Kornel Czupryk, również Korneli[1], właśc. Tomasz Czupryk (ur. 31 marca 1890 w Czeremoszni, zm. 6 czerwca 1988 w Radomsku) – polski franciszkanin konwentualny, prezbiter, mistrz nowicjatu, gwardian, prowincjał, misjonarz.

Kornel Czupryk OFMConv.
Tomasz Czupryk
prezbiter, prowincjał
Ilustracja
o. Kornel i o. Maksymilian w Japonii w 1933
Data i miejsce urodzenia

31 marca 1890
Czeremosznia

Data i miejsce śmierci

6 czerwca 1988
Radomsko

Prowincjał prowincji polskiej franciszkanów
Okres sprawowania

1927–1933

Komisarz generalny Komisariatu Lwowskiego
Okres sprawowania

1943–1946

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

Zakon Braci Mniejszych Konwentualnych

Śluby zakonne

8 grudnia 1912

Prezbiterat

11 czerwca 1916

Życiorys edytuj

Urodził się 31 marca 1890 w Czeremoszni jako Tomasz Czupryk[2][3]. Od 1904 kształcił się w C. K. Gimnazjum w Złoczowie, gdzie w 1908 ukończył IV klasę[4][5][6][7]. W 1908 we Lwowie wstąpił do zakonu franciszkanów (Zakon Braci Mniejszych Konwentualnych)[2][3]. Od 1908 do 1909 odbył nowicjat (razem z nim bracia Wenanty Katarzyniec i Innocenty Guz)[3]. 8 grudnia 1912 złożył śluby wieczyste[3]. Odbywał studia filozoficzne i teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym Franciszkanów w Krakowie[3]. 11 czerwca 1916 w Krakowie otrzymał sakrament święceń kapłańskich z rąk bp. Adama Sapiehy[2][3].

W trakcie I wojny światowej posługiwał jako kapelan w szeregach c. i k. armii[3]. W niepodległej Rzeczypospolitej pracował w konwentach franciszkańskich: w Czyszkach (od 1918 do 1919), w kościele Podwyższenia Krzyża Świętego Radomsku (od 1919 do 1920)[8], w klasztorze i kościele Matki Bożej Anielskiej w Grodnie (od 1920 do 1921)[3], gdzie pełnił funkcję wikarego i ekonoma klasztoru[2][9]. Podczas wojny polsko-bolszewickiej mimo najazdu agresorów i zagrożenia od lipca 1920 pozostawał w konwencie wraz z gwardianem o. Błażejem Justvanem, zaś po ich wkroczeniu do klasztoru 25 sierpnia zdołał zbiec z klasztoru (w tym czasie o. Błażej został zatrzymany, a po torturach zamordowany)[2]. Od tego czasu przez około miesiąc, z uwagi na jego poszukiwanie i na ciążący na nim wyrok śmierci ze strony bolszewików, ukrywał się w przebraniu służącego we wsi Adamowicze[3][9]. We wrześniu powrócił do grodzieńskiego klasztoru wraz z Wojskiem Polskim[2][3][9].

