Wikipedia

Filip Bajon

polski reżyser

Filip Michał Bajon (ur. 25 sierpnia 1947 w Poznaniu[1]) – polski prozaik, scenarzysta oraz reżyser filmowy i teatralny. Profesor sztuk filmowych (2012)[2][3], dyrektor Studia Filmowego „Kadr”. Członek Gildii Reżyserów Polskich.

Filip Bajon
Ilustracja
Prawdziwe imię i nazwisko

Filip Michał Bajon

Data i miejsce urodzenia

25 sierpnia 1947
Poznań

Zawód

reżyser,
scenarzysta,
producent filmowy

Współmałżonek

Marzena Mróz

Lata aktywności

od 1977

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Życiorys

edytuj

Maturę zdał w I Liceum Ogólnokształcącym im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (1970)[1], gdzie był seminarzystą Zygmunta Ziembińskiego w Katedrze Teorii Państwa i Prawa UAM[4]. Po ukończeniu tego kierunku podjął kolejne studia, na Wydziale Reżyserii PWSFTviT im. Leona Schillera w Łodzi[1]. W 1974 uzyskał absolutorium, ale ówczesny rektor, Stanisław Kuszewski, usunął go z uczelni bez nadania tytułu magistra, gdyż jego dyplomowy film Sadze dotyczył tłumienia wypadków grudniowych w Gdańsku w 1970. Nie zakazano mu jednak działalności filmowej[5].

Debiutował jako prozaik w 1970 na łamach „Miesięcznika Literackiego”. Za powieść „Białe niedźwiedzie nie lubią słonecznej pogody” otrzymał w 1972 Nagrodę im. Wilhelma Macha za debiut[6]. Następnie wydał zbiór opowiadań „Proszę za mną na górę” i powieść „Serial pod tytułem”[6].

Jako reżyser zadebiutował filmem telewizyjnym Powrót (1977). Wyreżyserował ciepło przyjęty przez krytyków i widzów film Aria dla atlety (1979), za który otrzymał nagrody m.in. na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku, Koszalińskim Festiwalu Debiutów Filmowych „Młodzi i Film”, Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w San Sebastián i Porquerolles Film Festival w Hyères oraz na festiwalu filmowym w San Remo[7]. Za film Wizja lokalna 1901 otrzymał Nagrodę Główną na festiwalu w Gdańsku i wyróżnienie na festiwalu w Londynie[7]. Za film telewizyjny Limuzyna Daimler-Benz dostał Główną Nagrodę na festiwalu w Figueira da Foz[7]. Wyreżyserował film historyczny Magnat (1987) i jego serialową wersję, Biała wizytówka (1989)[7].

Był także reżyserem teatralnym, współpracował m.in. z teatrami: Sceną na Piętrze w Poznaniu (Z życia glist), Teatrem Dramatyczny w Warszawie (Szaleństwo Jerzego III) i Starym Teatrem im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie (Płatonow), a także z Teatrem Telewizji.

Wykładowca (przewód kwalifikacyjny II stopnia) Wydziału Radia i Telewizji im. Krzysztofa Kieślowskiego UŚ w Katowicach. Prodziekan kierunku Realizacja Obrazu Filmowego Telewizyjnego i Fotografii w Wyższej Szkole Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi. W latach 2008–2016 dziekan Wydziału Reżyserii Filmowej i Telewizyjnej PWSFTviT w Łodzi.

W latach 90. kierownik artystyczny Studia Filmowego „Dom”[8]. Od 2015 dyrektor Studia Filmowego „Kadr”[9][10].

Został członkiem komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed przyspieszonymi wyborami prezydenckimi 2010[11] i przed wyborami prezydenckimi w Polsce w 2015[12].

Życie prywatne

edytuj

Z pierwszą żoną, Elżbietą Bajon, ma syna, Maurycego[13]. Z drugą żoną, malarką i graficzką Katarzyną Gintowt, ma dwóch synów: Kaspra i Ksawerego[13]. W 2013 poślubił dziennikarkę, podróżniczkę i fotografkę Marzenę Mróz[13][14].

