Fritz Reiner
Fritz Reiner (ur. 19 grudnia 1888 w Budapeszcie, zm. 15 listopada 1963 w Nowym Jorku) – amerykański dyrygent żydowskiego pochodzenia.
Data i miejsce urodzenia |
19 grudnia 1888 |
---|---|
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci |
15 listopada 1963 |
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód | |
Powiązania |
Cincinnati Symphony Orchestra, Pittsburgh Symphony Orchestra, Chicagowska Orkiestra Symfoniczna |
Życiorys
edytujStudiował w Akademii Muzycznej im. Ferenca Liszta w Budapeszcie (Liszt Ferenc Zeneművészeti Egyetem) u Béli Bartóka (fortepian) i Hansa Koesslera (kompozycję)[1][2]. Jako dyrygent zadebiutował w 1909 w budapeszteńskiej Vígopera dyrygując Carmen Georges'a Bizeta. Był dyrygentem w Landestheater w Lublanie (1910–1911), następnie w Volksoper w Budapeszcie (1911–1914) i w Staatsoper w Dreźnie (1914–1921), gdzie blisko współpracował z Richardem Straussem, który – podobnie jak Arthur Nikisch – miał ogromny wpływ na artystyczny rozwój Reinera[1][2][3].
W 1922 wyemigrował do Stanów Zjednoczonych i objął stanowisko pierwszego dyrygenta Cincinnati Symphony Orchestra, na którym pozostał do 1931. Następnie prowadził Pittsburgh Symphony Orchestra (1938–1948) i Chicagowską Orkiestrę Symfoniczną (1953–1963). Był także dyrygentem gościnnym w Filharmonii Nowojorskiej, Orkiestrze Filadelfijskiej, operze w Halle (1921), dyrygował w Rzymie (1921), Barcelonie (1922), Buenos Aires (1926), londyńskim Covent Garden Theatre (1936–1937), San Francisco (1936–1938). W latach 1948–1953 prowadził gościnnie orkiestrę nowojorskiej Metropolitan Opera[1][2].
Od 1931 wykładał w Curtis Institute of Music w Filadelfii[1][2][3], wśród jego uczniów byli m.in. Leonard Bernstein i Lukas Foss[1][2].
Reiner był uważany za wybitnego interpretatora klasyków i muzyki XX wieku[3], zwłaszcza Straussa, Bartóka, Strawinskiego, Weberna, jako że jego gust muzyczny był zdecydowanie modernistyczny[1][2]. Jego styl dyrygowania, podobnie jak Nikischa i Toscaniniego[2], był ekonomiczny i bardzo precyzyjny[1][2][3], znajdujący równowagę między ekspresją a wiernością zapisowi nutowemu[1] .
Przypisy
edytujBibliografia
edytuj- Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
- Philip Hart: Reiner, Fritz. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. R. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Fritz Reiner w bazie AllMusic (ang.)
- ISNI: 0000000108919300
- VIAF: 42026455
- LCCN: n81132091
- GND: 119221144
- LIBRIS: fcrtxwzz4dn26n9
- BnF: 13898904m
- SUDOC: 078052491
- NLA: 35222608
- NKC: js20020729001
- BNE: XX852707
- NTA: 070754969
- BIBSYS: 90855736
- CiNii: DA08020635
- Open Library: OL8588545A
- PLWABN: 9810625019205606
- NUKAT: n2009105505
- J9U: 987007266931805171
- CANTIC: a19173982
- LNB: 000173636
- NSK: 000261816
- CONOR: 44994659
- KRNLK: KAC2020K9943
- LIH: LNB:LIw;=Bi
- RISM: people/30090301