W 1921 objął funkcję mistrza nowicjatu, którą pełnił w kolejnych latach; w klasztorze we Lwowie, w klasztorze franciszkanów w Kalwarii Pacławskiej i w klasztorze franciszkanów w Łagiewnikach do 1927[3]. Od 1927 do 1933 przez dwie kadencje sprawował urząd prowincjała prowincji polskiej[2][3] (tytułowany także jako prowincjał oo. franciszkanów w Polsce[10]). W tym czasie działał na rzecz odnowy życia zakonnego, jak również prowadzenia w klasztorach biblioteka i kronik[3]. W trakcie jego urzędowania został odzyskany klasztor w Gnieźnie (1928), podjęto wydawanie czasopisma (od 1931 jako „Wieści z Prowincji”, krótko jako „Wiadomości z Prowincjatu”, później na stałe pod nazwą „Wiadomości z Prowincji”)[3]. Udzielał wsparciu o. Maksymilianowi Kolbe w zakresie rozwoju infrastruktury zakonu w Polsce oraz podjęcia pracy misyjnej poza granicami[3]. W tym czasie zostało założone osiedle Niepokalanów (pierwotnie o. Maksymilian planował nadać osiedlu nazwę „Zagroda Niepokalanej”, jednak o. Kornel przekonał go do nazwy Niepokalanów)[11], gdzie wybudowano klasztor w (poświęcony przez o. Kornela 8 grudnia 1927 w uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny[12][13]). Po drugim wyborze na urząd prowincjała w 1930 postanowił o założeniu misji franciszkanów w Japonii, gdzie skierował pierwszych zakonników i dokąd sam również pragnął wyjechać[2][3]. Na kapitule zakonnej 20 lipca 1933 został mianowany przełożonym franciszkańskiej misji w Japonii[2]. Po opuszczeniu Niepokalanowa wspólnie z o. Maksymilianem Kolbem od 8 września 1933 (uroczystość Narodzenia Najświętszej Maryi Panny) płynął statkiem SS Conte Rosso z Wenecji na Daleki Wschód, a 4 października tego roku (wspomnienie kościelne św. Franciszka z Asyżu) dotarł do Nagasaki[14][15][2][16]. Po przybyciu obaj zakonnicy złożyli wizytę biskupowi archidiecezji Nagasaki J.K. Hayasace[17]. W grudniu 1933 objął funkcję przełożonego misji franciszkańskiej[18][19][2] (Klasztor Franciszkanów w Nagasaki, tzw. „japoński Niepokalanów” – jap. „Mugenzai No Sono”[20][21]), zaś stanowisko gwardiana sprawował[22][21] do 1936[3]. Ponadto na miejscu był magistrem kleryków, administratorem wydawnictwa, wykładowcą teologii moralnej, prawa zakonnego i liturgiki[3]. W tym okresie (1934, 1935) głosił także nauki rekolekcyjne w Harbinie[23] oraz przebywał w miastach Stanów Zjednoczonych z prelekcjami na temat misji w Japonii[21]. W okresie swojego kierownictwa w Nagasaki rozwinął misję (w 1. poł. 1936 było tam 5 księży i 24 braci), przy której założono szkołę niedzielną[24], w kwietniu 1936 otwarto seminarium duchowne (wówczas kształciło się 20 studentów japońskich), a „Rycerz Niepokalanej” w języku japońskich ukazywał się w nakładzie 65 tys. egzemplarzy[21]. W korespondencji do współbraci w Polsce w 1934 Czupryk sugerował także możliwość podjęcia pracy misyjnej w sąsiedniej Korei[25]. Powróciwszy do kraju podczas kapituły zakonnej w lipcu 1936 został wybrany na stanowisko gwardiana klasztoru franciszkanów w Poznaniu[26][27], które sprawował do 1939[28][3].

Podczas II wojny światowej początkowo mieszkał w Warszawie, a od 1942 we Lwowie[3]. Tam od 1943 do 1946 sprawował urząd komisarza generalnego tj. przełożonego utworzonego 11 marca 1940 Komisariatu Lwowskiego[3]. Po wojnie był gwardianem w Gnieźnie od 1947 do 1948, następnie w klasztorze franciszkanów w Krakowie od 1950 do 1953, w klasztorze w Głogówku od 1965 do 1968[3]. W 1975 zamieszkał w Radomsku[3]. W tym mieście zmarł 6 czerwca 1988 w wieku 98 lat[3].

W latach 50. XX wieku wyznał, iż w połowie sierpnia 1941 we Lwowie, gdy już dowiedział się o zatrzymaniu przez Niemców o. Maksymiliana Kolbego, doznał jego objawienia który miał do niego przemówić słowami „Zbliżam się do Boga”[29]. Po latach o. Korneli przyznał, że za życia o. Maksymiliana widział w nim świętego, mimo że przed 1939 rokiem nikt (także współbracia zakonni) nie spodziewał się, że może zostać świętym[16].

