Wikipedia

Kwatera Główna Ministerstwa Spraw Wojskowych

Kwatera Główna Ministerstwa Spraw Wojskowych (Kwat. Gł. MSWojsk.) – jednostka organizacyjna Ministerstwa Spraw Wojskowych w II Rzeczypospolitej.

Kwatera Główna
Ministerstwa Spraw Wojskowych
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1927

Rozformowanie

1939

Dowódcy
Pierwszy

mjr Władysław Ryszanek

Organizacja
Dyslokacja

garnizon Warszawa

Podległość

MSWojsk.

Kwatera Główna Ministerstwa Spraw Wojskowych została utworzona 1 lutego 1927 roku[1]. Na czele Kwatery Głównej MSWojsk. stał komendant oficer sztabowy, podporządkowany bezpośrednio szefowi Gabinetu Ministra. W stosunku do bezpośrednio podległego mu personelu posiadał on uprawnienia dowódcy pułku[2].

Komendant Kwatery Głównej był bezpośrednim przełożonym wszystkich jednostek wchodzących w skład Kwatery Głównej MSWojsk. i był odpowiedzialny przed szefem Gabinetu Ministra za porządek, ład i należyte funkcjonowanie pod względem wojskowym powyższych jednostek[2].

Z dniem 1 kwietnia 1930 roku minister spraw wojskowych wydzielił Drukarnię MSWojsk. ze składu Kwatery Głównej MSWojsk., przemianował ją na „Główną Drukarnię Wojskową”, nadał jej charakter wojskowego zakładu przetwarzającego i podporządkował całkowicie szefowi Departamentu Intendentury[3][4].

Na podstawie rozkazu ministra spraw wojskowych B. Og. Org. 1100.16 Org. z dniem 1 kwietnia 1934 roku został zlikwidowany batalion sztabowy MSWojsk. z wyjątkiem szwadronu sztabowego, który otrzymał nazwę „szwadron luzaków” i nowy skład osobowy, został podporządkowany, pod względem służbowym, komendantowi Kwatery Głównej MSWojsk., a pod względem gospodarczym przydzielony do 1 dak[5].

Organizacja Kwatery Głównej MSWojsk.

edytuj

Organizacja Kwatery Głównej MSWojsk. ustalona w uzupełnieniu rozporządzenia Biura Og. Org. L. 837/Org., ogłoszonego w Rozkazie Dziennym MSWojsk. Nr 11/27 pkt 1:

  • komendant Kwatery Głównej,
  • kancelaria główna MSWojsk.,
  • płatnik MSWojsk.,
  • administracja gmachu,
  • oficer informacyjny MSWojsk.,
  • centrala telefoniczna MSWojsk.,
  • rozmównica Hughesa,
  • drukarnia MSWojsk.,
  • batalion sztabowy MSWojsk.

Ostateczny termin wejścia w życie nowej organizacji minister ustalił na dzień 25 czerwca 1927 roku[2].

Komendantowi Kwatery Głównej podlegały całkowicie: kancelaria główna MSWojsk,. oficer informacyjny MSWojsk. i batalion sztabowy MSWojsk. Inne jednostki, wchodzące w skład Kwatery Głównej, podlegały jednocześnie fachowemu nadzorowi technicznemu właściwych szefów służb, a mianowicie:

Ponadto pod względem budowlanym administracja gmachu podlegała nadzorowi szefa Departamentu Budownictwa[2].

Z chwilą wejścia w życie nowej organizacji Kwatery Głównej MSWojsk. administracja gmachu MSWojsk. przestała być administracją garnizonową i jako organ wewnętrzny MSWojsk. do spraw budowlanych i kwaterunkowych przestał podlegać komendantowi garnizonu[2].

Do kompetencji kierownika administracji gmachu MSWojsk., oprócz gmachu ministerstwa, wchodził również gmach Generalnego Inspektoratu Sił Zbrojnych. W tym celu kierownik administracji gmachu MSWojsk. posiadał specjalnego oficera łącznikowego przy Biurze Inspekcji GISZ, który służbowo był przynależny do administracji gmachu MSWojsk.[2]

Rozmównica Hughesa pod względem fachowym podlegała kierownikowi stacji Hughesa Sztabu Generalnego[2].

Skład osobowy batalionu sztabowego MSWojsk.:

  • dowódca batalionu,
  • drużyna dowódcy,
  • 1 kompania sztabowa,
  • 2 kompania sztabowa,
  • 3 kompania sztabowa,
  • 4 kompania sztabowa,
  • 5 kompania sztabowa,
  • szwadron sztabowy[2].

Do batalionu sztabowego, oprócz szeregowych, wchodzących w skład MSWojsk. należeli:

Wymienieni wyżej szeregowi podlegali dowódcy batalionu sztabowego pod względem gospodarczym i dyscyplinarnym[2].

