Nikołaj Jakowlewicz Marr (ros. Николай Яковлевич Марр, ur. 6 stycznia 1865 w Kutaisi, Gruzja zm. 20 grudnia 1934 w Leningradzie) – gruziński i radziecki archeolog i językoznawca, pochodzenia szkockiego.

Nikołaj Jakowlewicz Marr

Życiorys edytuj

Specjalizował się w badaniach języków kaukaskich, za wybitne osiągnięcia na tym polu mianowany w 1900 profesorem uniwersytetu w Petersburgu, a od 1909 także członkiem Petersburskiej Akademii Nauk. Przyjmował monogenetyczne pochodzenie języków. Około 1920 sformułował hipotezę języków jafetyckich. Swoje osiągnięcia w dużym stopniu jednak zaprzepaścił, tworząc pseudonaukową teorię językoznawczą, tzw. „nową naukę o języku”, nazwaną później marryzmem[1].

Znaczenie edytuj

Został skrytykowany w artykule prasowym z czerwca 1950 Marksizm a zagadnienia językoznawstwa podpisanym przez Józefa Stalina[2], a którego rzeczywistym autorem był gruziński językoznawca Czikobawa[3].

Przypisy edytuj

  1. Marek Stachowski: Marr i marryzm, [w:] LingVaria VIII, 2013, 2, s. 249 nn.
  2. Umberto Eco: W poszukiwaniu języka uniwersalnego. Gdańsk: Marabut; Warszawa: Volumen, 2002, s. 126. ISBN 83-916989-1-2.
  3. Marek Stachowski: Marr i marryzm, [w:] LingVaria VIII, 2013, 2, s. 267 n.

Bibliografia edytuj

  • Encyklopedia językoznawstwa ogólnego (Wrocław 2003) ISBN 83-04-04680-6
  • Marek Stachowski: Marr i marryzm, [w:] LingVaria VIII, 2013, 2, s. 249 - 271.