Filmografia

edytuj

Reżyser

edytuj

Scenarzysta

edytuj

autor scenariuszy wszystkich swoich filmów oraz:

  • Czarne Słońce, (1975), niezrealizowany scenariusz filmu fabularnego, wspólnie z Piotrem Andrejewem
  • Klincz (1979), wspólnie z Piotrem Andrejewem[38]

Aktor

edytuj

Producent

edytuj

Spektakle teatralne (reżyseria)

edytuj
  • Z życia dżdżownic (1983)[41]
  • Płatonow (1988), także adaptacja[42]
  • Szaleństwo Jerzego III (1994)[43]
  • Tango (2004)[44]

Teatr Telewizji

edytuj
  • Upiór (1995)[15]
  • Zagłada ludu albo moja wątroba (1998)[15]
  • Hrabia (1999)[15]
  • Stara kobieta wysiaduje (2000)[45]
  • Dogrywka (2003)[46]
  • Śmiech w ciemności (2003)[15]

Twórczość literacka

edytuj

Proza

Wywiad-rzeka

Nagrody

edytuj
  • 1972: Nagroda im. Wilhelma Macha za powieść Białe niedźwiedzie nie lubią słonecznej pogody[1]
  • 1978: nagroda dziennikarzy na festiwalu „Młodzi i Film” w Koszalinie za film Rekord świata
  • 1978: Złota Kamera (Nagroda magazynu „Film”) w kategorii: debiut reżyserski w filmie fabularnym za rok 1977 za film Powrót
  • 1979: nagroda za debiut reżyserski na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku za film Aria dla atlety
  • 1979: Jantar na festiwalu „Młodzi i Film” w Koszalinie za film Aria dla atlety
  • 1979: nagroda dziennikarzy za najlepszy debiut reżyserski w polskim przeglądzie debiutów na KSF „Młodzi i Film” w Koszalinie za film Aria dla atlety
  • 1979: Samowar, Nagroda Entuzjastów Kina w Świebodzinie za film Aria dla atlety
  • 1980: Don Kichot (Nagroda PF DKF) za film Aria dla atlety
  • 1980: Nagroda Główna Jury na FPFF w Gdańsku za film Wizja lokalna 1901 w Łagowie
  • 1980: nagroda za debiut reżyserski na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Autorskich w San Remo za film Aria dla atlety
  • 1980: wyróżnienie w sekcji nowych realizatorów na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w San Sebastián za film Aria dla atlety
  • 1981: nagroda za scenariusz na FPFF w Gdańsku za film Wahadełko
  • 1981: Nagroda Główna Jury na FPFF w Gdańsku za film Wahadełko
  • 1981: Grand Prix „Wielki Jantar” na KSF „Młodzi i Film” w Koszalinie za film Wahadełko
  • 1982: Grand Prix na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Figueira da Foz za film Limuzyna Daimler Benz
  • 1982: Grand Prix „Wielki Jantar” na KSF „Młodzi i Film” w Koszalinie za film Limuzyna Daimler Benz[47]
  • 1987: Nagroda Specjalna Jury na FPFF w Gdyni za film Magnat
  • 1987: Nagroda Szefa Kinematografii za twórczość filmową w dziedzinie filmu fabularnego za rok 1986 (tj. za film Magnat)
  • 1992: Nagroda Przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji za film Sauna
  • 1996: Nagroda Specjalna Jury na FPFF w Gdyni za film Poznań 56
  • 1997: nagroda za reżyserię na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym „Złoty Rycerz” w Moskwie (Rosja) za film Poznań 56
  • 1997: nagroda jury młodzieżowego w Tarnowie za film Poznań 56
  • 1999: nominacja do nagrody Orzeł w kategorii: najlepszy producent za rok 1998 (tj. za film Farba)
  • 2002: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[48], w uznaniu wybitnych zasług dla rozwoju Telewizji Polskiej[49].
  • 2006: Nagroda Towarzystwa im. Hipolita Cegielskiego; statuetka „Lider Pracy Organicznej” w Poznaniu[50]
  • 2014: Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[51]
  • 2022: Platynowe Lwy za całokształt twórczości[52]

