Departament Kawalerii Ministerstwa Spraw Wojskowych

Departament Kawalerii Ministerstwa Spraw Wojskowych – organ pracy I wiceministra spraw wojskowych (do 31 lipca 1931 roku – II wiceministra) właściwy w sprawach kawalerii II Rzeczypospolitej.

Departament Kawalerii
Historia
Państwo

 Polska

Rozformowanie

1939

Organizacja
Dyslokacja

Warszawa

Podległość

MSWojsk.

Formowanie i zmiany organizacyjne

edytuj

10 sierpnia 1921 roku minister spraw wojskowych generał porucznik Kazimierz Sosnkowski rozkazem L. 4900/Org. ustalił organizację Ministerstwa Spraw Wojskowych na czas pokoju. Organizacja została przeprowadzona w dniach 22–25 sierpnia 1921 roku drogą reorganizacji i połączenia dotychczasowego MSWojsk. z oddziałami byłego Naczelnego Dowództwo Wojska Polskiego. W ramach wspomnianej reorganizacji został utworzony Departament II Jazdy. Departament powstał z połączenia Sekcji II Jazdy i Sekcji IV Wojsk Taborowych dotychczasowego Departamentu I Broni Głównych i Wojsk Taborowych MSWojsk. z Sekcją II Weterynaryjną dotychczasowego Departamentu IV Koni MSWojsk.[1][2].

W sierpniu 1923 roku w skład departamentu został włączony Wydział Remontu Departamentu X Spraw Poborowych MSWojsk[2].

29 kwietnia 1924 roku minister spraw wojskowych generał dywizji Władysław Sikorski, w związku z wprowadzeniem nowej organizacji kawalerii na stopie pokojowej, przemianował Departament II Jazdy na Departament II Kawalerii[3].

W sierpniu 1925 roku dokonano zmian w składzie osobowym departamentu. Ustanowiono stanowisko zastępcy szefa departamentu, zlikwidowano wydział kawalerii, a w jego miejsce utworzono wydział ogólny. Ponadto powołano samodzielny referat rachunkowo-budżetowy[4].

28 czerwca 1926 roku minister spraw wojskowych marszałek Polski Józef Piłsudski podporządkował Departament II Kawalerii II wiceministrowi spraw wojskowych[5].

19 maja 1927 roku Minister Spraw Wojskowych zniósł numerację departamentów, a dla dotychczasowego Departamentu II ustalił nazwę „Departament Kawalerii”[6].

31 lipca 1931 roku Minister Spraw Wojskowych przemianował, bez zmiany kompetencji, II wiceministra na I wiceministra spraw wojskowych oraz podporządkował mu departamenty (równorzędne organa), które dotychczas były bezpośrednio podporządkowane II wiceministrowi, w tym Departament Kawalerii[7].

W kwietniu 1938 roku przeprowadzono reorganizację departamentu. W jego skład wchodził wydział organizacyjny, wydział wyszkolenia i samodzielny referat studiów[8].

Organizacja departamentu w latach 1921–1939

edytuj
1921-1923[9] 1923 1938-1939
Wydział 1 Jazdy Wydział 1 Jazdy Wydział Organizacyjny
Wydział 2 Wojsk Taborowych Wydział 2 Wojsk Taborowych Wydział Wyszkolenia
Wydział 3 Służby Weterynaryjnej Wydział 3 Służby Weterynaryjnej Samodzielny Referat Studiów
Wydział Remontu

Obsada personalna departamentu

edytuj
Szefowie departamentu
Zastępcy szefa departamentu
Organizacja i obsada personalna w 1939

Pokojowa obsada personalna departamentu w marcu 1939 roku[12][a]:

  • szef departamentu – gen. bryg. Piotr Skuratowicz †1940 Charków
  • zastępca szefa departamentu – ppłk dypl. kaw. Włodzimierz Dunin-Żuchowski †1940 Charków
  • kier. referatu administracyjnego – rtm. adm. (kaw.) Jan I Domagalski
  • szef Wydziału Ogólnego – ppłk kaw. Julian Edmund Miller
  • kier. referatu ogólno-organizacyjnego – rtm. adm. (kaw.) Bronisław Fritz
  • kier. referatu budżetowego – mjr kaw. dr Otton Wiktor Edward Weldon †1940 Charków[14]
  • szef Wydziału Wyszkolenia – mjr kaw. Ryszard Stanisław Liwicki †1940 Charków[15]
  • kier. referatu wyszkolenia i szkół – mjr dypl. kaw. Józef Lidwin †1940 Charków[16]
  • kier. referatu regulaminów – mjr kaw. Stefan Dobrowolski[b]
  • kier. Samodzielnego Referatu Studiów – mjr dypl. kaw. Mieczysław Henryk Fiedler †1940 Charków[19]
  • referent – rtm. Władysław Stanisław Trzyszka[c]
  1. Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[13].
  2. Mjr Stefan Dobrowolski urodził się 24 lipca 1900 roku. W sierpniu 1939 roku został pomocnikiem attaché wojskowego w Londynie, w kwietniu 1941 roku został przeniesiony na stanowisko pomocnika attaché wojskowego w Waszyngtonie, następnie pełnił służbę na stanowisku attaché wojskowego w Meksyku. Po II wojnie światowej przebywał na emigracji w Meksyku[17][18]
  3. Rtm. Władysław Stanisław Trzyszka urodził się 3 czerwca 1898 roku w Kałuszu. Zmarł 19 listopada 1944 roku w Aleksandrii. Został pochowany na brytyjskim cmentarzu wojennym w dzielnicy Szatbi (Chatby). Przed śmiercią pełnił służbę w Dowództwie Jednostek Terytorialnych Egipt[20]

Przypisy

edytuj
  1. Czarnecka 2005 ↓.
  2. a b Böhm 1994 ↓, s. 113.
  3. Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 17 z 29 kwietnia 1924 roku, poz. 261.
  4. Böhm 1994 ↓, s. 113-114.
  5. Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 18 z 8 lipca 1926 roku, poz. 185.
  6. Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 16 z 19 maja 1927 roku, poz. 177.
  7. Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 23 z 31 lipca 1931 roku, poz. 288.
  8. Böhm 1994 ↓, s. 215.
  9. Almanach oficerski 1923 ↓, s. 28.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930 roku, s. 297.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 222.
  12. Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 434.
  13. Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
  14. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 587.
  15. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 304.
  16. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 299.
  17. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 160, 812.
  18. Romeyko 1990 ↓, s. 388, 393.
  19. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 113.
  20. Wykaz poległych 1952 ↓, s. 258.

Bibliografia

edytuj