Wikipedia

Lionel Jospin

polityk francuski

Lionel Jospin (wym. [ljɔnɛl ʒɔspɛ̃]; ur. 12 lipca 1937 w Meudon[1]) – francuski polityk, parlamentarzysta krajowy, eurodeputowany II kadencji, minister, dwukrotnie pierwszy sekretarz Partii Socjalistycznej (1981–1988, 1995–1997), od 1997 do 2002 premier Francji, kandydat na urząd prezydenta Francji w 1995 i 2002.

Lionel Jospin
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

12 lipca 1937
Meudon

Premier Francji
Okres

od 3 czerwca 1997
do 6 maja 2002

Przynależność polityczna

Partia Socjalistyczna

Poprzednik

Alain Juppé

Następca

Jean-Pierre Raffarin

podpis
Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Wielki Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Krzyż Wielki Orderu Narodowego Zasługi (Francja) Komandor Orderu Palm Akademickich (Francja) Krzyż Wielki Orderu Zasługi RP
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Życiorys

edytuj

Kształcił się w Instytucie Nauk Politycznych w Paryżu oraz w École nationale d’administration. W latach 1965–1970 pracował w ministerstwie spraw zagranicznych, zajmując się kwestiami współpracy zagranicznej. Od 1970 do 1981 pracował jako wykładowca ekonomii na Université Paris XI[2].

Działał m.in. w trockistowskim ugrupowaniu OCI[3], w 1971 dołączył do Partii Socjalistycznej. W 1973 został członkiem biura wykonawczego, obejmując funkcję jednego z sekretarzy krajowych, pełnił ją do 1981 (odpowiadając za różne działy). W latach 1977–1986 zasiadał w paryskiej radzie miejskiej[2].

W 1981 został pierwszym sekretarzem Partii Socjalistycznej, zastępując wybranego na urząd prezydenta François Mitterranda. Ugrupowaniem kierował do 1988[4]. W latach 1981–1988 był również posłem do Zgromadzenia Narodowego, początkowo reprezentował Paryż, a od 1986 Górną Garonnę[5]. Od 1984 do 1988 sprawował mandat eurodeputowanego II kadencji[1].

W 1988 zrezygnował z obu mandatów poselskich (w parlamencie krajowym i w PE) w związku z powołaniem w skład rządu. W maju tegoż roku został ministrem stanu oraz ministrem edukacji narodowej, nauki i sportu w pierwszym rządzie Michela Rocarda. W jego drugim gabinecie od czerwca 1988 otrzymał zbliżony zakres obowiązków (z wyjątkiem nauki, w miejsce której przydzielono mu sprawy młodzieży). Pozostał także w utworzonym w maju 1991 rządzie Édith Cresson, w którym do kwietnia 1992 sprawował urząd ministra stanu i ministra edukacji narodowej[5]. Działał w dalszym ciągu w samorządzie jako radny departamentu Górna Garonna (1988–2002) i regionu Midi-Pireneje (1992–1997)[2]. W 1993 przegrał w swoim okręgu wybory parlamentarne z kandydatem centrystów i gaullistów Jeanem-Pierre Bastianim[6].

W 1995 był kandydatem socjalistów w wyborach prezydenckich. W pierwszej turze uzyskał najwięcej głosów (23,3%). Zwycięzcą wyborów okazał się jednak Jacques Chirac, przedstawiciel Zgromadzenia na rzecz Republiki, którego poparło w drugiej turze 52,6% głosujących[7]. Pomimo porażki Lionel Jospin awansował w partyjnej strukturze – w tym samym roku objął ponownie funkcję pierwszego sekretarza PS, stanowisko to zajmował do 1997[2]. W wyborach parlamentarnych w 1997 ponownie został wybrany do niższej izby francuskiego parlamentu[5], a socjaliści i ich sojusznicy (w tym komuniści i zieloni) uzyskali większość w Zgromadzeniu Narodowym XI kadencji.

3 czerwca 1997 Lionel Jospin objął urząd premiera Francji[8]. Jego lewicowy rząd funkcjonował w ramach koabitacji z centroprawicowym prezydentem[3]. Jego gabinet przeprowadził reformy wprowadzające 35-godzinny tydzień pracy, zmiany w ubezpieczeniach zdrowotnych i instytucję rejestrowanych związków partnerskich. Za jego urzędowania przyjęto we Francji wspólną europejską walutę euro[3].

W 2002 ponownie kandydował w wyborach prezydenckich, zajmując w pierwszej turze głosowania trzecie miejsce z wynikiem 16,2% głosów. Wyprzedzili go ubiegający się o reelekcję Jacques Chirac (19,9%) i przywódca skrajnie prawicowego Frontu Narodowego Jean-Marie Le Pen (16,9%)[9]. Lionel Jospin po porażce zapowiedział swoją dymisję. Na stanowisku premiera urzędował do 6 maja 2002 – dzień po drugiej turze wyborów prezydenckich, w których ponownie zwyciężył Jacques Chirac, na czele nowego gabinetu stanął Jean-Pierre Raffarin[8].

Wycofał się z bieżącej działalności politycznej. W 2007 wsparł jednak publicznie prezydencką kandydaturę Ségolène Royal[10], a w 2012 stanął na czele powołanej przez François Hollande’a rady doradczej do spraw reformy życia publicznego[11].

W 2014 przewodniczący Zgromadzenia Narodowego Claude Bartolone powołał go w skład Rady Konstytucyjnej, zasiadał w tym gremium od stycznia 2015 do marca 2019[2].

Odznaczenia

edytuj

Skład rządu Lionela Jospina

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b Profil na stronie Parlamentu Europejskiego. [dostęp 2016-04-13].
  2. ↑ a b c d e f Lionel Jospin. conseil-constitutionnel.fr. [dostęp 2019-03-21]. (fr.).
  3. ↑ a b c Lionel Jospin. gouvernement.fr. [dostęp 2016-04-13]. (fr.).
  4. ↑ Parti socialiste (PS): organigramme. france-politique.fr. [dostęp 2016-04-13]. (fr.).
  5. ↑ a b c Lionel Jospin. assemblee-nationale.fr. [dostęp 2016-04-13]. (fr.).
  6. ↑ Législatives 1993. figaro.net. [dostęp 2016-04-13]. (fr.).
  7. ↑ Élection présidentielle 1995. france-politique.fr. [dostęp 2016-04-13]. (fr.).
  8. ↑ a b c Présidents de la République et Gouvernements sous la Ve République. assemblee-nationale.fr. [dostęp 2024-08-17]. (fr.).
  9. ↑ Élection présidentielle 2002. france-politique.fr. [dostęp 2016-04-13]. (fr.).
  10. ↑ Lionel Jospin rejoint l’équipe de Ségolène Royal. liberation.fr, 22 lutego 2007. [dostęp 2016-04-13]. (fr.).
  11. ↑ Jospin présidera la commission sur la moralisation de la vie politique. liberation.fr, 14 lipca 2012. [dostęp 2016-04-13]. (fr.).
  12. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 12 maja 2000 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2000 r. nr 23, poz. 477).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lionel_Jospin&oldid=74559034”