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d e f g h Barbara Hollender, Zofia Turowska: Zespół Tor. Anna M. Płażewska (red.). Warszawa: Prószyński i S-ka, 2000, s. 269. ISBN 83-7255-659-8.
  2. ↑ M.P. z 2012 r. poz. 654.
  3. ↑ Prof. przew. kwal. I Filip Bajon, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2020-03-25].
  4. ↑ Redakcja, Zygmunt Ziembiński stał się legendą za życia. Jego imieniem nazwą salę w Collegium Iuridicum Novum [online], Głos Wielkopolski, 18 maja 2013 [dostęp 2020-03-25] (pol.).
  5. ↑ Tomasz Gawiński, Szukamy ciągu dalszego – łączę dwie pasje, „Angora”, 12 czerwca 2016.
  6. ↑ a b Jacek Lutomski: Gwiazdy w zbliżeniu. Portrety aktorów i reżyserów polskich. Janusz R. Kowalczyk (autor rozdziału). Warszawa: Wydawnictwo Presspublica, 1995, s. 7. ISBN 83-86038-09-8.
  7. ↑ a b c d Jacek Lutomski: Gwiazdy w zbliżeniu. Portrety aktorów i reżyserów polskich. Janusz R. Kowalczyk (autor rozdziału). Warszawa: Wydawnictwo Presspublica, 1995, s. 8. ISBN 83-86038-09-8.
  8. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Barbara Hollender, Zofia Turowska: Zespół Tor. Anna M. Płażewska (red.). Warszawa: Prószyński i S-ka, 2000, s. 270. ISBN 83-7255-659-8.
  9. ↑ Filip Bajon szefem Studia "Kadr" - Newsy | Szkoła Filmowa w Łodzi [online], www.filmschool.lodz.pl [dostęp 2022-01-25].
  10. ↑ Dyrektor - Studio Filmowe Kadr [online], sfkadr.com [dostęp 2022-01-25].
  11. ↑ Komitet poparcia Bronisława Komorowskiego [online], onet.pl, 16 maja 2010 [dostęp 2014-04-26] [zarchiwizowane z adresu 2014-04-26].
  12. ↑ Barbara Sowa, Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego, a kto z niego wypadł? Cała lista [online], Dziennik.pl, 16 marca 2015 [dostęp 2015-03-21].
  13. ↑ a b c Paweł Piotrowicz, Ja się po prostu dziwię [online].
  14. ↑ Filip Bajon i jego żona Marzena Mróz opowiadają w VIVIE! o swojej miłości [online], viva.pl [dostęp 2017-11-23] (pol.).
  15. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Filip Bajon [online], FilmPolski [dostęp 2022-01-24] (pol.).
  16. ↑ Sadze. [dostęp 2022-01-24].
  17. ↑ Rekord świata. [dostęp 2022-01-24].
  18. ↑ Zielona ziemia (1978) reżyseria, scenariusz, produkcja [online], Filmweb [dostęp 2022-01-24] (pol.).
  19. ↑ Wizja lokalna 1901. [dostęp 2022-01-24].
  20. ↑ 3zero pl / dev: Kamil Słowiena, Jarosław Krakowka, 24. Kino na Granicy / 24. Kino na hranici [online], kinonagranicy.pl [dostęp 2022-01-24] (pol.).
  21. ↑ 8, Engagement (1984) [online], Książki i filmy z PRL, 19 marca 2017 [dostęp 2022-01-24] (pol.).
  22. ↑ „Biała wizytówka” - Telewizja Polska SA [online], www.tvp.pl [dostęp 2022-01-24].
  23. ↑ Magnat. [dostęp 2022-01-24].
  24. ↑ Bal na dworcu w Koluszkach. [dostęp 2022-01-24].
  25. ↑ Pensjonat Słoneczny blask / Pension Sonnenchein. [dostęp 2022-01-24].
