Hvalrossen (1913)
Hvalrossen – duński torpedowiec z początku XX wieku i okresu międzywojennego, pierwsza z trzech zbudowanych jednostek typu Hvalrossen. Okręt został zwodowany 31 marca 1913 roku w stoczni Orlogsværftet w Kopenhadze, a do służby w Kongelige Danske Marine wszedł w tym samym roku. W 1929 roku jednostkę przeklasyfikowano na patrolowiec. Okręt został samozatopiony w Kopenhadze w sierpniu 1943 roku, by uniknąć przejęcia przez Niemców.
 Operacja podniesienia zatopionego torpedowca „Hvalrossen” w 1943 r. | |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Wodowanie |
31 marca 1913 |
 Kongelige Danske Marine
| |
| Nazwa |
Hvalrossen |
| Wejście do służby |
1913 |
| Zatopiony |
29 sierpnia 1943 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
standardowa: 169 ton |
| Długość |
45,2 metra |
| Szerokość |
5,16 m |
| Zanurzenie |
2,12 m |
| Napęd | |
| 2 maszyny parowe potrójnego rozprężania o łącznej mocy 3500 KM 2 kotły, 2 śruby | |
| Prędkość |
26,3 węzła |
| Zasięg |
685 Mm przy prędkości 14 węzłów |
| Uzbrojenie | |
| 1 działo kal. 75 mm 1 km kal. 8 mm | |
| Wyrzutnie torpedowe |
4 x 450 mm (2 x I, 1 x II) |
| Załoga |
30 |
Projekt i budowa edytuj
Torpedowce typu Hvalrossen zostały zaprojektowane w kraju (w przeciwieństwie do zamówionych w Niemczech i Wielkiej Brytanii okrętów typów Tumleren i Søridderen)[1][2]. Z przyczyn ekonomicznych stanowiły krok wstecz w stosunku do poprzedników, choć wyróżniało je zastosowanie jednocześnie pojedynczych i podwójnych wyrzutni torpedowych[2].
„Hvalrossen” zbudowany został w stoczni Orlogsværftet w Kopenhadze[1][2]. Wodowanie odbyło się 31 marca 1913 roku[2].
Dane taktyczno-techniczne edytuj
Okręt był torpedowcem o długości całkowitej 45,2 metra, szerokości 5,16 metra i zanurzeniu 2,12 metra[1][2]. Wyporność standardowa wynosiła 169 ton, zaś pełna 182 tony[2]. Okręt napędzany był przez dwie maszyny parowe potrójnego rozprężania o łącznej mocy 3500 KM, do których parę dostarczały dwa kotły[1][2]. Prędkość maksymalna napędzanego dwiema śrubami okrętu wynosiła 26,3 węzła[1][2]. Okręt zabierał zapas 29 ton węgla, co zapewniało zasięg wynoszący 685 Mm przy prędkości 14 węzłów[2][3].
Okręt wyposażony był w cztery wyrzutnie torped kalibru 450 mm: jedną stałą na dziobie i trzy na pokładzie (jedna pojedyncza i jedna podwójna)[1][2]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiło pojedyncze działo pokładowe kalibru 75 mm L/52 M07 i pojedynczy karabin maszynowy kalibru 8 mm L/80[1][2].
Załoga okrętu składała się z 30 oficerów, podoficerów i marynarzy[1][2][a].
Służba edytuj
„Hvalrossen” wszedł do służby w Kongelige Danske Marine w 1913 roku[2]. W 1920 roku okręt otrzymał numer taktyczny 13, zmieniony trzy lata później na E1[1][2]. W 1929 roku jednostkę przystosowano do pełnienia funkcji patrolowca, prawdopodobnie pozbawiając ją uzbrojenia torpedowego (okręt otrzymał też nowy numer taktyczny – P1)[1][2].
Jako jedyny z okrętów swojego typu dotrwał w służbie do II wojny światowej. 29 sierpnia 1943 roku okręt został samozatopiony w Kopenhadze, by uniknąć przejęcia przez realizujących operację „Safari” Niemców[1][4]. Podczas operacji podniesienia kadłub jednostki się rozpadł i naprawę okrętu uznano za nieopłacalną[2].
Uwagi edytuj
- ↑ Parkes 1934 ↓, s. 145 podaje, że liczebność załogi wynosiła 33 osoby.
Przypisy edytuj
Bibliografia edytuj
- Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
- Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
- Ivan Gogin: HVALROSSEN torpedo boats (1913-1914). Navypedia. [dostęp 2018-08-28]. (ang.).
- Oscar Parkes (red.): Jane’s Fighting Ships 1934. London: Sampson Low, Marston & Co., 1934. (ang.).