Chojno-Wieś
Chojno-Wieś – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie szamotulskim, w gminie Wronki[3][4], ok. 15 km na zachód od Wronek.
| wieś | |
 Panorama wsi z południowego brzegu Warty | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2008) |
310 |
| Strefa numeracyjna |
67 |
| Kod pocztowy |
64-510[2] |
| Tablice rejestracyjne |
PSZ |
| SIMC |
0532731 |
Położenie na mapie gminy Wronki  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu szamotulskiego  | |
 52°41′56″N 16°12′42″E/52,698889 16,211667[1]
| |
| Strona internetowa | |
_(3).JPG)
_(4).JPG)
_(2).JPG)
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Chojno. W latach 1975–1998 wieś należała administracyjnie do województwa pilskiego.
Położenie
edytujWe wsi znajduje się przeprawa promowa przez rzekę Wartę.
Chojno to wieś znajdująca się w gminie Wronki, najbardziej wysunięta na zachód w tej gminie. Chojno leży na prawym brzegu rzeki Warty oraz na skraju Puszczy Noteckiej. Wieś podzielona jest na następujące części: Księże Pole, Wesołe Miasteczko, Zdrojek, Korbanie, Piaski, Kozi Rynek, Waliszewo, Cegielnia, Aplaga i Chojno Leśniczówka.
Wieś położona jest w okolicach wielu jezior oraz rzeki Warty, w bliskości lasów i wydm.
Wieś szlachecka Choino położona była w 1580 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego[5].
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0532754 | Lubowo Drugie | część wsi |
| 0532783 | Zdroje | część wsi |
Infrastruktura
edytujParafia chojeńska istnieje już od 19 marca 1917 r. i należy do parafii i znajdującego się 8 km dalej kościoła w Biezdrowie. W Chojnie znajdują się dwa cmentarze, jeden z nich to cmentarz ewangelicki, którego początki biorą się najprawdopodobniej od pierwszych osadników holenderskich, drugi z nich to cmentarz parafialny katolicki. W Chojnie znajduje się szkoła podstawowa, kształcenie w szkole obejmuje klasy I-VIII oraz zerówkę, dzieci z pobliskich miejscowości są również dowożone do tej szkoły. We wsi znajduje się Ochotnicza Straż Pożarna, biblioteka publiczna, dom kultury, poczta oraz boisko sportowe z amfiteatrem. Znajduje się tutaj również Dom Pomocy Społecznej dla mężczyzn niepełnosprawnych intelektualnie.
Nad jeziorem Radziszewo (Radziszewskim) znajduje się ok. 500 domków letniskowych. We wsi znajduje się wiele pomników przyrody.
Kultura
edytujWieś Chojno ma również swoje święto, nazwane jest ono „Dniami Chojna”, zaczynają się one 15 sierpnia. Chojno posiada również swój herb, zatwierdzony w 1998 r., wyłoniony w trakcie konkursu dla dzieci na zaprojektowanie herbu wsi.
W Chojnie znajduje się również mogiła resztek armii Napoleona, wracającej z "ataku na Moskwę". Mieszkańcy uczcili tę mogiłę w 1999 r. pamiątkową tablicą, która znajduje się na głazie w pobliżu szkoły. Również poległych w I wojnie światowej uczcili mieszkańcy podobną tabliczką.
