. Kilka innych czołowych orkiestr również zerwało z nim zawodowe stosunki, m.in. Orchestre symphonique de Montréal, Bostońska Orkiestra Symfoniczna i Filharmonia Nowojorska[6].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Charles Barber, Dutoit, Charles, Oxford Music Online. Grove Music Online, 20 stycznia 2001, DOI10.1093/gmo/9781561592630.article.08430, via Oxford University Press [dostęp 2021-05-21] (ang.).
  2. a b Evan Ware, Charles Dutoit [online], The Canadian Encyclopedia [dostęp 2021-05-21] (ang. • fr.).
  3. a b c Charles Dutoit [online], The Canadian Encyclopedia, 4 marca 2015 [dostęp 2021-05-21] (ang. • fr.).
  4. a b c d e f Charles Dutoit [online], The Philadelphia Orchestra, wrzesień 2017 [dostęp 2021-05-21] (ang.).
  5. a b c d Peter Dobrin, Philadelphia Orchestra finds claims of Charles Dutoit sexual harassment credible [online], The Philadelphia Inquirer, 8 listopada 2018 [dostęp 2021-05-21] (ang.).
  6. a b c d Michael Cooper, Charles Dutoit, Conductor Accused of Sexual Assault, Leaves Royal Philharmonic [online], The New York Times, 10 stycznia 2018 [dostęp 2021-05-21] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-13] (ang.).
  7. Jacek Marczyński, Charles Dutoit na Wielkanocnym Festiwalu Beethovenowskim poprowadzi Sinfonię Varsovię i dwa chóry Opery Narodowej i Filharmonii Narodowej [online], Rzeczpospolita, 1 kwietnia 2010 [dostęp 2021-05-21] (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj