Wikipedia

Kamil Mackiewicz

polski grafik, pionier komiksu

Kamil Mackiewicz (ur. 17 czerwca 1886 w Werkach, zm. 11 grudnia 1931 w Warszawie)[1] – polski grafik, karykaturzysta, ilustrator książek, prekursor polskiego komiksu, kapitan Wojska Polskiego.

Kamil Mackiewicz
Ilustracja
Kamil Mackiewicz z upolowanymi głuszcami (1931)
Data i miejsce urodzenia

17 czerwca 1886
Werki

Data i miejsce śmierci

11 grudnia 1931
Warszawa

Narodowość

polska

Alma Mater

Szkoła Sztuk Pięknych w Warszawie

Dziedzina sztuki

grafika

Ważne dzieła
Ogniem i mieczem czyli przygody szalonego Grzesia
Multimedia w Wikimedia Commons
Plakat Hej! Kto Polak na bagnety!! Kamila Mackiewicza z okresu wojny polsko-bolszewickiej
Karykatura Przed wyścigiem Kamila Mackiewicza, 1928
Grób Kamila Mackiewicza na cmentarzu Powązkowskim

Życiorys edytuj

Urodził się w Werkach pod Wilnem. Edukację wyższą rozpoczął w Moskwie, a od 1905 kontynuował studia w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych w pracowni Konrada Krzyżanowskiego. Wykształcenie artystyczne uzupełniał w Londynie i Nowym Jorku. W czasie I wojny światowej został powołany jako oficer do armii rosyjskiej[2]. Podczas działań bojowych został ranny, dostał się do niewoli i do końca wojny przebywał w niemieckim obozie jenieckim[1]. Niedługo po uwolnieniu i przyjeździe do Warszawy ponownie przywdział mundur, tym razem już jako żołnierz WP. W 1920 bowiem wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej, choć nie na froncie. Wykonywał transparenty, plakaty i inne druki dla Centralnego Komitetu Propagandy[1]. W 1923 został zwolniony z wojska w randze kapitana i wyjechał Nowego Jorku, gdzie pracował jako ilustrator. Podpisał nawet kilkuletni kontrakt, ale po roku wrócił do Warszawy[2]. Był członkiem Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych.

Przez trzy ostatnie lata życia przebywał głównie w majątku Duniłowicze koło Postaw u hr. Józefa Tyszkiewicza[2], z którym był zaprzyjaźniony. Często podróżował, m.in. na Kaukaz, do Francji, Holandii i Afryki[3][2]. Przebywał też w Dyneburgu, Moskwie i Petersburgu. Był zapalonym myśliwym. Dużo polował na Wileńszczyźnie. 18 lipca 1931 jako gość honorowy uczestniczył w uroczystym otwarciu przystani wioślarsko-pływackiej Polskiego Klubu Sportowego w Postawach[2]. Był też gawędziarzem, znanym w szerokich kręgach towarzyskich[1].

Zmarł przedwcześnie w Warszawie. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 117-6-25)[4].

Twórczość edytuj

Choć początkowo uprawiał malarstwo, od 1913 głównym nurtem jego twórczości był rysunek i ilustracja[2]. Zajmował się karykaturami portretowymi, rysunkami politycznymi i obyczajowymi. Współpracował z wieloma czasopismami polskimi oraz brytyjskimi i amerykańskimi, takimi jak „Mucha”, „Pani”, „Świat”, „Tęcza” i „Life”[2]. W latach 1918–1921 rysował dla lwowskiego „Szczutka”. Już w 1919 opublikował w nim rodzaj komiksu, opatrzonego tekstami Stanisława Wasylewskiego, i zatytułowanego Ogniem i mieczem czyli przygody szalonego Grzesia[5]. Często podejmował tematykę wojenną i wojskową, a także myśliwską. Ilustrował książki dla dorosłych i dzieci, m in. Marii Rodziewiczówny, Henryka Sienkiewicza, Kornela Makuszyńskiego, Mariana Falskiego, oraz wydawnictwa o tematyce myśliwskiej – Stefana Krzywoszewskiego, Juliana Ejsmonda, Józefa Weyssenhoffa i Bohdana Dyakowskiego. Swoje prace wystawiał m.in. w Polskim Klubie Artystycznym w Warszawie (1920), Zachęcie (1921), na wystawie retrospektywnej w Łodzi (1927) oraz licznych ekspozycjach zbiorowych.

Wspomnienia rysunkowe edytuj

Swoje doświadczenia i obserwacje jeńca wojennego przekazał w albumie Czyściec niemiecki • Moje przeżycia w obozie jeńców – 1919. Opublikowało go Wydawnictwo Tygodnika Satyryczno-Politycznego „Szczutek” w 1920[6]. Zawiera on zestaw 24. plansz formatu 30 x 23 cm w oprawie broszurowej, wykonanych w technice serigrafii. Są to satyryczne rysunki i karykatury, ukazujące życie w obozie jenieckim okresu I wojny światowej. Plansze są opatrzona krótkimi, żartobliwymi komentarzami. Całość opatrzył wstępem dziennikarz – Stanisław Dzikowski.

Komiks edytuj

  • Ogniem i mieczem czyli przygody szalonego Grzesia, 1918

Wybrane grafiki edytuj

  • Krakowskie Przedmieście w 1905, 1905
  • Powrót syna z wojska
  • Jejmość z mufką, 1921
  • Myśliwi z saniami w lesie, 1925
  • Kaczor lecący nad wodą, 1927
  • Seter i spłoszone ptactwo, 1928
  • Przed wyścigiem, 1928
  • Oświadczenie, 1928
  • Dwóch myśliwych i pies tropiący, 1928
  • Szlacheckie swary, 1930

Ilustracje i opracowania graficzne książek edytuj

Plakaty edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d Kamil Mackiewicz. AgraArt. [dostęp 2024-02-24]. (pol.).
  2. ↑ a b c d e f g Kamil Mackiewicz (1886–1931). artinfo.pl. [dostęp 2024-02-24]. (pol.).
  3. ↑ Kamil Mackiewicz. Miasto Postawy i okolice. [dostęp 2024-02-24]. (pol.).
  4. ↑ Cmentarz Stare Powązki: Kami Mackiewicz, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-20].
  5. ↑ Adam Rusek, Tarzan, Matołek i inni • Cykliczne historyjki obrazkowe w Polsce w latach 1919–1939, wyd. I, Warszawa: Biblioteka Narodowa, 2001, s. 28, ISBN 83-7009-315-9, OCLC 51101431.
  6. ↑ Czyściec niemiecki • Moje przeżycia w obozie jeńców – 1919. lubimyczytac.pl. [dostęp 2024-02-24]. (pol.).

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kamil_Mackiewicz&oldid=73183654”