Kalina (roślina)

Kalina
	; Kalina koralowa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	szczeciowce
Rodzina	piżmaczkowate
Rodzaj	kalina
	Nazwa systematyczna
	Viburnum L.; Sp. Pl. 267. 1753
	Typ nomenklatoryczny
	Viburnum lantana L.
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Kalina (Viburnum L.) – rodzaj roślin zaliczany w systemach APG do rodziny piżmaczkowatych (Adoxaceae), wcześniej wyodrębniany był w monotypową rodzinę kalinowatych (Viburnaceae) lub włączany był do przewiertniowatych (Caprifoliaceae). W obrębie rodzaju wyróżnia się 175 gatunków, z czego Polsce dziko rosną dwa gatunki – kalina koralowa (V. opulus) i kalina hordowina (V. lantana)^[4]. Liczne gatunki są uprawiane jako rośliny ozdobne lub znajdują się w kolekcjach ogrodów botanicznych. Większość gatunków rośnie w strefie klimatu umiarkowanego na półkuli północnej, poza tym rosną w górach w strefie międzyzwrotnikowej^[2].

Kwiatostan Viburnum furcatum

Viburnum macrocephalum

Kalina wawrzynowata

Kalina kanadyjska

Kalina koreańska

SystematykaEdytuj

Kalina koralowa

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Jeden z pięciu rodzajów w rodzinie piżmaczkowatych (Adoxaceae), stanowiącej klad bazalny w obrębie rzędu szczeciowców (Dipsacales) w grupie euasterids II wchodzącej w skład kladu astrowych (asterids) należącego do dwuliściennych właściwych (eudicots). Rodzaj stanowi klad bazalny w obrębie rodziny, więc zgodnie z regułami taksonomicznymi może być wyodrębniany jako rodzina siostrzana dla pozostałych rodzajów (kalinowate Viburnaceae). Błędem natomiast jest włączanie go do przewiertniowatych, stanowiących odrębną linię rozwojową^[2].

Pozycja w systemie Reveala (1993–1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa dereniowe (Cornidae Frohne & U. Jensen ex Reveal), nadrząd Dipsacanae Frohne & U. Jensen ex Reveal, rząd szczeciowce (Dipsacales Dumort.), rodzina kalinowate (Viburnaceae Raf.), plemię Viburneae, rodzaj kalina (Viburnum L.)^[5].

Wykaz gatunków^[6]