Skład osobowy Kwatery Głównej MSWojsk. liczył 28 oficerów, 66 podoficerów zawodowych i nadterminowych, 6 podoficerów niezawodowych, 163 szeregowców, 62 urzędników cywilnych, 21 robotników cywilnych (płatnych dziennie), 11 koni wierzchowych i 40 koni taborowych, 8 pojazdów osobowych, 12 pojazdów taborowych i jedną platformę[2].

22 listopada 1927 roku minister spraw wojskowych zwiększył skład osobowy batalionu sztabowego MSWojsk. o jednego oficera młodszego - oficera mobilizacyjnego i jednego szeregowca - ordynansa[6].

17 lutego 1928 roku minister spraw wojskowych zwiększył skład osobowy płatnika MSWojsk. o dwóch urzędników cywilnych III kategorii[7].

18 marca 1929 roku minister spraw wojskowych zwiększył skład osobowy centrali telefonicznej MSWojsk. o dwóch urzędników cywilnych (jednego kategorii II i jednego kategorii III)[8].

1 kwietnia 1934 roku, po likwidacji batalionu sztabowego MSWojsk., skład osobowy szwadronu luzaków MSWojsk. liczył jednego oficera (rotmistrza), 9 podoficerów zawodowych, 6 ułanów, jednego urzędnika cywilnego III kategorii, 3 niższych funkcjonariuszy oraz 12 koni pociągowych, w tym 10 koni do dyspozycji komendanta Kwatery Głównej MSWojsk. Ponadto do składu osobowego zostali zaliczeni luzacy oraz konie wierzchowe oficerów władz i instytucji centralnych według obowiązujących wówczas norm i zmiennej ilości. Przyjęto stosunek 1 luzak na 3 konie oraz rezerwa 1 luzak na 10 koni, zależnie od ilości koni[5].

Obsada personalna kwatery

edytuj
Komendanci
Dowódcy batalionu sztabowego
Płatnicy
  • kpt. gosp. Karol Matauszek (do VI 1930[9][10])
  • por. gosp. Roman Konrad Strasser (od VI 1930[9])
Obsada personalna w marcu 1939 roku[11][a]
  • komendant – mjr adm. (piech.) Józef Sudacki
  • zastępca komendanta – mjr int. Mieczysław Leonard Wanat-Czajkowski[b]
  • oficer informacyjny – kpt. adm. (art.) Bronisław Kuśmierek
  • kierownik kancelarii – kpt. adm. (piech.) Julian Zygmunt Menhard
  • dowódca stacji juza – kpt. łączn. Stanisław Władysław Zmitrowicz
  • kierownik referatu gospodarczego – kpt. int. Leon Ginalski
  • referent – kpt. int. Jan VI Jaworski
  • referent – kpt. int. Wacław I Tomaszewski
  • kierownik administracji gmachu – kpt. adm. (łączn.) Edward Maksymilian Salecki
  • oficer łącznikowy Administracji Gmachu GISZ – por. adm. (piech.) Kazimierz Józef Sobolewski
  • dyrektor Muzeum Józefa Piłsudskiego w Belwederze – ppłk piech. Adam Borkiewicz

Zobacz też

edytuj

Uwagi

edytuj
  1. ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[12].
  2. ↑ Na podstawie odpisu aktu adopcyjnego z 23 maja 1916 roku oraz odpisu metryki urodzenia sprostowano nazwisko i imiona kpt. adm. (dz. gosp.) Mieczysława Czaykowskiego-Wanata z Kwat. Gł. MSWojsk. z „Czaykowski-Wanat Mieczysław” na „Wanat-Czajkowski Mieczysław Leonard”[13]. Mjr Mieczysław Leonard Wanat-Czajkowski ur. 6 listopada 1894 roku był odznaczony Krzyżem Niepodległości i Krzyżem Walecznych oraz Złotym i Srebrnym Krzyżem Zasługi[14].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Böhm 1994 ↓, s. 160.
  2. ↑ a b c d e f g h i j Dz. Rozk. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 1927, poz. 189.
  3. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 1930, poz. 83.
  4. ↑ Böhm 1994 ↓, s. 161.
  5. ↑ a b Dz. Rozk. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 1934, poz. 24.
  6. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 1927, poz. 386.
  7. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 1928, poz. 51.
  8. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 1929, poz. 85.
  9. ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930 roku, s. 215.
  10. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 23, 47.
  11. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 442-443.
  12. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
  13. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930 roku, s. 231.
  14. ↑ Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 337.

Bibliografia

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kwatera_Główna_Ministerstwa_Spraw_Wojskowych&oldid=74234315”