Wikipedia

Irena Jarocka

polska piosenkarka

Irena Wanda Jarocka (ur. 18 sierpnia 1946 w Srebrnej Górze, zm. 21 stycznia 2012 w Warszawie[1][2]) – polska piosenkarka i aktorka.

Irena Jarocka
Ilustracja
Irena Jarocka (2010)
Data i miejsce urodzenia

18 sierpnia 1946
Srebrna Góra

Data i miejsce śmierci

21 stycznia 2012
Warszawa

Przyczyna śmierci

nowotwór złośliwy - glejak mózgu

Gatunki

muzyka rozrywkowa, pop, ballada

Zawód

piosenkarka

Aktywność

1965–2011

Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa
Gwiazda Ireny Jarockiej w Opolu

Współpracowała m.in. z zespołami Polanie, Czerwone Gitary i Budka Suflera. Koncertowała w kraju i za granicą: w Niemczech Zachodnich, Niemczech Wschodnich, Czechosłowacji, Bułgarii, Szwajcarii, we Włoszech, Portugalii, Luksemburgu, Australii, we Francji oraz w ośrodkach polonijnych w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie.

Życiorys edytuj

Młodość i wykształcenie edytuj

Jej rodzicami byli Henryk (1921–2000) i Halina z domu Szmuchrowska (1923–1984). Pochodziła z ubogiej rodziny; jej ojciec był szewcem ortopedą i pracował w szpitalu wojewódzkim w Gdańsku, a matka zajmowała się domem[3]. Jej ojciec miał problem alkoholowy, a matka chorowała na łuszczycę[4][3]. Miała trzech młodszych braci: Henryka, Tadeusza i Waldemara[4][5]. Urodziła się w Srebrnej Górze, ale dorastała w Gdańsku, gdzie ukończyła V Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Żeromskiego i Studium Nauczycielskie Wychowania Fizycznego i Biologii[5][6].

Będąc w szóstej klasie szkoły podstawowej, w 1960 zaczęła śpiewać w chórze kościelnym przy katedrze oliwskiej[7]. Dwa lata później zaczęła udzielać się w przykatedralnym Amatorskim Teatrze Dramatycznym[8]. Od 1964 kształciła się w klasie Jacka Ujazdowskiego w Gdańskim Studiu Piosenki Polskiego Radia i Telewizji[7][9]. W tym czasie nagrała swoje pierwsze piosenki, w tym „Gdański most” i „Wróć”[10]. Studiowała na Wydziale Wychowania Muzycznego Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Gdańsku. Śpiewu uczyła się u prof. Haliny Mickiewiczówny[7].

Kariera edytuj

Lata 1965–1968 edytuj

W 1965 debiutowała koncertem w klubie „Rudy Kot” w Gdańsku, w którym uczestniczyła także w roli modelki podczas pokazów mody[11]. W tym czasie przez dwa lata śpiewała w Zespole Estradowym Marynarki Wojennej „Flotylla”, koncertowała też z zespołem Gdańskiego Studia Piosenki[12]. W 1966 zajęła drugie miejsce na Festiwalu Piosenki Polskiej Wykonawców Amatorów w Rybniku[12]. Uczestniczyła też w wielu innych konkursach piosenkarskich dla amatorów, m.in. w konkursie „Mikrofon dla wszystkich”[12]. Ponadto nagrała dwie piosenki autorstwa Mateusza Święcickiego: „Romeo i Julia XX wieku” i „Ciebie przecież wybrałam”[13].

Dzięki współpracy z Biurem Estrady PAGART-u zaczęła koncertować za granicą, m.in. odbyła miesięczną trasę po Stanach Zjednoczonych oraz śpiewała w ZSRR[14]. Wystąpiła z „Piosenką o piosence francuskiej” w rejestrowanym przez telewizję koncercie PAGART-u, ponadto wystartowała z utworem „Sosno” w 3. Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu oraz towarzyszyła Alibabkom podczas występu w programie Telewizji Polskiej Reminiscencje festiwalowe[15]. W 1967 wystartowała z utworem „Szumi wiatr” w koncercie „Premier” na 5. KFPP w Opolu. W 1968 z utworem „Gondolierzy znad Wisły” wzięła udział w finale 8. Międzynarodowego Festiwalu Piosenki w Sopocie, zdobyła wyróżnienie za interpretację na 6. KFPP w Opolu i zajęła drugie miejsce w Telewizyjnej Giełdzie Piosenki[16].