Viburnum acerifolium L.
Viburnum acutifolium Benth.
Viburnum alabamense (McAtee) Sorrie
Viburnum alnifolium Marshall – kalina olcholistna
Viburnum amatenangense Lundell
Viburnum amplifolium Rehder
Viburnum anabaptista Graebn.
Viburnum atrocyaneum C.B. Clarke
Viburnum australe C.V. Morton
Viburnum ayavacense Kunth
Viburnum betulifolium Batalin
Viburnum blandum C.V.Morton
Viburnum × bodnantense Aberc. ex Stearn – kalina bodnanteńska
Viburnum brachybotryum Hemsl.
Viburnum bracteatum Rehder
Viburnum brevitubum (P.S. Hsu) P.S. Hsu
Viburnum buddleifolium C.H. Wright – kalina budlejolistna
Viburnum burejaeticum Regel & Herd. – kalina mandżurska
Viburnum × burkwoodii auct. – kalina Burkwooda
Viburnum carlcephalum Burk. ex R. B. Pike – kalina angielska
Viburnum carlesii Hemsl. – kalina koreańska
Viburnum cassinoides L.
Viburnum caudatum Greenm.
Viburnum chinense Hook. & Arn.
Viburnum chingii P.S. Hsu
Viburnum chinshanense Graebn.
Viburnum chunii P.S. Hsu
Viburnum ciliatum Greenm.
Viburnum cinnamomifolium Rehder
Viburnum congestum Rehder
Viburnum conspectum C.V. Morton
Viburnum corylifolium Hook. f. & Thomson
Viburnum corymbiflorum P.S. Hsu & S.C. Hsu
Viburnum costaricanum Hemsl.
Viburnum cotinifolium D. Don
Viburnum cylindricum Buch.-Ham. ex D. Don
Viburnum dalzielii W.W. Sm.
Viburnum davidii Franch. – kalina Davida
Viburnum densiflorum Chapm.
Viburnum dentatum L. – kalina zębata
Viburnum dilatatum Thunb.
Viburnum discolor Benth.
Viburnum disjunctum C.V. Morton
Viburnum divaricatum Benth.
Viburnum edule Raf.
Viburnum elatum Benth.
Viburnum ellipticum Hook.
Viburnum erosum Thunb. – kalina wygryziona
Viburnum erubescens Wall.
Viburnum euryphyllum Standl. & Steyerm.
Viburnum farreri Stearn – kalina wonna
Viburnum foetidum Wall.
Viburnum fordiae Hance
Viburnum formosanum (Hance) Hayata
Viburnum fuscum (Oerst.) Hemsl.
Viburnum glabratum Kunth
Viburnum glomeratum Maxim.
Viburnum goudotii Killip & A.C. Sm.
Viburnum grandiflorum Wall. ex DC. – kalina wielkokwiatowa
Viburnum hainanense Merr. & Chun
Viburnum hallii (Oerst.) Killip & A.C. Sm.
Viburnum hanceanum Maxim.
Viburnum hartwegii Benth.
Viburnum hengshanicum Tsiang ex P.S. Hsu
Viburnum henryi Hemsl. – kalina Henry’ego
Viburnum hondurense Standl.
Viburnum hupehense Rehder
Viburnum incarum Graebn.
Viburnum inopinatum W. G. Craib
Viburnum integrifolium Hayata
Viburnum jamesonii (Oerst.) Killip & A.C. Sm.
Viburnum jelskii Zahlbr.
Viburnum jucundum C.V.Morton
Viburnum × juddii Rehder – kalina Judda
Viburnum kansuense Batalin
Viburnum koreanum Nakai
Viburnum lancifolium P.S. Hsu
Viburnum lantana L. – kalina hordowina
Viburnum lantanoides Michx.
Viburnum lasiophyllum Benth.
Viburnum laterale Rehder
Viburnum lautum C.V.Morton
Viburnum leiocarpum P.S. Hsu
Viburnum lentago L. – kalina kanadyjska
Viburnum loeseneri Graebn.
Viburnum longipedunculatum (P.S. Hsu) P.S. Hsu
Viburnum longiradiatum P.S. Hsu & S.W. Fan
Viburnum lutescens Blume
Viburnum luzonicum Rolfe
Viburnum macrocephalum Fortune
Viburnum mathewsii (Oerst.) Killip & A.C. Sm.
Viburnum meiothyrsum Diels
Viburnum melanocarpum P.S. Hsu
Viburnum membranaceum (Oerst.) Hemsl.
Viburnum mendax C.V. Morton
Viburnum microcarpum Schltdl. & Cham.
Viburnum microphyllum (Oerst.) Hemsl.
Viburnum molinae Lundell
Viburnum molle Michx.
Viburnum mongolicum (Pall.) Rehder
Viburnum mortonianum Standl. & Steyerm.
Viburnum mullaha Buch.-Ham. ex D. Don
Viburnum nashii Small
Viburnum nervosum D. Don
Viburnum nitidum Aiton
Viburnum nudum L.
Viburnum obovatum Walter
Viburnum obtusatum D.N. Gibson
Viburnum odoratissimum Ker Gawl.
Viburnum oliganthum Batalin
Viburnum omeiense P.S. Hsu
Viburnum opulus L. – kalina koralowa
Viburnum ozarkense Ashe
Viburnum parvifolium Hayata
Viburnum pichinchense Benth.
Viburnum plicatum Thunb. – kalina japońska
Viburnum × pragense Vik. – kalina praska
Viburnum propinquum Hemsl.
Viburnum prunifolium L. – kalina śliwolistna
Viburnum pubescens (Aiton) Pursh
Viburnum punctatum Buch.-Ham. ex D. Don
Viburnum pyramidatum Rehder
Viburnum rafinesquianum Schult.
Viburnum recognitum Fernald
Viburnum reticulatum (Ruiz & Pav. ex Oerst.) Killip
Viburnum rhombifolium (Oerst.) Hemsl.
Viburnum rhytidophyllum Hemsl. – kalina sztywnolistna
Viburnum rufidulum Raf.
Viburnum sargentii Koehne – kalina Sargenta
Viburnum scabrellum (Torr. & A. Gray) Chapm.
Viburnum schensianum Maxim.
Viburnum seemanii Graebn.
Viburnum semitomentosum (Michx.) Rehder
Viburnum sempervirens K. Koch
Viburnum setigerum Hance
Viburnum shweliense W.W. Sm.
Viburnum sieboldii Miq. – kalina Siebolda
Viburnum siltepecanum Lundell
Viburnum spruceanum Rusby
Viburnum squamulosum P.S. Hsu
Viburnum stellatotomentosum (Oerst.) Hemsl.
Viburnum stellatum (Oerst.) Hemsl.
Viburnum stenocalyx (Oerst.) Hemsl.
Viburnum subalpinum Hand.-Mazz.
Viburnum subpubescens Lundell
Viburnum sulcatum (Oerst.) Hemsl.
Viburnum sympodiale Graebn.
Viburnum tacanense Lundell
Viburnum taitoense Hayata
Viburnum tengyuehense (W.W. Sm.) P.S. Hsu
Viburnum ternatum Rehder
Viburnum thaiyongense W.W. Sm.
Viburnum tiliifolium (Oerst.) Hemsl.
Viburnum tinoides L.f.
Viburnum tinus L. – kalina wawrzynowata
Viburnum toronis Killip & A.C. Sm.
Viburnum trabeculosum C.Y. Wu
Viburnum tridentatum Killip & A.C. Sm.
Viburnum trilobum Marshall – kalina amerykańska
Viburnum triphyllum Benth.
Viburnum triplinerve Hand.-Mazz.
Viburnum undulatum (Oerst.) Killip & A.C.Sm.
Viburnum urbanii Graebn.
Viburnum urceolatum Siebold & Zucc.
Viburnum utile Hemsl. – kalina pożyteczna
Viburnum venustum C.V.Morton
Viburnum versatile R.H. Miao, W.B. Liao & Q.Y. Sun
Viburnum wendlandii (Oerst.) Hemsl.
Viburnum witteanum Graebn.
Viburnum wrightii Miq.
Viburnum wurdackii T.R. Dudley
Viburnum yunnanense Rehder

PrzypisyEdytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-20] (ang.).
↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-25].
↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Vascular Plants of Poland - A Checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 1995. ISBN 83-85444-38-6.
↑ Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Viburnum. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-02-25]. (ang.).
↑ Viburnum. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2017-08-18].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-20] (ang.).

[3] Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-25].

[checklist-4] Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Vascular Plants of Poland - A Checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 1995. ISBN 83-85444-38-6.

[5] Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Viburnum. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-02-25]. (ang.).

[6] Viburnum. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2017-08-18].

[4]

[2]

[1]

[3]

[5]

[6]