Przypisy edytuj

  1. W sprawie fałszywego kwestarza. „Kurier Warszawski”. Nr 244, s. 3, 6 września 1929.  Kornel Czupryk. Z naszych misyj w Japonii. „Rycerz Niepokalanej”. Nr 7, s. 215, 1934.  Listy misjonarzy. W stolicy Niepokalanej. „Misje Katolickie”. Nr 12, s. 361-365, 1934.  wzgl. Korneliusz, zob. Siedmiowiekowa działalność zakonu św. Franciszka. „Orędownik”. Nr 237, s. 6, 13 października 1937.  Andrzej Deptuch, Wiesław Banach. Spotkania. Rozmowa z o. Andrzejem – cz. 2. „Słówko”. Nr 6, s. 4, 8 lutego 1998. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku. .
  2. a b c d e f g h i j k Polski Franciszkanin przełożonym misji w Japonii. „Górnoślązak”. Nr 287, s. 3, 14 grudnia 1933. 
  3. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x O. Korneli Czupryk - prowincjał, misjonarz, komisarz. old.franciszkanie.pl, 2009-06-10. [dostęp 2018-07-02].
  4. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Złoczowie za rok szkolny 1905. Złoczów: 1905, s. 60.
  5. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Złoczowie za rok szkolny 1906. Złoczów: 1906, s. 57.
  6. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Złoczowie za rok szkolny 1907. Złoczów: 1907, s. 63.
  7. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Złoczowie za rok szkolny 1908. Złoczów: 1908, s. 72.
  8. Historia klasztoru. radomsko.franciszkanie.pl. [dostęp 2018-07-03].
  9. a b c O. Błażej Justvan. franciszkanie-warszawa.pl. [dostęp 2018-07-02].
  10. W sprawie fałszywego kwestarza. „Kurier Warszawski”. Nr 244, s. 3, 6 września 1929. 
  11. Gustaw Morcinek. Barć Niepokalanej (dokończenie). „Gość Niedzielny”. Nr 11, s. 81, 14 marca 1948. 
  12. Historia. niepokalanow.pl. [dostęp 2018-07-02].
  13. Kalendarium życia św. Maksymiliana. mi.bielsko.pl. [dostęp 2018-07-02].
  14. Dla misyj. Odjazd misjonarzy. „Misje Katolickie”. Nr 10, s. 315, 1933. 
  15. Przez pola misyjne. Azja. Japonia. Niepokalanów Japoński. „Misje Katolickie”. Nr 12, s. 376, 1933. 
  16. a b Andrzej Deptuch, Wiesław Banach. Spotkania. Rozmowa z o. Andrzejem – cz. 2. „Słówko”. Nr 6, s. 4, 8 lutego 1998. Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Sanoku. 
  17. Przez pola misyjne. Azja. Japonia. Niepokalanów Japoński. „Misje Katolickie”. Nr 12, s. 377, 1933. 
  18. Ze świata. Polski Franciszkanin przełożonym misji w Japonii. „Kurier Warszawski”. Nr 344, s. 6, 13 grudnia 1933. 
  19. Polski Franciszkanin przełożonym misji w Japonii. „Niedziela Katolicka”. Nr 51, s. 8, 17 grudnia 1933. 
  20. Listy misjonarzy. W stolicy Niepokalanej. „Misje Katolickie”. Nr 12, s. 361-365, 1934. 
  21. a b c d Ze świata. Praca polskich misjonarzy w Japonii. „Kurier Warszawski”. Nr 147, s. 7, 29 maja 1936. 
  22. Polscy Ojcowie Franciszkanie (Konwentualni). „Miesięcznik Kościelny”. Nr 3, s. 106, 1935. 
  23. Jerzy Misiurek. Z dziejów duszpasterstwa polonijnego w Harbinie (II) 1926–1949. „Studia Polonijne”. Tom 2, s. 310, 1977. 
  24. U nas w kraju. Udział Polski w frontowej pracy misyjnej. „Misje Katolickie”. Nr 4, s. 121, 1935. 
  25. Kornel Czupryk. Z naszych misyj w Japonii. „Rycerz Niepokalanej”. Nr 7, s. 213, 1934. 
  26. Nowe władze zakonne OO. Franciszkanów w Polsce. „Gazeta Szamotulska”. Nr 82, s. 2, 21 lipca 1936. 
  27. Nowe władze zakonne OO. Franciszkanów w Polsce. „Kurier Warszawski”. Nr 204, s. 4, 27 lipca 1936. 
  28. Siedmiowiekowa działalność zakonu św. Franciszka. „Orędownik”. Nr 237, s. 6, 13 października 1937. 
  29. Duch ofiary w życiu wspólnot MI oraz poszczególnych Rycerzy w kontekście życia i śmierci św. Maksymiliana. mi-polska.pl. s. 1. [dostęp 2018-07-02].