Okręg Aleppo

Okręg Aleppo
*دولة حلب*
**État d’Alep**
	1920–1925
	Flaga
Język urzędowy	arabski i francuski
Stolica	Aleppo
Typ państwa	terytorium mandatowe
mandat francuski	25 kwietnia 1920
Likwidacja; • Połączenie z Okręgiem Damaszek	; 1925
Religia dominująca	Islam

Okręg Aleppo (francuski: État d’Alep) (arabski: دولة حلب) – jeden z sześciu okręgów, powstałych po podziale francuskiego mandatu Syrii. Podziału dokonał francuski generał Henri Gouraud, po uzyskaniu zgody na zarządzanie Syrią od innych państw Ententy na konferencji w San Remo w 1920 i pokonaniu monarchii Fajsala I.

Inne okręgi które powstały na terenie Syrii to: Okręg Damaszek (powstał w 1920), Okręg Alawitów (1920), Dżabal ad-Duruz (1921), Sandżak Aleksandretty (1921) i Wielki Liban (1920). Wszystkie okręgi, poza Wielkim Libanem i Sandżakiem Aleksandretty, weszły później w skład Republiki Syryjskiej. Wielki Liban w 1941 ogłosił się niepodległym i oddzielnym państwem, co zostało uznane w 1943 roku. Sandżak Aleksandretty w 1939, na mocy referendum. przyłączony został do Turcji.

Historia edytuj

Okręg Aleppo został utworzony przez generała Henriego Gourauda we wrześniu 1920 roku. Stolicą zostało miasto Aleppo. W skład okręgu wchodziły bogate tereny wokół stolicy, żyzne dorzecze Eufratu oraz regiony Dajr az-Zaur, Ar-Rakka i Al-Hasaka. W jego granicach znalazły się najżyźniejsze i najbardziej obfite w bogactwa mineralne ziemie Syrii. Okręg Aleppo na zachodzie graniczył z Okręgiem Alawitów i Sandżakiem Aleksandretty, na wschodzie zaś sięgał Brytyjskiego Mandatu Mezopotamii.

Od 1919 roku na tych terenach trwała rebelia której inspiratorem i przywódcą był Ibrahim Hanano, członek Syryjskiego Kongresu Narodowego. Powstańcom pomagali Turcy z Mustafą Kamalem Atatürkiem na czele. Francuzom ostatecznie udało się pokonać powstańców w 1921 a Hanano został aresztowany i oddany pod sąd. Ten jednak orzekł niewinność oskarżonego.

W 1923 Gouraud z Okręgu Aleppo, Okręgu Damaszek i Okręgu Alawitów utworzył Federację Syryjską. Rozpadła się ona jednak już w 1924, kiedy to wystąpili z niej Alawici. 1 grudnia Aleppo i Damaszek połączyły się w ramach Okręgu Syria. W 1925 zlikwidowano odrębność części składowych nowego okręgu.

W 1926 na czele ruchu planującego oderwanie Aleppo od Damaszku stanął Ibrahim Hanano, ale starania secesjonistów zakończyły się fiaskiem.

Demografia edytuj

Większość mieszkańców okręgu wyznawało islam sunnicki i było Arabami. Zamieszkiwały tu jednak i inne ludy z których najliczniejsi byli: Kurdowie, Czerkiesi, Czeczeni, Turcy, Kabardyjczycy, Adygejczycy, Bośniacy i Albańczycy. W okręgu żyła także znaczna społeczność szyicka, w takich miastach jak Nebbol, Fu’a, Az Zarra’, Kefrayya i M’art Misrin. Znaczne grupy Alawitów mieszkały przy zachodniej granicy okręgu.

Oprócz ludów muzułmańskich w Aleppo żyli także chrześcijanie, którzy w większości zaliczali się do bogatszych warstw społeczeństwa. W stolicy stanowili około 30% mieszkańców, była to więc jedna z największych chrześcijańskich wspólnot na Bliskim Wschodzie. Chrześcijanie byli grupą wewnętrznie podzieloną, w okręgu żyli wyznawcy 12 różnych kościołów. Najliczniejsi byli członkowie Apostolskiego Kościoła Ormiańskiego i Syryjskiego Kościoła Ortodoksyjnego. Oprócz stolicy, liczne społeczności chrześcijańskie żyły na wschodnich terenach okręgu, byli to głównie Asyryjczycy.

W Aleppo żyła też duża społeczność żydowska licząca sobie ponad 10 000 członków.

Gubernatorzy edytuj

Mar’i Basza Al Mallah Gubernator okręgu w latach 1924–1925

1920–1922 generał Kamil Basza Al Qudsi
1923–1924 Mustafa Bej Barmada
1924–1925 Mar’i Basza Al Mallah

Delegaci francuscy edytuj

1920–1922 generał de Lamothe
1922–1925 generał Billotte

Organy władzy edytuj

Rząd Okręgu Allepo powstał w 1920 i nosił nazwę Rady Dyrektorów. Był organem pomocniczym gubernatora. W skład Rady wchodziło czterech dyrektorów: Mar’i Basza Al Mallah (sprawy wewnętrzne), Subhi Bej Al Nayyal (Sądownictwo), Nasri Effendi Bakszasz (Handel i Rolnictwo) oraz Victor Effendi 'Ajouri (Finanse). W 1921 Al Mallah podał się do dymisji i jego miejsce zajął Al Nayyal, którego na dotychczasowym stanowisku zastąpił Zaki Bej Al Gorani. W 1923 Rada Dyrektorów została rozwiązana a okręg wszedł w skład Federacji Syryjskiej.

Organem ustawodawczym okręgu był parlament noszący nazwę Rady Reprezentantów. Jego członkowie byli w większości zwolennikami orientacji profrancuskiej.