  26. ↑ Spokojny żywot (1991) reżyseria, scenariusz, produkcja [online], Filmweb [dostęp 2022-01-24] (pol.).
  27. ↑ Marcin Haftkowski, POWTÓRKA Z CONRADA [online], WOJEWÓDZKA I MIEJSKA BIBLIOTEKA PUBLICZNA w Gdańsku, 28 kwietnia 2017 [dostęp 2022-01-24] (pol.).
  28. ↑ Sauna- film z udziałem firmy Saunal | SAUNAL [online], 19 listopada 2020 [dostęp 2022-01-24] (pol.).
  29. ↑ Poszukiwany: Ryszard Kapuściński (1998) reżyseria, scenariusz, produkcja [online], Filmweb [dostęp 2022-01-24] (pol.).
  30. ↑ Portret męski we wnętrzu. [dostęp 2022-01-24].
  31. ↑ Przedwiośnie. [dostęp 2022-01-24].
  32. ↑ "Przedwiośnie", reż. Filip Bajon [online], Culture.pl [dostęp 2022-01-24] (pol.).
  33. ↑ Solidarność, Solidarność... (2005) - Telemagazyn.pl [online], www.telemagazyn.pl [dostęp 2022-01-24] (pol.).
  34. ↑ Fundacja (2006) - Film - Obsada, zwiastun, recenzje [online], dlaStudenta.pl [dostęp 2022-01-24] (pol.).
  35. ↑ Śluby panieńskie - film online, Oglądaj na Player.pl [online], Player.pl [dostęp 2022-01-24] (pol.).
  36. ↑ Panie Dulskie online na VOD.PL [online], VOD.PL [dostęp 2022-01-24] (pol.).
  37. ↑ Kamerdyner. [dostęp 2022-01-24].
  38. ↑ Klincz. [dostęp 2022-01-24].
  39. ↑ Bękart (1996) reżyseria, scenariusz, produkcja [online], Filmweb [dostęp 2022-01-24] (pol.).
  40. ↑ KOLONEL BUNKER [online], www.orafilm.com [dostęp 2022-01-25].
  41. ↑ Z życia dżdżownic, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (przedstawienia) [dostęp 2022-01-25].
  42. ↑ Instytut Teatralny, Płatonow - Stary Teatr im.Modrzejewskiej | e-teatr.pl [online], Teatr w Polsce - polski wortal teatralny [dostęp 2022-01-25] (pol.).
  43. ↑ Szaleństwo Jerzego III, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (przedstawienia) [dostęp 2022-01-25].
  44. ↑ Filip Bajon wyreżyserował "Tango" Mrożka [online], Filmweb [dostęp 2022-01-25] (pol.).
  45. ↑ Stara kobieta wysiaduje. Filip Bajon. Television Theater. 2000-01-23. [dostęp 2022-01-25].
  46. ↑ Dogrywka, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (przedstawienia) [dostęp 2022-01-25].
  47. ↑ Filip Bajon [online], Filmweb [dostęp 2017-06-28] (pol.).
  48. ↑ Tatiana Naklicka, Filip Bajon [online], ksiazki.wp.pl, 26 kwietnia 2010 [dostęp 2022-01-24] (pol.).
  49. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 18 października 2002 r. o nadaniu orderów i odznaczeń Dz.U. z 2003 r. nr 6, poz. 81 – pkt 7.
  50. ↑ Encyklopedia, Poznań. Hipolit dla Filipa Bajona [online], Encyklopedia teatru polskiego [dostęp 2022-01-25] (pol.).
  51. ↑ Lista laureatów medalu Zasłużony Kulturze – Gloria Artis [online], gov.pl [dostęp 2020-03-25] [zarchiwizowane z adresu 2024-06-30].
  52. ↑ Filip Bajon otrzyma Platynowe Lwy Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych | dzieje.pl - Historia Polski [online], dzieje.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Filip_Bajon&oldid=75487666”