Patras

miasto w Grecji

Patras (nowogr. Πάτρα, Patra; gr. staroż. Πάτραι, Pátrai) – trzecie pod względem wielkości miasto Grecji (największe na Peloponezie), w administracji zdecentralizowanej Peloponez, Grecja Zachodnia i Wyspy Jońskie, siedziba administracyjna regionu Grecja Zachodnia, jednostki regionalnej Achaja oraz gminy Patras. W 2011 roku liczyło 167 446 mieszkańców[1]. Leży nad Zatoką Patraską, drugi co do wielkości grecki port morski (po Pireusie). Posiada połączenia promowe z Wyspami Jońskimi i Włochami (Ankoną, Brindisi, Bari, Triestem i Wenecją). Dworzec kolejowy przy centralnym Molo św. Mikołaja (nowogr.: Αγίου Νικολάου). "Araxos National Airport" (Krajowy Port Lotniczy "Araksos"), 33 km na zachód-południowy zachód, na przylądku Araksos).

Patras
Πάτρα
Ilustracja
Panorama Patras od strony morza
Państwo

 Grecja

Administracja zdecentralizowana

Peloponez, Grecja Zachodnia i Wyspy Jońskie

Region

Grecja Zachodnia

Jednostka regionalna

Achaja

Gmina

Patras

Data założenia

14 p.n.e.

Zarządzający

Konstandinos Peletidis

Wysokość

0-10 m n.p.m.

Populacja (2011)
• liczba ludności


260 308

Nr kierunkowy

2610

Kod pocztowy

26x xx

Tablice rejestracyjne

AX, AZ

Położenie na mapie Grecji
Mapa konturowa Grecji, po lewej znajduje się punkt z opisem „Patras”
Ziemia38°15′N 21°44′E/38,250000 21,733333
Strona internetowa

Kultura, nauka i zabytki

edytuj

Monumentalna neobizantyjska bazylika archikatedralna św. Andrzeja. Uniwersytet Patraski (ponad 24 000 studentów na 22 wydziałach, kampus w dzielnicy Rion), Teatr Miejski Apollon (kopia mediolańskiej La Scali, proj. Ziller). Miasto słynie z barwnej ulicznej parady, uroczyście kończącej karnawał, oraz latem, z antycznych przedstawień teatralnych. Na górnym (starym) mieście dominuje średniowieczny zamek bizantyjski (z około VI wieku), natomiast w bliskim sąsiedztwie, z czasów starorzymskich zachował się odeon (160 p.n.e.), stadion i akwedukt. W mieście liczne pomniki, m.in. hiszpańskiego pisarza M. de Cervantesa, autora powieści Don Kichot i uczestnika bitwy pod Lepanto. W miejscowości znajduje się latarnia morska i muzeum archeologiczne.

Historia

edytuj

Miasto (Colonia Aroe Augusta) założył w 14 p.n.e. cesarz rzymski Oktawian August, osiedlając weteranów i częściowo ludność grecką z Achai i Lokrydy Ozolskiej. W II wieku n.e. miasto było ośrodkiem produkcji tkanin lnianych. W VI wieku najpierw kataklizm trzęsienia ziemi, a później najazd Słowian i Awarów zadają miastu dotkliwe szkody. Na początku IX w. cesarz bizantyjski Nicefor I Genik nadaje Patrze tytuł metropolii, w 2. połowie tego wieku w mieście znajdowała się także mennica. Długie lata panowania Wenecjan i Turków przyczyniło się do wyniszczenia miasta i Peloponezu. W 2. połowie XIX w. Patras zasłynęło z destylarni koniaków.

Święty Andrzej

edytuj

W czasach Nerona, po Zesłaniu Ducha Świętego, przybył do Patras św. Andrzej (nowogr.: Αγίου Ανδρέα), aby szerzyć chrześcijaństwo. Nauczał w Poncie i Bitynii (zachodnia Turcja) oraz w Tracji (Bułgaria), Scytii (dolny bieg Dunaju) i Grecji, gdzie, tu, w Patras, w 65 lub 70 został aresztowany i skazany na ukrzyżowanie głową w dół, na krzyżu w kształcie litery "X" (X od Χριστός - Chrystus; stąd krzyż św. Andrzeja). Wyrok męczeńskiej i haniebnej śmierci, św. Andrzej przyjął z wielką radością, bowiem cieszył się niezmiernie, że umrze na krzyżu jak Jezus. Liturgia bizantyjska określa św. Andrzeja przydomkiem Protokleros[2] ("pierwszy powołany", gdyż obok św. Jana, pierwszy został przez Chrystusa wezwany na Apostoła). Achajów rozpiera duma, że ich pierwszym metropolitą był św. Andrzej. Po burzliwych dziejach, relikwie głowy apostoła oraz relikwie krzyża, na którym umarł św. Andrzej są przechowywane w prawosławnej bazylice archikatedralnej, ukończonej w 1974, według tradycji w miejscu kaźni świętego.

