Patras
Patras (nowogr. Πάτρα, Patra; gr. staroż. Πάτραι, Pátrai) – trzecie pod względem wielkości miasto Grecji (największe na Peloponezie), w administracji zdecentralizowanej Peloponez, Grecja Zachodnia i Wyspy Jońskie, siedziba administracyjna regionu Grecja Zachodnia, jednostki regionalnej Achaja oraz gminy Patras. W 2011 roku liczyło 167 446 mieszkańców[1]. Leży nad Zatoką Patraską, drugi co do wielkości grecki port morski (po Pireusie). Posiada połączenia promowe z Wyspami Jońskimi i Włochami (Ankoną, Brindisi, Bari, Triestem i Wenecją). Dworzec kolejowy przy centralnym Molo św. Mikołaja (nowogr.: Αγίου Νικολάου). "Araxos National Airport" (Krajowy Port Lotniczy "Araksos"), 33 km na zachód-południowy zachód, na przylądku Araksos).
Panorama Patras od strony morza | |
Państwo | |
---|---|
Administracja zdecentralizowana | |
Region | |
Jednostka regionalna | |
Gmina | |
Data założenia |
14 p.n.e. |
Zarządzający |
Konstandinos Peletidis↗ |
Wysokość |
0-10 m n.p.m. |
Populacja (2011) • liczba ludności |
|
Nr kierunkowy |
2610 |
Kod pocztowy |
26x xx |
Tablice rejestracyjne |
AX, AZ |
Położenie na mapie Grecji | |
38°15′N 21°44′E/38,250000 21,733333 | |
Strona internetowa |
Kultura, nauka i zabytki
edytujMonumentalna neobizantyjska bazylika archikatedralna św. Andrzeja. Uniwersytet Patraski (ponad 24 000 studentów na 22 wydziałach, kampus w dzielnicy Rion), Teatr Miejski Apollon (kopia mediolańskiej La Scali, proj. Ziller). Miasto słynie z barwnej ulicznej parady, uroczyście kończącej karnawał, oraz latem, z antycznych przedstawień teatralnych. Na górnym (starym) mieście dominuje średniowieczny zamek bizantyjski (z około VI wieku), natomiast w bliskim sąsiedztwie, z czasów starorzymskich zachował się odeon (160 p.n.e.), stadion i akwedukt. W mieście liczne pomniki, m.in. hiszpańskiego pisarza M. de Cervantesa, autora powieści Don Kichot i uczestnika bitwy pod Lepanto. W miejscowości znajduje się latarnia morska i muzeum archeologiczne.
Historia
edytujMiasto (Colonia Aroe Augusta) założył w 14 p.n.e. cesarz rzymski Oktawian August, osiedlając weteranów i częściowo ludność grecką z Achai i Lokrydy Ozolskiej. W II wieku n.e. miasto było ośrodkiem produkcji tkanin lnianych. W VI wieku najpierw kataklizm trzęsienia ziemi, a później najazd Słowian i Awarów zadają miastu dotkliwe szkody. Na początku IX w. cesarz bizantyjski Nicefor I Genik nadaje Patrze tytuł metropolii, w 2. połowie tego wieku w mieście znajdowała się także mennica. Długie lata panowania Wenecjan i Turków przyczyniło się do wyniszczenia miasta i Peloponezu. W 2. połowie XIX w. Patras zasłynęło z destylarni koniaków.
Święty Andrzej
edytujW czasach Nerona, po Zesłaniu Ducha Świętego, przybył do Patras św. Andrzej (nowogr.: Αγίου Ανδρέα), aby szerzyć chrześcijaństwo. Nauczał w Poncie i Bitynii (zachodnia Turcja) oraz w Tracji (Bułgaria), Scytii (dolny bieg Dunaju) i Grecji, gdzie, tu, w Patras, w 65 lub 70 został aresztowany i skazany na ukrzyżowanie głową w dół, na krzyżu w kształcie litery "X" (X od Χριστός - Chrystus; stąd krzyż św. Andrzeja). Wyrok męczeńskiej i haniebnej śmierci, św. Andrzej przyjął z wielką radością, bowiem cieszył się niezmiernie, że umrze na krzyżu jak Jezus. Liturgia bizantyjska określa św. Andrzeja przydomkiem Protokleros[2] ("pierwszy powołany", gdyż obok św. Jana, pierwszy został przez Chrystusa wezwany na Apostoła). Achajów rozpiera duma, że ich pierwszym metropolitą był św. Andrzej. Po burzliwych dziejach, relikwie głowy apostoła oraz relikwie krzyża, na którym umarł św. Andrzej są przechowywane w prawosławnej bazylice archikatedralnej, ukończonej w 1974, według tradycji w miejscu kaźni świętego.
Podział administracyjny
edytujObecnie, jednostki miejskie Rion, Paralia, Messatida oraz Vrachnaiika wchodzą w skład kompleksu miejskiego Patry. Wyłączając ścisłe centrum miasta, do głównych dzielnic Patry zalicza się:
Miasto Patra:
|
Zespół miejski Rion:
|
Zespół miejski Paralia:
|
Zespół miejski Messatida:
|
Zespół miejski Vrachneika:
|
Sport
edytujW mieście istnieje wiele klubów sportowych, które rozgrywają swoje mecze w najważniejszych sportowych greckich ligach. Panachaiki Gymnastiki Enosi, Apollon Patra, E.A. Patra oraz NO Patra są klubami z najdłuższą historią, specjalizując się kolejno w piłce nożnej, koszykówce, siatkówce, oraz piłce wodnej. W mieście zlokalizowany jest Stadion Narodowy Pampeloponnisiako, który w 2004 roku został poddany przebudowie oraz modernizacji.[3] Od 2009 roku, we wrześniu, w mieście organizowane są wyścigi gokartów.
