Podlesie (powiat lubaczowski)

wieś w województwie podkarpackim

Podlesie (do 11 marca 1939 Reichau[5]) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie lubaczowskim, w gminie Lubaczów[4][6]. Leży na wschodnim Roztoczu.

Podlesie
wieś
Ilustracja
Cmentarz ewangelicki
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

lubaczowski

Gmina

Lubaczów

Liczba ludności (2021)

56[2]

Strefa numeracyjna

16

Kod pocztowy

37-621[3]

Tablice rejestracyjne

RLU

SIMC

0606369[4]

Położenie na mapie gminy wiejskiej Lubaczów
Mapa konturowa gminy wiejskiej Lubaczów, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Podlesie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Podlesie”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Podlesie”
Położenie na mapie powiatu lubaczowskiego
Mapa konturowa powiatu lubaczowskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Podlesie”
Ziemia50°09′35″N 23°16′11″E/50,159722 23,269722[1]

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa przemyskiego.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Andrzeja Boboli w Baszni Dolnej[7].

Historia edytuj

Wieś powstała pod nazwą Reichau w 1783 roku w czasie tzw. kolonizacji józefińskiej dokonywanej w zaborze austriackim po I rozbiorze Polski. Koloniści, w liczbie 91 osób, pochodzili z północnych Niemiec i byli ewangelikami. Odrębność wyznania spowodowała, że asymilacja mieszkańców Reichau właściwie nie następowała. W 1856 roku został zbudowany zbór (obecnie kaplica rzymskokatolicka) i pastorówka. Ludność niemiecka wsi wzrosła w drugiej połowie XIX wieku do 170 osób. Od tej pory liczba Niemców we wsi systematycznie się zmniejszała, aby w latach dwudziestych XX wieku osiągnąć 45 osób. Ostatni potomkowie kolonistów wyjechali do Niemiec w czasie II wojny światowej.

W II Rzeczypospolitej wieś w powiecie lubaczowskim województwa lwowskiego. W nocy 8 sierpnia 1944 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 30 Polaków[8].

Decyzją Ministra Spraw Wewnętrznych została zmieniona nazwa miejscowości z niemieckiej Reichau na polską Podlesie od 11 marca 1939[5].

Zabytki edytuj

Według rejestru zabytków NID[9] na listę zabytków wpisane są:

  • cmentarz ewangelicki, 1 poł. XIX, nr rej.: A-389 z 17.06.1994
  • dawna plebania ewangelicka, 1856, nr rej.: A-341 z 18.03.2009.
 
Bruśnieński nagrobek ewangelicki w Podlesiu

Po niemieckich kolonistach pozostał w tej prawosławno-katolickiej okolicy ewangelicki cmentarz, leżący na skraju wsi. Zachowało się około 100 nagrobków. Najstarsze pochodzą z lat dwudziestych XIX wieku, ostatnie z okresu międzywojennego. Z typowymi dla okolicy bruśnieńskimi nagrobkami (z niemieckimi napisami), sąsiadują charakterystyczne ewangelickie, wysokie obeliski. Najczęściej powtarzające się nazwiska to: Mattern, Buffy, Kaufmann, Mauthe, Schick, Walker, Ursel, Gessner i Jaki. Rozpoznawalne są nagrobki pastorów: Johanna Nikolausa Kaufmanna, Wilhelma Walcha i Johanna Labsika.

W okolicach Lubaczowa istniały także inne niemieckie wsie, m.in. Burgau (dziś Karolówka), Freifeld (dziś Kowalówka) i Deutschbach (dziś Polanka Horyniecka).

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 105265
  2. Wieś Podlesie w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-01-30], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 943 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. a b Zmiana niemieckich nazw miejscowości. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 60 z 15 marca 1939. 
  6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. Opis parafii na stronie diecezji
  8. Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 496, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897.
  9. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 22 [dostęp 2016-01-06].

Linki zewnętrzne edytuj