Lata 1969–1981 edytuj

W latach 1969–1972 przebywała na stypendium w Paryżu, gdzie na początku śpiewała w zespole radzieckiego kabaretu Chez Raspoutine, a z czasem zaczęła grać solowe koncerty[17]. Ponadto doskonaliła swoje umiejętności wokalne i sceniczne, występując m.in. w Petit Conservatoire de la Chanson przy paryskiej Olympii[18]. W trakcie pobytu we Francji podpisała kontrakt na wyłączność z Gilbertem Chemounym, dla którego nagrała kilka piosenek, jednak po latach opisała umowę jako niekorzystną, a współpracę z producentem jako nieudaną[19]. Poza tym wydała album dla wytwórni Philips, który promowała piosenką „Il faut y croire”[19]. Wystąpiła na Międzynarodowym Festiwalu w Rennes, na którym za wykonanie piosenek Jacques’a Dala zdobyła nagrodę Srebrnego Gronostaja, nagrodę Miasta Rennes i nagrodę za interpretację[19].

Wróciwszy do Polski, w 1973 zrealizowała program telewizyjny Irena Jarocka zaprasza[20] i wyruszyła w ogólnopolską trasę koncertową o tym samym tytule. W 1974 wydała swój debiutancki album pt. W cieniu dobrego drzewa, za którego sprzedaż w nakładzie 600 tys. egzemplarzy odebrała w 1975 certyfikat złotej płyty[21]. Płytę promowała przebojami: „Nie wrócą te lata” i „Motylem jestem” oraz „Wymyśliłam cię”, za którego wykonanie otrzymała nagrodę publiczności podczas 14. MFP w Sopocie[22]. Również w 1974 wyjechała do RFN, gdzie podpisała trzyletni kontrakt z wydawnictwem Roba-Musicproduktion, dla którego nagrywała niemieckojęzyczne piosenki pod nazwą „Irena Jarova”; z tego okresu pochodzą m.in. utwory „Junge Liebe” i „Warum Weit der Wind”[23]. Z czasem jednak zerwała kontrakt i wróciła do Polski, ponieważ nie chciała na stałe przeprowadzić się do RFN-u[24].

W 1975 wystąpiła na Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze[25]. W 1976 premierę miał film Jerzego Gruzy Motylem jestem, czyli romans 40-latka[26], w którym zagrała Irenę Orską i zaśpiewała kilka piosenek, m.in. utwór „Motylem jestem”[4]. Również w 1976, reprezentując Polskę z utworem „Odpływają kawiarenki”[27] (wykonanym w języku francuskim – „Le Petit Café”[28]), zdobyła wyróżnienie na Międzynarodowym Festiwalu Piosenki Yamaha Pop Song Festival w Tokio[29]. Niedługo później uległa poważnemu wypadkowi samochodowemu, który wymusił na niej kilkumiesięczną przerwę w działalności muzycznej[30]. Operował ją Zbigniew Religa[31].

W 1978 wystąpiła z utworem „Mój słodki Charlie” podczas 2. Międzynarodowego Festiwalu Interwizji w Sopocie[32], a w 1979 wydała album pt. Być narzeczoną twą. Na początku lat 80. zaczęła eksperymentować z pop-rockowym repertuarem[33], nawiązując współpracę z zespołem Budka Suflera, z którym nagrała piosenki „To za mało” i „Nie odchodź jeszcze”, a także z grupą Exodus, z którą nagrała utwory „Jednodniowe obietnice” i „Ześlij mi”.

