Oryzomyini

	Oryzomyini
	Vorontsov, 1959
	; Przedstawiciel plemienia – innoryżak wytworny (Euryoryzomys nitidus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	chomikowate
Podrodzina	bawełniaki
Plemię	Oryzomyini
	Typ nomenklatoryczny
	Oryzomys S.F. Baird, 1857
Synonimy
	Zygodontomyini Eisenberg, 1989; Holochilini Agnolín, Derguy, Godoy & Chimento, 2019;
	Zygodontomyini Eisenberg, 1989; Holochilini Agnolín, Derguy, Godoy & Chimento, 2019;
Rodzaje
	39 rodzajów (w tym 9 wymarłych) – zobacz opis w tekście
	39 rodzajów (w tym 9 wymarłych) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Oryzomyini – plemię ssaków z podrodziny bawełniaków (Sigmodontinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).

Zasięg występowania edytuj

Plemię obejmuje gatunki występujące w Ameryce^[4].

Podział systematyczny edytuj

Do plemienia należą następujące występujące współcześnie i wymarłe po 1500 roku rodzaje^[5]^[4]^[6]:

Zygodontomys J.A. Allen, 1897 – szuwarniczka
Scolomys Anthony, 1924 – kolcowłosek
Nephelomys Weksler, Percequillo & Voss, 2006 – podchmurnik
Mindomys Weksler, Percequillo, & Voss, 2006 – dżunglarek
Pattonimus Brito, C. Koch, Percequillo, Tinoco, Weksler, C.M. Pinto & Pardiñas, 2020
Oecomys O. Thomas, 1906 – drzeworyżak
Euryoryzomys Weksler, Percequillo & Voss, 2006 – innoryżak
Transandinomys Weksler, Percequillo & Voss, 2006 – andoryżak
Handleyomys Voss, Gómez-Laverde & Pacheco, 2002 – kolumbiarek
Hylaeamys Weksler, Percequillo & Voss, 2006 – deszczownik
Oligoryzomys Bangs, 1900 – ryżaczek
Neacomys O. Thomas, 1900 – kłuiszka
Microryzomys O. Thomas, 1917 – ryżowiaczek
Oreoryzomys Weksler, Percequillo & Voss, 2006 – góroryżak – jedynym przedstawicielem jest Oreoryzomys balneator (O. Thomas, 1900) – góroryżak andyjski
Drymoreomys Percequillo, Weksler & L.P. Costa, 2011 – lasomyszak – jedynym przedstawicielem jest Drymoreomys albimaculatus Percequillo, Weksler & L.P. Costa, 2011 – lasomyszak białoplamy
Eremoryzomys Weksler, Percequillo & Voss, 2006 – eremik
Lundomys Voss & Carleton, 1993 – moczarnica – jedynym przedstawicielem jest Lundomys molitor (Winge, 1887) – moczarnica duża
Sooretamys Weksler, Percequillo & Voss, 2006 – atlantoryżak – jedynym przedstawicielem jest Sooretamys angouya (G. Fischer, 1814) – atlantoryżak paragwajski
Pseudoryzomys Hershkovitz, 1962 – pseudoryżak – jedynym przedstawicielem jest Pseudoryzomys simplex (Winge, 1887) – pseudoryżak brazylijski
Noronhomys Carleton & Olson, 1999 – fernandek – takson wymarły, jedynym przedstawicielem był Noronhomys vespuccii – fernandek wyspowy
Holochilus Brandt, 1835 – płetwoszczurek
Cerradomys Weksler, Percequillo & Voss, 2006 – sawannoryżak
Amphinectomys Malygin, 1994 – ukajalczyk – jedynym przedstawicielem jest Amphinectomys savamis Malygin, 1994 – ukajalczyk peruwiański
Nectomys Peters, 1861 – pływaczek
Megaoryzomys Lenglet & Coppois, 1979 – gigantoryżak – takson wymarły, jedynym przedstawicielem był Megaoryzomys curioi (Niethammer, 1964) – gigantoryżak galapagoski
Oryzomys S.F. Baird, 1857 – ryżniak
Pennatomys Turvey, Weksler, Morris & Nokkert, 2010 – takson wymarły, jedynym przedstawicielem był Pennatomys nivalis Turvey, Weksler, Morris & Nokkert, 2010
Megalomys Trouessart, 1881 – wielkoryżak – takson wymarły
Nesoryzomys Heller, 1904 – galapagosek
Aegialomys Weksler, Percequillo & Voss, 2006 – pacyficzek
Sigmodontomys J.A. Allen, 1897 – ryżoszczur – jedynym przedstawicielem jest Sigmodontomys alfari J.A. Allen, 1897 – ryżoszczur krótkoogonowy
Tanyuromys Pine, Timm & Weksler, 2012
Melanomys O. Thomas, 1902 – ryżoszczurnik
Microakodontomys Hershkovitz, 1993 – szczurniczek – jedynym przedstawicielem jest Microakodontomys transitorius Hershkovitz, 1993 – szczurniczek pośredni
Antillomys Brace, Turvey, Weksler, Hoogland & Barnes, 2023 – takson wymarły, jedynym przedstawicielem był Antillomys rayi Brace, Turvey, Weksler, Hoogland & Barnes, 2023

Opisano również rodzaje wymarłe w czasach prehistorycznych:

Agathaeromys Zijlstra, Madern & Van den Hoek Ostende, 2010^[7]
Carletonomys Pardiñas, 2008^[8] – jedynym przedstawicielem był Carletonomys cailoi Pardiñas, 2008
Dushimys Zijlstra, 2012^[9] – jedynym przedstawicielem był Dushimys larsi Zijlstra, 2012
Reigomys Machado, Leite, Christoff & Giugliano, 2014^[10] – jedynym przedstawicielem był Reigomys primigenus (Steppan, 1996)

Kladogram edytuj

Uproszczone drzewo filogenetyczne plemienia Oryzomyini^[11]:
klad A; Klad B; Klad C; Klad D.

	Scolomys

Handleyomys

	Mindomys

	Nephelomys

Oecomys

	Transandinomys

	Euryoryzomys

Hylaeamys

Oligoryzomys

	Microryzomys

	Oreoryzomys

Neacomys

	Eremoryzomys

	Drymoreomys

Lundomys

Sooretamys

Cerradomys

	Holochilus

	Pseudoryzomys

Nectomys

Oryzomys

	Nesoryzomys

	Aegialomys

	Tanyuromys

	Melanomys

Uwagi edytuj

↑ Typ nomenklatoryczny: Zygodontomys J.A. Allen, 1897; nomen nudum.
↑ Typ nomenklatoryczny: Holochilus Brandt, 1835.

Przypisy edytuj

↑ Н.Н. Воронцов. Система хомяков (Сriсеtinае) мировой фауны и их филогенетические связи. „Бюллетень Московского Общества Испытателей Природы”. Отдел биологический. 64 (5), s. 136, 1959. (ros.).
↑ J.F. Eisenberg: Mammals of the Neotropics. Cz. 1: The northern Neotropics: Panama, Colombia, Venezuela, Guyana, Suriname, French Guiana. Chicago: University of Chicago Press, 1989, s. 1–449. ISBN 978-0-226-19540-7. (ang.).
↑ F.L. Agnolín, M.R. Derguy, I.N. Godoy & N.R. Chimento. Mamíferos argentinos: descripción de nuevas especies de las colecciones de Elio Massoia y Julio R. Contreras (Rodentia, Chiroptera, Carnivora). „Historia Natural”. 9 (2), s. 113, 2019. (hiszp.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 392–410. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-06]. (ang.).
↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 244–257. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ J.S. Zijlstra, P.A. Madern & L.W. van den Hoek Ostende. New genus and two new species of Pleistocene oryzomyines (Cricetidae: Sigmodontinae) from Bonaire, Netherlands Antilles. „Journal of Mammalogy”. 91 (4), s. 862, 2010. DOI: 10.1644/09-MAMM-A-208.1. (ang.).
↑ U.F.J. Pardiñas. A new genus of oryzomyine rodent (Cricetidae: Sigmodontinae) from the Pleistocene of Argentina. „Journal of Mammalogy”. 89 (5), s. 1270, 2008. DOI: 10.1644/07-MAMM-A-099.1. (ang.).
↑ J.S. Zijlstra. A new oryzomyine (Rodentia: Sigmodontinae) from the Quaternary of Curaçao (West Indies). „Zootaxa”. 3534, s. 62, 2012. DOI: 10.11646/zootaxa.3534.1.5. (ang.).
↑ L.F. Machado, Y.L.R. Leite, A.U. Christoff & L.G. Giugliano. Phylogeny and biogeography of tetralophodont rodents of the tribe Oryzomyini (Cricetidae: Sigmodontinae). „Zoologica Scripta”. 43 (2), s. 123, 2014. DOI: 10.1111/zsc.12041. (ang.).
↑ A.R. Percequillo, J. Rodrigues do Prado, E.F. Abreu, J. Dalapicolla, A.C. Pavan, E. de Almeida Chiquito, P. Brennand, S.J. Steppan, A.R. Lemmon, E.M. Lemmon & M. Wilkinson. Tempo and mode of evolution of oryzomyine rodents (Rodentia, Cricetidae, Sigmodontinae): A phylogenomic approach. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 159, s. 107120 (5), 2021. DOI: 10.1016/j.ympev.2021.107120. (ang.).

[2] Typ nomenklatoryczny: Zygodontomys J.A. Allen, 1897; nomen nudum.

[4] Typ nomenklatoryczny: Holochilus Brandt, 1835.

[Vorontsov-1] Н.Н. Воронцов. Система хомяков (Сriсеtinае) мировой фауны и их филогенетические связи. „Бюллетень Московского Общества Испытателей Природы”. Отдел биологический. 64 (5), s. 136, 1959. (ros.).

[eis-3] J.F. Eisenberg: Mammals of the Neotropics. Cz. 1: The northern Neotropics: Panama, Colombia, Venezuela, Guyana, Suriname, French Guiana. Chicago: University of Chicago Press, 1989, s. 1–449. ISBN 978-0-226-19540-7. (ang.).

[agn&inni-5] F.L. Agnolín, M.R. Derguy, I.N. Godoy & N.R. Chimento. Mamíferos argentinos: descripción de nuevas especies de las colecciones de Elio Massoia y Julio R. Contreras (Rodentia, Chiroptera, Carnivora). „Historia Natural”. 9 (2), s. 113, 2019. (hiszp.).

[Burgin&inni-6] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 392–410. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[mdd-7] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-06]. (ang.).

[Cichocki&inni-8] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 244–257. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[zij&inni-9] J.S. Zijlstra, P.A. Madern & L.W. van den Hoek Ostende. New genus and two new species of Pleistocene oryzomyines (Cricetidae: Sigmodontinae) from Bonaire, Netherlands Antilles. „Journal of Mammalogy”. 91 (4), s. 862, 2010. DOI: 10.1644/09-MAMM-A-208.1. (ang.).

[par-10] U.F.J. Pardiñas. A new genus of oryzomyine rodent (Cricetidae: Sigmodontinae) from the Pleistocene of Argentina. „Journal of Mammalogy”. 89 (5), s. 1270, 2008. DOI: 10.1644/07-MAMM-A-099.1. (ang.).

[zij-11] J.S. Zijlstra. A new oryzomyine (Rodentia: Sigmodontinae) from the Quaternary of Curaçao (West Indies). „Zootaxa”. 3534, s. 62, 2012. DOI: 10.11646/zootaxa.3534.1.5. (ang.).

[mach&inni-12] L.F. Machado, Y.L.R. Leite, A.U. Christoff & L.G. Giugliano. Phylogeny and biogeography of tetralophodont rodents of the tribe Oryzomyini (Cricetidae: Sigmodontinae). „Zoologica Scripta”. 43 (2), s. 123, 2014. DOI: 10.1111/zsc.12041. (ang.).

[per&inni-13] A.R. Percequillo, J. Rodrigues do Prado, E.F. Abreu, J. Dalapicolla, A.C. Pavan, E. de Almeida Chiquito, P. Brennand, S.J. Steppan, A.R. Lemmon, E.M. Lemmon & M. Wilkinson. Tempo and mode of evolution of oryzomyine rodents (Rodentia, Cricetidae, Sigmodontinae): A phylogenomic approach. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 159, s. 107120 (5), 2021. DOI: 10.1016/j.ympev.2021.107120. (ang.).

[1]

[a]

[2]

[b]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]