Orzeł (film)

Orzeł – polski film wojenny z 1958 w reżyserii Leonarda Buczkowskiego, przedstawiający fabularyzowane losy polskiego okrętu podwodnego ORP „Orzeł” na początku II wojny światowej.

Orzeł

Gatunek	wojenny, historyczny
Rok produkcji	1958
Data premiery	7 lutego 1959
Kraj produkcji	Polska
Język	polski
Czas trwania	103 min
Reżyseria	Leonard Buczkowski
Scenariusz	Janusz Meissner, Leonard Buczkowski
Muzyka	Waldemar Kazanecki
Zdjęcia	Seweryn Kruszyński
Scenografia	Anatol Radzinowicz
Produkcja	P. P. Film Polski
Wytwórnia	Zespół Filmowy Kadr

ORP „Sęp”

Fabuła

Prawdziwego „Orła” na planie filmowym zastąpił okręt ORP „Sęp”, a okręty niemieckie były imitowane przez polskie okręty, m.in. trałowce typu T-43. Imitacją niemieckiego frachtowca „Schwerin”, zatrzymanego i zniszczonego przez „Orła” po ucieczce z Tallinna, był polski motorowiec „Hugo Kołłątaj”. Zasadniczo historia opowiedziana w filmie obejmuje tzw. epizod talliński – zawinięcie okrętu do neutralnego portu w celu zdania do szpitala na ląd chorego dowódcy, internowanie w tym porcie, ucieczkę z niego i przedarcie się na Morze Północne. Nie jest to ścisła relacja o przejściach autentycznego „Orła”. Twórcy filmu, zachowując autentyczną nazwę okrętu, zmienili nazwiska jego oficerów. Kmdr por. Kłoczkowski stał się kmdr. por. Kozłowskim, kpt. Grudziński – kapitanem Grabińskim, por. Piasecki – por. Pileckim.

Obsada

Załoga Orła:

• Oficerowie:
  • Aleksander Sewruk (komandor podporucznik Henryk Kłoczkowski, w filmie Kozłowski) – pierwszy dowódca, pozostał w Tallinnie
  • Wieńczysław Gliński (kapitan marynarki Jan Grudziński, w filmie Grabiński) – drugi dowódca
  • Jan Machulski (porucznik marynarki Pilecki)
  • Roland Głowacki (porucznik marynarki Roland) – mechanik
  • Andrzej Herder (podporucznik marynarki Morawski)
• bosmani:
  • Zbigniew Filus (starszy bosman Wacław Pierzchała)
  • Czesław Piaskowski (bosman Serafin)
  • Henryk Bąk (bosman Wiktorczyk)
  • Tadeusz Gwiazdowski (bosman Bryt)
  • Ignacy Machowski (bosman Mirta) – radiotelegrafista
• maci:
  • Bronisław Pawlik (mat Rokosz)
  • Jerzy Nowak (mat Sznuk)
  • Michał Gazda (mat Okoń)
  • Józef Łodyński (mat Baczek)
• marynarze:
  • Stanisław Bareja (kucharz)
  • Henryk Boukołowski (marynarz)

Inni:

• Marian Nowicki – polski attaché morski (kapitan marynarki) w Tallinnie
• Kazimierz Wilamowski – estoński admirał dokonujący internowania
• Stanisław Milski (Hozer) – zastępca komendanta portu w Tallinnie
• Ryszard Filipski – estoński żołnierz
• Zygmunt Hübner – kapitan niemieckiego statku

Pozostali:

• Lech Wojciechowski, Jerzy Kozakiewicz, studenci PWST (Warszawa) i PWSTiF (Łódź)

Konsultantem z ramienia MW był kmdr Bolesław Romanowski.

Zdjęcia

• Gdynia

Linki zewnętrzne

• Orzeł w bazie filmpolski.pl
• Orzeł w bazie IMDb (ang.)
• Orzeł w bazie Filmweb
• Zdjęcia z filmu Orzeł w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”