Patra była w przeszłości miastem gospodarzem kilku międzynarodowych imprez sportowych, takich jak eliminacje Mistrzostw Świata U-19 w Koszykówce Mężczyzn w 1995 roku, Mistrzostwa Europy w Gimnastyce Artystycznej w 1997 roku, Wreslingowe Mistrzostwa Świata w 2001 roku, Mistrzostwa Europy w Koszykówce Kobiet w 2003 roku, Międzynarodowe Igrzyska Dzieci w 2003 roku, faza grupowa turnieju piłki nożnej na Igrzyskach Olimpijskich w 2004 roku, Mistrzostwa Świata w Gimnastyce Artystycznej w 2007 roku, Mistrzostwa Świata Niesłyszących w Piłce Nożnej w 2007 roku oraz Śródziemnomorskie Igrzyska Plażowe w 2019 roku.
Kluby sportowe | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Klub | Dyscyplina | Liga | Stadion | Lokacja | Pojemność | Data utworzenia | Najwyższe miejsce w lidze |
Panachaiki G.E. | piłka nożna | Liga Grecka | Stadion Kostas Davourlis | Agyia | 11 321 | 1891 | 4 (1973) |
Siatkówka | Liga Siatkówki | Panachaiki Indoor Arena | 500 | 1928 | 8 (2016) | ||
Apollon Patra | koszykówka | Greek Basket League | Apollon Patras Indoor Hall | Perivola | 3,500 | 1926 | 6 (1986) |
E.A. Patras | siatkówka | A2 Ethniki Volleyball | EAP Indoor Hall | Agios Dionyssios | 2,200 | 1927 | Mistrzostwo (1938) |
NO Patras | piłka wodna | A1 Ethniki Water Polo | NOP Aquatic Centre | Akti Dymeon | 3,000 | 1929 | Mistrzostwo (x 8) |
Thyella Patras F.C. | piłka nożna | Delta Ethniki | Fotis Aravantinos Stadium | Glafkos | 3,000 | 1930 | 5 (B Ethniki) |
Olympiada Patras | koszykówka siatkówka |
Greek A2 Basketball League A2 Ethniki Volleyball |
Olympiada Indoor Hall | Taraboura | 2,500 | 1961 | 8 (2002) 10 (2007) |
Promitheas Patras | koszykówka | Greek Basket League | Dimitris Tofalos Arena | Bozaitika | 4,500 | 1985 | 2 (2019) |
Ormi Patras | piłka ręczna | Greek women's handball championship | National Indoor Hall | Koukouli | 1,000 | 2003 | Mistrzostwo (x 6) |
NE Patras | piłka wodna | A2 Ethniki A1 Ethniki Women's Water Polo |
Antonis Pepanos Aquatic Centre | Koukouli | 4,000 | 2006 | 4 (2009) 4 (x 3) |
Galeria
edytuj-
Archikatedra w Patras, relikwie św. Andrzeja
-
Panorama Patras ze schodów ul. św. Mikołaja
-
Patras, Teatr Miejski Apollon
-
Karnawał w Patras
-
Patras z twierdzy
-
Achaja-Clauss, Piwnica Danielisa
-
Achaja-Clauss, Piwnica Cesarska, beczki z winem Mawrodafni
Miasta partnerskie
edytuj- Ankona (Włochy)
- Banja Luka (Bośnia i Hercegowina)
- Bari (Włochy)
- Bydgoszcz (Polska)
- Canterbury (Australia)
- Debreczyn (Węgry)
- Famagusta (Cypr)
- Gjirokastra (Albania)
- Kiszyniów (Mołdawia)
- Krajowa (Rumunia)
- Limassol (Cypr)
- Reggio di Calabria (Włochy)
- Saint-Étienne (Francja)
- Brindisi (Włochy)
Przypisy
edytuj- ↑ Απογραφή Πληθυσμού – Κατοικιών 2011. ΜΟΝΙΜΟΣ Πληθυσμός
- ↑ Św. Andrzej Apostoł - patron parafii. Parafia rzymsko-katolicka pod wezwaniem św. Andrzeja Apostoła w Poznaniu. [dostęp 2013-11-18].
- ↑ George Xenides , Παμπελοποννησιακό Εθνικό Στάδιο Πατρών, Stadia.gr [dostęp 2019-06-28] .
Bibliografia
edytuj- Bonarek J., Czekalski T., Sprawski S., Turlej S., Historia Grecji, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005, ISBN 83-08-03816-6
- Ellingham M., Dubin M., Jansz N., Fisher J., Grecja. Praktyczny przewodnik, Pascal, Bielsko-Biała 2000, ISBN 83-87696-97-8
- Grecja kontynentalna. Przewodnik Wiedzy i Życia, pod red. M.Dubina, Wiedza i Życie, Warszawa 1999, ISBN 83-7184-905-2
Linki zewnętrzne
edytuj- Strona WWW miasta. patras.gr. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-08-13)].