Po 1982 edytuj

Kilka miesięcy po urodzeniu córki w 1982 wróciła na estradę i zagrała serię koncertów w klubie „Scorpios” w New Jersey oraz zrealizowała program telewizyjny Zwariowany dzień[34]. W kolejnych latach koncertowała m.in. po Nowym Jorku, New Britain i Chicago[35]. W 1985 nagrała kolejny program dla telewizji pt. Największe przeboje Ireny Jarockiej. W 1987 wydała album studyjny, zatytułowany po prostu Irena Jarocka, a w 1988 odbyła trasę koncertową po Australii z Wojciechem Młynarskim. W 1990 dołączyła z córką do męża Michała Sobolewskiego, pracownika Polskiej Akademii Nauk, który od 1989 pracował w Stanach Zjednoczonych[36]. Przez pierwszy rok pobytu w USA nie grała koncertów, a z tęsknoty za ojczyzną popadła w depresję[37]. Z czasem wróciła do koncertowania po polonijnych klubach[38], a w 1992 na amerykańskim rynku wydała album pt. My French Favourites z francuskimi szlagierami w jej jazzowej interpretacji[36]. Materiał z płyty zaprezentowała m.in. podczas telewizyjnego koncertu realizowanego w Warszawie przez TVP[37]. Mieszkając w USA, zaangażowała się w działania Międzynarodowego Klubu Kobiet w Morgantown, z którym współtworzyła książkę Kuchnie z całego świata[39].

 
Jarocka (2010)

Pod koniec lat 90. zaangażowała się w działalność organizacji „Echo International”, czego efektem były dwie konferencje w Gdyni promujące zdrowie kobiety[40]. W 1999 uzyskała obywatelstwo amerykańskie[41]. W 2000 zagrała kobietę-szpiega w Teatrze Polskim w Waszyngtonie w sztuce Piękny widok Sławomira Mrożka w reż. Sylvii Daneel[42]. W październiku 2001 wydała album pt. Mój wielki sen zawierający jej przeboje w nowych aranżacjach, które stworzyli twórcy młodego pokolenia. W 2003 była gwiazdą festiwalu w Syracuse[43] oraz założyła fundację „Poland-USA Promotion”[44][4]. W kwietniu 2004 wróciła do Polski i rozpoczęła letnią trasę koncertową[45]. W 2006 współtworzyła z Czesławą Bauer Discover Poland Festival w Kalifornii[46][4] oraz gościła w programie Ewy Drzyzgi Amerykańskie rozmowy w toku.

W 2007 wróciła do Polski i rozpoczęła ogólnokrajową trasę koncertową[47], a także opublikowała autobiografię pt. Motylem jestem, czyli piosenka o mnie samej w formie wywiadu rzeki przeprowadzonego przez Magdalenę Walusiak. W 2008 nagrała płytę pt. Małe rzeczy[48], który promowała tytułowym przebojem. W 2010 wspólnie z Michaelem Boltonem nagrała swój ostatni przebój „Break Free”[49] oraz nagrała świąteczny album pt. Ponieważ znów są święta.

Życie prywatne edytuj

W 1972 wyszła za kompozytora Mariana Zacharewicza, który był jej menedżerem[50]. Rozstali się w 1977[51]. W Leningradzie, podczas trasy koncertowej po Rosji, poznała informatyka Michała Sobolewskiego, którego poślubiła w 1989[52]. W 1982 urodziła im się córka, Monika[53].

 
Grób Ireny Jarockiej w katakumbach Starych Powązek

Zmarła 21 stycznia 2012 z powodu złośliwego nowotworu, glejaka mózgu[54], w jednym z warszawskich szpitali. Pogrzeb odbył się 27 stycznia 2012 w kościele św. Karola Boromeusza na Powązkach. Pochowana została w katakumbach na warszawskich Powązkach[55].

20 października 2021 w Gdańsku-Oliwie, na skwerze imienia artystki u zbiegu ulic Żeromskiego i Grottgera, odsłonięto pomnik artystki autorstwa Macieja Jagodzińskiego-Jagenmeera[56].

Nagrody i odznaczenia edytuj

  • 1968 – I miejsce w Telewizyjnej Giełdzie Piosenki (za piosenkę: „Gondolierzy znad Wisły”)
  • 1971 – Nagroda Srebrny Gronostaj na festiwalu w Rennes (za interpretację muzyczną)
  • 1973 – Nagroda Srebrny Pierścień na FPŻ w Kołobrzegu (za piosenkę: „Ballada o żołnierzu, któremu udało się powrócić”)
  • 1974 – Nagroda Publiczności na Międzynarodowym Festiwalu Piosenki w Sopocie
  • 1975 – Nagroda Srebrny Gwóźdź Sezonu 1974 przyznawany przez redakcję „Kuriera Polskiego”
  • 1975 – II nagroda na Coupe d’Europe Musicale w Villach (Austria)
  • 1976 – Nagroda Srebrny Gwóźdź Sezonu 1975 przyznawany przez redakcję „Kuriera Polskiego”
  • 1976 – Wyróżnienia na festiwalu Yamaha Pop Song Festival ’75 w Tokio (za piosenkę „Le Petit Café”
  • 1977 – Nagroda Srebrny Gwóźdź Sezonu 1976 przyznawany przez redakcję „Kuriera Polskiego”
  • 1978 – Wyróżnienia na Festiwalu w Palma de Mallorca (za piosenkę: „Wymyśliłam cię”)
  • 1978 – II nagroda na festiwalu w Dreźnie (NRD) (za piosenkę: „Mój słodki Charlie”)
  • 1978 – Wyróżnienia na festiwalu w Limassol (Cypr)
  • 1979 – Nagroda Srebrny Gwóźdź Sezonu 1978 przyznawany przez redakcję „Kuriera Polskiego”

Dyskografia edytuj

Albumy studyjne edytuj

  • 1974 – W cieniu dobrego drzewa, reedycja 2001
  • 1976 – Gondolierzy znad Wisły, reedycja 2001
  • 1977 – Wigilijne życzenie, reedycja 2001
  • 1977 – Koncert
  • 1978 – Być narzeczoną twą, reedycja 2001
  • 1981 – Irena Jarocka
  • 1987 – Irena Jarocka
  • 1992 – My French Favorites
  • 2001 – Mój wielki sen
  • 2004 – Kolędy bez granic
  • 2008 – Małe rzeczy
  • 2010 – Ponieważ znów są święta
  • 2012 – Piosenki francuskie

Single edytuj

  • 1969 – Il faut y croire/Tu me reviendras
  • 1970 – Tant que la barque va/Et ce sera moi
  • 1974 – Śpiewam pod gołym niebem/Wymyśliłam cię/Nie wrócą te lata/W cieniu dobrego drzewa/Ty i ja – wczoraj dziś
  • 1975 – Junge Liebe/Warum weint der Wind
  • 1975 – Kocha się raz/Zawsze pójdę z tobą
  • 1976 – Sag ihm, das ich ihn liebe/Auf dem Bahnsteig Nr. 8
  • 1976 – Odpływają kawiarenki/Przeczucie
  • 1976 – Sto lat czekam na twój list/By coś zostało z tych dni
  • 1977 – Morgenrot/Unser Zelt aus Stroh
  • 1978 – Garść piasku/Chyba się warto o mnie bić
  • 1978 – Niech tańczą nasze serca/Mój słodki Charlie
  • 1978 – Nie wiadomo, który dzień/Wszystko dam
  • 1978 – Być narzeczoną twą/Przeoczone, zawinione
  • 1978 – Nadzieja/Był ktoś
  • 1979 – Piosenka spod welonu/Mon Harley Davidson/Plaisir d’amour/Aranjuez mon amour
  • 1980 – To za mało/Nie odchodź jeszcze
  • 1981 – Tańczy niedziela/Gimmie Some Lovin'
  • 1981 – Mam temat na życie/Bliski sercu dzień
  • 1987 – Beatelmania story[57]
  • 2001 – Magia księżyca/Dance Remix: Motylem jestem, Kawiarenki, Nie wrócą te lata
  • 2002 – Na krakowską nutę – duet z zespołem Wawele
  • 2008 – Małe rzeczy
  • 2009 – No to co
  • 2010 – Break Free – duet z Michaelem Boltonem
  • 2010 – Ponieważ znów są święta

Składanki edytuj

  • 1995 – Wielkie przeboje
  • 1995 – Kolekcja vol.1
  • 1995 – Kolekcja vol.2
  • 1998 – Odpływają kawiarenki – Złota kolekcja
  • 2002 – Złote przeboje – Platynowa kolekcja
  • 2003 – Motylem jestem
  • 2006 – Moje złote przeboje – Platynowa kolekcja
  • 2006 – Piosenki o miłości – Platynowa kolekcja
  • 2010 – Największe przeboje 1 – nowe nagrania największych przebojów, cz. 1
  • 2010 – Największe przeboje 2 – nowe nagrania największych przebojów, cz. 2
  • 2011 – 40 piosenek Ireny Jarockiej

16 listopada 1998 w serii płytowej Złota kolekcja ukazała się płyta Odpływają kawiarenki z największymi przebojami Ireny Jarockiej, w której skład weszły 23 piosenki (m.in. „Gondolierzy znad Wisły”, „Wymyśliłam cię”).