Podział administracyjny

edytuj

Obecnie, jednostki miejskie Rion, Paralia, Messatida oraz Vrachnaiika wchodzą w skład kompleksu miejskiego Patry. Wyłączając ścisłe centrum miasta, do głównych dzielnic Patry zalicza się:

Miasto Patra:

  • Agyia (północ)
  • Agia Sofia (północ)
  • Anthoupoli (północ)
  • Aroi (wschód)
  • Begoulaki (południe)
  • Bozaitika (północ)
  • Eglykada (wschód)
  • Gouva (północ)
  • Ities (południe)
  • Koukouli (wschód)
  • Neo Souli (wschód)
  • Perivola (wschód)
  • Prosfygika (wschód)
  • Psarofai (wschód)
  • Tabachana (wschód)
  • Zarouchleika (południe)
  • Zavlani (północ)

Zespół miejski Rion:

  • Agios Georgios
  • Agios Vasileio
  • Aktaio
  • Ano Kastritsi
  • Arachovitika
  • Kato Kastritsi
  • Psathopyrgos

Zespół miejski Paralia:

  • Paralia
  • Mintilogli
  • Roitika

Zespół miejski Messatida:

  • Ovrya
  • Kallithea
  • Petroto
  • Saravali

Zespół miejski Vrachneika:

  • Vrachnaiika
  • Kaminia
  • Monodendri
  • Tsoukalaiika
 
Arena Dimitris Tofalos
 
Stadion Pampeloponnisiako
 
Wyścigi gokartów

W mieście istnieje wiele klubów sportowych, które rozgrywają swoje mecze w najważniejszych sportowych greckich ligach. Panachaiki Gymnastiki Enosi, Apollon Patra, E.A. Patra oraz NO Patra są klubami z najdłuższą historią, specjalizując się kolejno w piłce nożnej, koszykówce, siatkówce, oraz piłce wodnej. W mieście zlokalizowany jest Stadion Narodowy Pampeloponnisiako, który w 2004 roku został poddany przebudowie oraz modernizacji.[3] Od 2009 roku, we wrześniu, w mieście organizowane są wyścigi gokartów.

Patra była w przeszłości miastem gospodarzem kilku międzynarodowych imprez sportowych, takich jak eliminacje Mistrzostw Świata U-19 w Koszykówce Mężczyzn w 1995 roku, Mistrzostwa Europy w Gimnastyce Artystycznej w 1997 roku, Wreslingowe Mistrzostwa Świata w 2001 roku, Mistrzostwa Europy w Koszykówce Kobiet w 2003 roku, Międzynarodowe Igrzyska Dzieci w 2003 roku, faza grupowa turnieju piłki nożnej na Igrzyskach Olimpijskich w 2004 roku, Mistrzostwa Świata w Gimnastyce Artystycznej w 2007 roku, Mistrzostwa Świata Niesłyszących w Piłce Nożnej w 2007 roku oraz Śródziemnomorskie Igrzyska Plażowe w 2019 roku.


Kluby sportowe
Klub Dyscyplina Liga Stadion Lokacja Pojemność Data utworzenia Najwyższe miejsce w lidze
Panachaiki G.E. piłka nożna Liga Grecka Stadion Kostas Davourlis Agyia 11 321 1891 4 (1973)
Siatkówka Liga Siatkówki Panachaiki Indoor Arena 500 1928 8 (2016)
Apollon Patra koszykówka Greek Basket League Apollon Patras Indoor Hall Perivola 3,500 1926 6 (1986)
E.A. Patras siatkówka A2 Ethniki Volleyball EAP Indoor Hall Agios Dionyssios 2,200 1927 Mistrzostwo (1938)
NO Patras piłka wodna A1 Ethniki Water Polo NOP Aquatic Centre Akti Dymeon 3,000 1929 Mistrzostwo (x 8)
Thyella Patras F.C. piłka nożna Delta Ethniki Fotis Aravantinos Stadium Glafkos 3,000 1930 5 (B Ethniki)
Olympiada Patras koszykówka
siatkówka
Greek A2 Basketball League
A2 Ethniki Volleyball
Olympiada Indoor Hall Taraboura 2,500 1961 8 (2002)
10 (2007)
Promitheas Patras koszykówka Greek Basket League Dimitris Tofalos Arena Bozaitika 4,500 1985 2 (2019)
Ormi Patras piłka ręczna Greek women's handball championship National Indoor Hall Koukouli 1,000 2003 Mistrzostwo (x 6)
NE Patras piłka wodna A2 Ethniki
A1 Ethniki Women's Water Polo
Antonis Pepanos Aquatic Centre Koukouli 4,000 2006 4 (2009)
4 (x 3)

Galeria

edytuj

Miasta partnerskie

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Απογραφή Πληθυσμού – Κατοικιών 2011. ΜΟΝΙΜΟΣ Πληθυσμός
  2. Św. Andrzej Apostoł - patron parafii. Parafia rzymsko-katolicka pod wezwaniem św. Andrzeja Apostoła w Poznaniu. [dostęp 2013-11-18].
  3. George Xenides, Παμπελοποννησιακό Εθνικό Στάδιο Πατρών, Stadia.gr [dostęp 2019-06-28].

Bibliografia

edytuj
  • Bonarek J., Czekalski T., Sprawski S., Turlej S., Historia Grecji, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, ISBN 83-08-03816-6
  • Ellingham M., Dubin M., Jansz N., Fisher J., Grecja. Praktyczny przewodnik, Pascal, Bielsko-Biała 2000, ISBN 83-87696-97-8
  • Grecja kontynentalna. Przewodnik Wiedzy i Życia, pod red. M.Dubina, Wiedza i Życie, Warszawa 1999, ISBN 83-7184-905-2

Linki zewnętrzne

edytuj