Historia
edytujNa podstawie odkrycia w Chojnie cmentarzyska z młodszej epoki brązu (100–800 lat p.n.e.) stwierdzono, że pierwsze osady na tym terenie sięgają czasów słowiańskich. Według odkryć archeologów pierwsza osada słowiańska znajdowała się w pobliżu dzisiejszego młyna i jeziora o nazwie Chojno. W tym miejscu zlokalizowane było cmentarzysko. Miejsce to było sprzyjające, przy jeziorze i rzece, zapewniało ludności dostęp do wyżywienia pod postacią ryb i ptaków, bliskość lasów pozwalała na łowiectwo, a także na zbieractwo grzybów i jagód. Z powodu wyjałowienia gleb oraz przełowienia zwierzyny i ryb osadnicy zaczęli się przenosić w nowe miejsce, nazwane później Pogorzeliskiem. Osada znajdowała się około kilometra od obecnej wsi. Przeniesienie wsi w obecne miejsce było spowodowane przede wszystkim łatwym dostępem do zdrowej i czystej wody tzw. Zdrojku, zapewniło to mieszkańcom ochronę przed powodziami poprzez lokalizację na wysokim brzegu rzeki, stworzyło również dogodne warunki przeprawy przez rzekę do innych miejscowości, a także dało łatwiejszy dostęp do kościoła w Biezdrowie. Ważnym czynnikiem przychylającym się do lokalizacji na tym miejscu było coraz większe nastawienie mieszkańców na gospodarkę rolną i hodowlaną. Wieś położona w tym miejscu obfitowała w ryby i ptactwo. Ludność zajmowała się również zbieraniem owoców runa leśnego oraz pozyskiwaniem drewna i smoły drzewnej. Chojnie po raz pierwszy było wzmiankowane w 1284 r. – w Kodeksie Dyplomatycznym Wielkopolski. Przemysł II zatwierdził dawne i nadał nowe zezwolenie immunitetowe dla dóbr Tomisława, kasztelana poznańskiego z Szamotuł, między innymi dla wsi Chojno i zezwalał lokować wsie na prawie niemieckim. Przez 250 lat Chojno było w posiadaniu rodziny Ostrorogów, następnie Potockich oraz Radziwiłłów, a następnie Sapiehów. W 1737 r. Marianna Sapieha sprzedała ostrorowczyznę wraz z Chojnem Kwileckim z Kwilcza. Pierwsi osadnicy holenderscy pojawili się w latach 1692–1737, po których zostały charakterystyczne cmentarze ewangelickie. Podczas I rozbioru Polski Chojno stało się wsią przygraniczną z Prusami. Po klęsce Napoleona w Rosji w 1812 r. przez Chojno przeszła część jego wojsk, czego dowodem pozostała mogiła zbiorowa. Wielu chojnian brało czynny udział w pierwszej i drugiej wojnie światowej.
W roku 1902 w Chojnie założono OSP. W 1928 zakończono budowę kościoła Chrystusa Króla.
Po zakończeniu II wojny światowej Chojno i jego okolica za sprawą mieszkańców zaczęły odradzać się. W styczniu 1963 r. nastąpił podział sołectwa Chojno na trzy odrębne: Chojno-Wieś, Chojno-Młyn, Chojno-Błota, który obowiązuje do dnia dzisiejszego.
W latach 1996–2001 w Chojnie znajdował się urząd pocztowy z kodem 64-513. Po jego likwidacji we wsi pozostaje jedynie agencja pocztowa, a poczta znajduje się we Wronkach.
Związani z Chojnem
edytuj.jpg)
- Maria Walentyna Lisiecka (ur. 16.01.1846 Chojno[6], zm. 22.03.1936 Koszyce Małe) OSU. Wychowawczyni. Nauczycielka języka francuskiego. Przełożona klasztoru w Gnieźnie. Wygnana wraz z innymi siostrami przez władze pruskie, w ramach tzw. kulturkampfu[7]. W lipcu 1877 przybyła do Tarnowa, gdzie zorganizowała szkołę, pensjonat i kaplicę pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa. Razem z Urszulą Ledóchowską zreformowała tzw. konstytucje zakonu urszulanek[8]. Wieloletnia przełożona domów zakonnych w Tarnowie i Koszycach Małych, gdzie spędziła ostatnie lata życia.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 16091
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 147 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, t. I, Wielkopolska, Warszawa 1883, s. 5.
- ↑ e-kartoteka [online], e-kartoteka.net [dostęp 2020-03-20].
- ↑ Beata Banaś O.S.U., Przeniesienie urszulanek do Galicji [online].
- ↑ Z kroniki: Wyjazd matki Urszuli do Rzymu w 1907 roku - Siostry Urszulanki Serca Jezusa Konającego [online], urszulanki.pl [dostęp 2020-03-20] (pol.).
Bibliografia
edytuj- Planu Odnowy Miejscowości Chojno – Wieś, Uchwała Rady Miasta i Gminy Wronki nr XXIV/207/2008 z dnia 30 grudnia 2008 (archiwum 1 archwium 2)