Filmografia edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ Nie żyje Irena Jarocka. tvn24.pl. [dostęp 2020-02-15]. (pol.).
  2. ↑ Nie żyje piosenkarka Irena Jarocka. [dostęp 2012-01-21]. (pol.).
  3. ↑ a b Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 10–11.
  4. ↑ a b c d e Na emeryturze zamierzam tańczyć - Kobieta.pl [online], kobieta.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  5. ↑ a b Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 9.
  6. ↑ Skwer w Oliwie ma nową patronkę. To Irena Jarocka, słynna piosenkarka. [dostęp 2019-04-29]. (pol.).
  7. ↑ a b c Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 26-29.
  8. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 18.
  9. ↑ Kalendarium. [dostęp 2019-04-29]. (pol.).
  10. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 31.
  11. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 28-29.
  12. ↑ a b c Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 36–37.
  13. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 40.
  14. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 42, 48–49.
  15. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 38–39.
  16. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 53.
  17. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 60–61, 74.
  18. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 67.
  19. ↑ a b c Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 64.
  20. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 85.
  21. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 44, 98.
  22. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 87–90.
  23. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 127–129.
  24. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 131.
  25. ↑ XI Festiwal Piosenki Radzieckiej, Zielona Góra, 11–14 czerwca 1975, b.n.s.
  26. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 138–139.
  27. ↑ Odpływają kawiarenki - Utwory - Cyfrowa Biblioteka Polskiej Piosenki [online], bibliotekapiosenki.pl [dostęp 2020-06-01] (pol.).
  28. ↑ Irena Jarocka "Le petit cafe de Paris" - YouTube [online], youtube.com [dostęp 2020-06-01] (ang.).
  29. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 109.
  30. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 136.
  31. ↑ Життя та творчість співачки Ірени Яроцької - gdanski.pro [online], 19 grudnia 2022 [dostęp 2023-01-08] (ukr.).
  32. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 102.
  33. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 144–145.
  34. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 144–145, 149.
  35. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 151.
  36. ↑ a b Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 156
  37. ↑ a b Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 168
  38. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 170.
  39. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 162.
  40. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 174–175.
  41. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 198.
  42. ↑ Wywiad w Wiadomości24.pl
  43. ↑ Polski Festiwal w Syracuse, Nowy Jork. [dostęp 2007-09-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-24)].
  44. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 176.
  45. ↑ Irena Jarocka - Strona Oficjalna [online], irenajarocka.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  46. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 185.
  47. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 192.
  48. ↑ Gwiazdy i celebryci [online], kobieta.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  49. ↑ https://naszemiasto.pl/irena-jarocka-lubie-spiewac-moja-dusza/ar/c13-4467106
  50. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 28-29, 134, 233.
  51. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 235.
  52. ↑ Jarocka i Walusiak 2007 ↓, s. 51–52, 135, 237.
  53. ↑ Wywiad w Super Expresie
  54. ↑ Irena Jarocka nie żyje. Zmarła na nowotwór mózgu – Gwiazdy wspominają Irenę Jarocką. se.pl, 22 stycznia 2012.
  55. ↑ Pogrzeb Ireny Jarockiej na Powązkach. fakt.pl, 2012-01-27. [dostęp 2012-01-27].
  56. ↑ Irena Jarocka ma swój pomnik w Gdańsku. Tam, gdzie spędziła młode lata
  57. ↑ Irena Jarocka II (1987). irenajarocka.pl. [dostęp 2016-09-23].
  58. ↑ Irena Jarocka w bazie filmpolski.pl

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Irena_Jarocka&oldid=73584062”