Kazimierz Wilamowski

polski aktor

Kazimierz Wilamowski, właśc. Kazimierz Antoni Knobelsdorf (ur. 23 marca 1896 w Nowym Dworze na Polesiu, zm. 27 grudnia 1978 w Warszawie) – polski aktor teatralny, filmowy i telewizyjny, reżyser teatralny.

Kazimierz Wilamowski
Ilustracja
Kazimierz Wilamowski (1930)
Imię i nazwisko

Kazimierz Antoni Knobelsdorf

Data i miejsce urodzenia

23 marca 1896
Nowy Dwór, Imperium Rosyjskie

Data i miejsce śmierci

27 grudnia 1978
Warszawa

Zawód

aktor, reżyser teatralny

Współmałżonek

1. Maria Seroczyńska,
2. Barbara Jóźwiak-Leszczewska

Lata aktywności

19231976

Zespół artystyczny
Teatr Polski w Warszawie
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal 10-lecia Polski Ludowej

Życiorys edytuj

Urodził się 23 marca 1896 w Nowym Dworze na Polesiu, ówcześnie na terenie Imperium Rosyjskiego, w rodzinie Franciszka Knobelsdorfa, oficjalisty dworskiego, i Felicji ze Szpiganowiczów[1].

W latach 1916–1918 służył w armii carskiej, a od 1918 w Wojsku Polskim. W maju 1920 otrzymał awans na podporucznika. W 1921 kształcił się w Warszawskiej Szkole Dramatycznej, a w 1923 ukończył Oddział Dramatyczny przy Konserwatorium Muzycznym w Warszawie. W sezonie 1923/24 występował pod nazwiskiem Knobelsdorf w zespole Teatru Reduta. W sezonie 1924/25 występował na scenie Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, w sezonie 1925/26 na scenach Reduty w Wilnie, a w sezonie 1926/27 w Teatrach Miejskich we Lwowie.

W 1927 przeniósł się do Teatru Nowego w Poznaniu, a w sezonie 1928/29 ponownie występował w wileńskiej Reducie. W sezonie 1930/31 – po raz pierwszy pod pseudonimem Wilamowski – występował na deskach Teatru Miejskiego w Lublinie. W maju 1931 – ponownie pod nazwiskiem Knobelsdorf – grał w Teatrze Ateneum w Warszawie, a w lecie tego roku, już jako Wilamowski, na scenie stołecznego Teatru Kometa. Pseudonimu Wilamowski używał już do końca życia.

W latach 1931–1935 występował w Teatrze Miejskim w Bydgoszczy, gdzie w 1934 również reżyserował. W sezonie 1935/36 był aktorem warszawskiego zespołu Instytutu Reduty. Do wybuchu II wojny światowej występował na scenach warszawskich: Teatru Polskiego i Teatru Małego. Podczas okupacji grał w teatrach jawnych w Warszawie: „Złoty Ul”, „Nowości” i „Komedia”.

W 1945 był aktorem Teatru Miejskiego w Łodzi oraz wykładowcą Studia Dramatycznego przy tej placówce. Następnie występował w Miejskich Teatrach Dramatycznych w Warszawie (sezon 1946/47) i Teatrze Wojska Polskiego w Łodzi (1947–1949) oraz na scenach teatrów warszawskich: Współczesnego (1949–1951), Powszechnego (1951–1956) i Ludowego (1956–1958). W latach 1958–1975 należał do zespołu Teatru Polskiego w Warszawie. W 1975 przeszedł na emeryturę, ale w 1976 występował jeszcze gościnnie.

Miał w swym dorobku wiele liczących się ról. Uchodził za ucznia Juliusza Osterwy[1]. W Teatrze Reduta zwrócił uwagę recenzentów jako „pełen skupionej powagi i szlachetnego umiaru” (Antoni Słonimski) Mak-Yks w Pierścieniu wielkiej damy Cypriana Kamila Norwida (1936)[1]. W warszawskim Teatrze Polskim grał m.in. Mikołaja Kopernika w Cezarze i człowieku Adolfa Nowaczyńskiego „dając mu ujmującą prostotę geniuszu” (Tadeusz Boy-Żeleński) i „wiele skupionej powagi i żarliwości” (Antoni Sło­nimski) oraz Księcia Henryka Edwarda w sztuce Mała Dorrit Karola Dickensa „objawiając się z nieznanej dotąd strony humoru i młodości” (Tadeusz Boy-Żeleński), a także Jerzego Fanninga w Asmodeuszu François Mauriaca „łą­cząc przyjemną powierzchowność ze staranną inter­pretacją swej roli” (Jan Parandowski)[1].

Występował również w spektaklach Teatru Telewizji (1959–1977) i słuchowiskach Teatru Polskiego Radia (1949–1973)[1].

Dwukrotnie żonaty. Był mężem aktorki Marii Seroczyńskiej, a pod koniec życia Barbary z Jóźwiaków, 1° v. Leszczewskiej[1].

Zmarł 27 grudnia 1978 w Warszawie, pochowany na cmentarzu Komunalnym Północnym na Wólce Węglowej (kwatera W-V-4-1-3)[2].

Filmografia edytuj

Spektakle Teatru Tv edytuj

  • Pani Bovary (1959)
  • Generał Adamow (1967)
  • Szansa słabego (1968) – Wysocki
  • Epilog Norymberski (1969)
  • Gniewko, syn rybaka (1969) – Paweł, kasztelan łęczycki, ojciec Agnieszki (cz. 3, 4, 5)
  • Niemcy (1969) – Antoni
  • Mała ankieta (1970) – Sędzia przewodniczący
  • Bogumił i Barbara (1971) – Krępski
  • Sprawa Evy Evard (1972) – Uczestnik przyjęcia u Van Trothena
  • Przed burzą (1977) (cz. 5)

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f Kazimierz Wilamowski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2012-05-01].
  2. Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2023-11-27].
  3. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj